"ΟΥΡΑΝΙΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ" : πλατωνικὲς ἐπιρροὲς στὸν Φίλωνα καὶ τὸν Ἀπ.Παῦλο.
Ὑπάρχουν, ὡς γνωστόν, δὺο διηγήσεις γιὰ τὴν Δημιουργία τοῦ ἀνθρώπου στὴν ΓΕΝΕΣΗ τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης· ἡ μία, ἡ πρώτη ποὺ ὅμως εἶναι ἡ μεταγενέστερη καὶ ἀνάγεται στὴν λεγόμενη ΙΕΡΑΤΙΚΗ ΠΗΓΗ (Ρ) γραφεῖσα μετὰ τὴν βαβυλώνεια αἰχμαλωσία (5ος πΧ) μιλᾶ γιὰ τὴν δημιουργία τοῦ ἀνθρώπινου ΖΕΥΓΟΥΣ μέσα στὸ πλαίσιο τῆς Ἑξαημέρου.
Ἡ δεύτερη διήγηση πού εἶναι χρονικὰ παλαιότερη, ἀνάγεται στὴν ΓΙΑΧΒΙΚΗ ΠΗΓΗ (J) περὶ τὸν 9ο αἰ.πΧ καὶ κάνει λόγο γιὰ δημιουργία πρῶτα τοῦ Ἀδάμ, μετὰ γιὰ δημιουργία τῶν ζώων καὶ τέλος ἡ δημιουργία τῆς γυναικός, τῆς Εὔας ἐκ τῆς πλευρᾶς τοῦ Ἀδάμ.
Αὐτὲς οἱ ἀφηγήσεις ἐκτὸς τοῦ ὅτι εἶναι ΜΥΘΟΛΟΓΙΚΕΣ έπηρεασμένες ἁπὸ τὰ παρόμοια ΕΠΗ τῆς Ἐγγὺς Ἀνατολῆς, εἶναι σαφῶς διαφορετικές.
Συμβιβασμὸ αύτῶν τῶν δύο παραδόσεων προσπάθησε νὰ κάνει ὁ ΦΙΛΩΝ Ο ΙΟΥΔΑΙΟΣ ἢ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΥΣ ἕνας ἑλληνιστὴς Ἰουδαῖος τῆς ἐποχῆς τοῦ Χριστοῦ (ὐπολογίζεται ὅτι πέθανε περὶ τὸ 50μΧ).
Δέν θὰ ἀναλύσω βεβαίως ἐδῶ τὴν φιλώνεια σκέψη ἡ ὁποία ἐπηρέασε τὸν χριστιανισμό (βλ. τὰ περὶ ΛΟΓΟΥ στὸ ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗΝ) θὰ περιοριστῶ ἐν συντομίᾳ νὰ ἐκθέσω τὸν ΠΛΑΤΩΝΙΚΟ τρόπο μέ τὸν ὁποῖο ὁ Φίλων προσπάθησε νά συμβιβάσει τὶς δύο παραπάνω ΔΙΪΣΤΑΜΕΝΕΣ βιβλικὲς ἀφηγήσεις τῆς Δημιουργίας τοῦ ἀνθρώπου.
Γράφει λοιπὸν ὁ Φίλων στὸ ἐργο του "ΝΟΜΩΝ ΙΕΡΩΝ ΑΛΛΗΓΟΡΙΑΙ, 1" ὅτι στὴν γιαχβική διήγηση περὶ Δημιουργίας, τὸ βιβλικὸ κείμενο ἀναφέρεται σέ ἕναν ΟΥΡΑΝΙΟ ΑΝΘΡΩΠΟ πλατωνικοῦ τύπου ΑΝΕΥ ΦΥΛΟΥ ἣ ΑΝΔΡΟΓΥΝΟΥ, σὰν αύτὸν τοῦ μύθου τοῦ ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗ στὸ πλατωνικὸ ΣΥΜΠΟΣΙΟ (ΕΠΟΥΡΑΝΙΟΣ ΑΔΑΜ) ποὺ ἀποτελοῦσε δηλ.τὴν ΙΔΕΑ, τὸ ΑΡΧΕΤΥΠΟ γιὰ τὴν δημιουργία τοῦ ΓΗΙΝΟΥ ἀνθρώπου, ἐνῶ στὴν ἄλλη ἀφήγηση ἀναφέρεται ὁ γὴινος ἄνθρωπος τῶν δύο ξεχωριστῶν φύλων.
Τὴν ἀντίληψη αύτὴ περὶ ΕΠΟΥΡΑΝΙΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ἀναπαράγει καὶ ὁ ΠΑΥΛΟΣ ὀταν γράφει "ΕΣΤΙ ΣΩΜΑ ΨΥΧΙΚΟΝ ΚΑΙ ΕΣΤΙ ΣΩΜΑ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΝ...ΟΙΟΣ Ο ΧΟΪΚΟΣ (ΑΝΘΡΩΠΟΣ) ΤΟΙΟΥΤΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ΧΟΪΚΟΙ , ΚΑΙ ΟΙΟΣ Ο ΕΠΟΥΡΑΝΙΟΣ ΤΟΙΟΥΤΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ΕΠΟΥΡΑΝΙΟΙ" {Α' Κορ. 15, 44—48}
Αύτὴ ἡ ΠΛΑΤΩΝΙΚΗ ἑρμηνεία ΠΕΡΙ ΑΡΧΕΤΥΠΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ διατηρήθηκε καὶ μετὰ τὴν ΑΠΟΡΡΙΨΗ τοῦ Φίλωνος, ὡς ἑλληνίζοντος, ἀπὸ τὸν ραββινικὸ Ἰουδαϊσμὸ στὴν μεσαιωνικὴ Qabbalah καὶ βεβαίως ἡ πλατωνικὴ αύτὴ ἀντίληψη περὶ ΟΥΡΑΝΙΟΥ ΑΔΑΜ ὡς ἀρχετύπου δεσπόζει καὶ στὶς σχετικὲς ἑρμηνεῖες τῆς Γἐνεσης ἀπὸ τοὺς πλατωνίζοντες ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΥΣ ΠΑΤΕΡΕΣ (βλ. Γρηγόριος Νύσσης)
ΥΓ.στὸν ΦΙΛΩΝΑ ἀποδίδεται καὶ τὸ γνωστὸ ἀπόσπασμα περὶ ΕΛΛΑΔΟΣ ὡς ΟΥΡΑΝΙΟΥ ΦΥΤΟΥ ὅπως τὸ διασώζει ὁ Εὐσέβιος·
< μόνη γὰρ ἡ Ἑλλὰς ἀψευδῶς ἀνθρωπογονεῖ, φυτὸν οὐράνιον καὶ βλάστημα θεῖον ἠκριβωμένον, λογισμὸν ἀποτίκτουσα οἰκειούμενον ἐπιστήμῃ. > {ΦΙΛΩΝ, ΠΕΡΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ, 66 ἐκ τοῦ <ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗ ΠΡΟΠΑΡΑΣΚΕΥΗ> Εύσεβίου Καισαρείας
VII. 21, 336b – 337a )
