Πῶς ὁ Καβάφης ἀνέτρεψε τὶς ἱστορικοφιλοσοφικές μας ἀντιλήψεις.
Ἐν συνόψει· 1. Ο ΙΟΥΛΙΑΝΟΣ ΟΡΩΝ ΟΛΙΓΩΡΙΑΝ. Ὁ Καβάφης ,ὅπως ὅλοι οἱ μεγάλοι ποιητὲς εἶχε βαθιὰ αἴσθηση τῆς Ἱστορίας ὡς ὀξυδερκὴς ἱστορικός. Ἔτσι κατανόησε τὴν ΑΛΗΘ̣ΝΗ αἰτία τῆς ἀποτυχίας τοῦ ΙΟΥΛΙΑΝΟΥ ποὺ λίγοι ἰστορικοὶἔχουν ἀντιληφθεῖ· ὁ ΕΚ ΓΕΝΕΤΗΣ Χριστιανὸς Ἰουλιανὸς ΜΕΤΕΣΤΡΑΦΗ στὸν παγανισμό, κατ'οὐσίαν στὴ ΝΕΟΠΛΑΤΩΝΙΚΗ ΘΕΟΥΡΓΙΑ τοῦ ΙΑΜΒΛΙΧΟΥ—γιὰ ὅσους γνωρίζουν—καὶ προσπάθησε , ὡς αναθρεμμένος μὲ τὴν χριστιανικὴ ἀντίληψη τοῦ ΔΟΓΜΑΤΟΣ (ΟΙ ΠΑΓΑΝΙΣΤΙΚΕΣ ΘΡΗΣΚΕΙΕΣ ΔΕΝ ΕΙΧΑΝ ΔΟΓΜΑΤΑ) νὰ "ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟΠΟΙΗΣΕΙ" τὸ νεοπλατωνισμό,νὰ μετατρέψει δηλ. σὲ ΔΟΓΜΑ τὴν Φ̣ΙΛΟΣΟΦΙΑ—γιὰ τοῦτο καὶ ἡ προσπάθεια του ἦταν ΕΚ ΤΩΝ ΠΡΟΤΕΡΩΝ καταδικασμένη. Ὅλα αὐτὰ ποὺ ἀποτελοῦν πορίσματα ἐνδελεχοῦς ἱστορικῆς μελέτης, τὰ συνοψίζει σὲ λίγους στίχους ὁ ΚΑΒΑΦΗΣ φτάνοντας στὴν ΟΥΣΙΑ ΤΩΝ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ καὶ ἀκουμπῶντας τὸ μαχαίρι στὸ κόκκαλο : Ὁ Ἰουλιανὸς προσπάθησε νὰ μετατρέψει τὸ Νεοπλατωνισμὸ σὲ " ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΑΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΑΣΤΕΙΟΝ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΣΥΛΛΗΨΙ ...