Διαμαντῆς Κούτουλας

Μπορεῖ νὰ μὴν εἶναι εὐρἐως γνωστό ( εἶχα πρωτοδημοσιεύσει σχετικὸ ἄρθρο στόν "Δαυλό" τ.148/ ΑΠΡ‒1994) ἀλλὰ στὴν ἀρχαία Ἑλλάδα ὑπῆρχαν καὶ ΓΥΝΑΙΚΕΙΟΙ Ὀλυμπιακοὶ ἀγῶνες, τὰ "ΗΡΑΙΑ" , ποὺ τελοῦντο πρὸς τιμὴν τῆς Ἥρας στὴν Ὀλυμπία ἀνὰ τετραετἰα.  Ὁ ΠΑΥΣΑΝΙΑΣ—ἡ μόνη πηγὴ ποὺ ἀναφέρει τά "ΗΡΑΙΑ" —γράφει ὅτι τὴν  διοργάνωση τῶν ἀγώνων ἀνελάμβαναν 16 γυναῖκες ἀπὸ ἐπιφανεῖς οἰκογένειες τῆς Ἤλιδας, οἱ ὁποῖες ὕφαιναν τὸ πἐπλο τῆς θεᾶς Ἥρας καὶ ἦταν καὶ  κρι­τὲς τῶν ἀγώνων, συνεπικουρούμενες βεβαίως  καὶ ἀπὸ  ἄλλες γυναῖκες ποὺ βοηθοῦσαν στὴν διοργάνωση τῶν ἀγώνων καὶ ἀποκαλοῦντο "διακονούμεναι" . Γρἀφει τὸ σχετικὸ κείμενο· < διὰ πἐμπτου δὲ ὑφαίνουσιν ἔτους τῇ Ἥρᾳ πέπλον αἱ ἓξ καὶ δέκα γυναῖκες · αἱ δὲ αὐταὶ τιθέασι καὶ ἀγῶνα Ἡραῖα. ὁ δὲ ἀγὼν ἐστὶν ἅμιλλα  δρόμου παρθένοις> {ΠΑΥΣΑΝΙΑΣ, ΗΛΙΑΚΑ, Α, 16,2} ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ:  κάθε τέσσερα χρόνια , δεκαέξι γυναῖκες ὑφαίνουν πέπλο στὴν Ἥρα καὶ διοργανώνουν τὰ Ἡραῖα. Πρόκειται γιὰ ἀγῶνες δρὸμου παρθένων {=ἀνύπαντρων...

 Ἔγραψα σὲ μιὰν προηγούμενη ἁνάρτηση https://diamantiskoutoulas.blogspot.com/2025/06/399.html  γιὰ τὴν ΣΥΝΩΜΟΣΙΑ ΤΟΥ ΚΙΝΑΔΩΝΟΣ ὁ ὁποῖος τὸ 399πΧ προσπάθησε μέ "πραξικόπημα" νὰ διευρύνει τὸ Σῶμα τῶν 1000 Σπαρτιατῶν Πολιτῶν μὲ Περίοικους καὶ Εἵλωτες, ἀλλ' ἀπἐτυχε λόγῳ προδοσίας. Τὴν ἴδια ἐποχὴ ἔλαβε χώρα καὶ ἡ σχεδιαζόμενη Πολιτειακὴ Μεταρρύθμιση τοῦ ΛΥΣΑΝΔΡΟΥ, ἡ ὁποἰα βεβαίως δέν ὑλοποιήθηκε ποτέ...  Ἐξηγῶ· ὁ Λύσανδρος ὑπῆρξε ὁ εὐφυὴς στρατηγὸς τῆς Σπάρτης ΠΟΥ ΑΦΑΝΙΣΕ ΤΟΝ ΑΘΗΝΑΪΚΟ ΣΤΟΛΟ ΣΤΟΥΣ ΑΙΓΟΣ ΠΟΤΑΜΟΥΣ πετυχαίνοντας  τὴν παράδοση τῶν Ἀθηνῶν τὸ 404πΧ καὶ τὴν νικηφόρα λήξη ὑπὲρ τῆς Σπάρτης τοῦ 30ετοῦς φοβεροῦ Πελοποννησιακοῦ Πολέμου.  Αὐτὸς βρισκὀταν συνεχῶς σὲ σύγκρουση μὲ τοὺς  δὺο* Σπαρτιᾶτες Βασιλεῖς τῆς ἐποχῆς καὶ μετὰ τὸν θάνατο τοῦ Ἅγιδος Β', ὅταν θεωρήθηκε ὅτι ὁ  υἱὸς του Λεωτυχίδας ἦταν ἐξώγαμο τἐκνο τοῦ...Ἀλκιβιάδη (ποὺ εἶχε αὐτομολήσει τὸ 415πΧ  στὴν Σπάρτη), ὁ Λύσανδρος προώθησε στὸν θρόνο τὸν ΑΓΗΣΙΛΑΟ Β' ἀδελφὸ τοῦ νεκροῦ Ἅγιδος (κα...

 Ὁ ΞΕΝΟΦΩΝ παραθέτει μιὰ πληροφορία στά "ΕΛΛΗΝΙΚΑ"  ποὺ ἀποτελεῖ ΡΩΓΜΗ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ τῆς ἀρχαίας Σπἀρτης καὶ μᾶς ἀποκαλύπτει πολλὰ γιὰ τὴν ΑΛΗΘΙΝΗ ΟΨΗ τῆς σπαρτιατικῆς κοινωνίας τὸν 4ο αἰ.πΧ. Συγκεκριμένα ἀναφέρει ὁ Ξενοφῶν ὅτι τὸν πρῶτο χρόνο τῆς διακυβέρνησης τοῦ ΑΓΗΣΙΛΑΟΥ περὶ τὸ 399πΧ ἀπεκαλύφθη μιὰ συνωμοσία κατὰ τοῦ σπαρτιατικοῦ πολιτεύματος ἀπὸ κάποιον ΚΙΝΑΔΩΝΑ.  Ὁ Κινάδων φαίνεται ὅτι δέν εἶχε πλήρη πολιτικά δικαιὠματα {ἴσως ἀνῆκε στὴν τάξη τῶν ΥΠΟΜΕΙΟΝΩΝ ποὺ εἶχαν χάσει τὰ πολιτικά τους δικαιὠματα ἐπειδὴ  γιὰ λόγους ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΝΕΧΕΙΑΣ, δέν μποροῦσαν νά συνεισφέρουν οἰκονομικὰ στὰ συσσίτια} καὶ συνωμότησε μέ ἄλλους πιθανὸν ὁμοίους του νὰ ἀνατρἐψει τὸ καθεστὼς τῶν λίγων Σπαρτιατῶν Πολιτῶν πού λέγονταν "ΟΜΟΙΟΙ" καὶ νὰ ΔΩΣΕΙ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΣΤΟΥΣ ΥΠΟΜΕΙΟΝΕΣ, ΠΕΡΙΟΙΚΟΥΣ, ΕΙΛΩΤΕΣ κλπ.  Ἡ ὅλη κίνηση δέν θὰ εἶχε σημασία—πολλὲς φορὲς οἱ Εἵλωτες, εἰδικὰ τῆς Μεσσηνίας, ξεσηκώθηκαν κατὰ τῶν Σπαρτιατῶν—ἀλλὰ τὸ γεγονὸς ὅτι Ο ΑΡΙΘΜΟΣ ΤΩΝ ΣΠΑΡΤΙΑΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ ΗΤΑΝ Ε...

Μοιάζει ἀκατανόητη στὸ ἑλληνικὸ κείμενο τοῦ "ΚΑΤΑ ΜΑΡΚΟΝ" Εὐαγγελἰου*  ἡ ἀντίδρσση τοῦ Ἀρχιερέα Κσϊάφα ἔναντι τῆς ἀπάντησης  τοῦ Ἰησοῦ <ΕΓΩ ΕΙΜΙ> στὸ ἐρώτημα  περὶ Μεσσιανικότητας  καὶ ἡ διατύπωση τῆς  κατηγορίας  περὶ βλασφημίας (ἀφήνω κατὰ μέρος τὴν ΝΟΜΙΚΗ πλευρὰ τοῦ θέματος : Πῶς ὁ προεδρεύων τῆς Δίκης γίνεται καὶ Κατήγορος ἢ Εἰσαγγελέας...).  Ὡστόσο, ἄν μεταφράσουμε τὴν φράση στὰ ΕΒΡΑΪΚΑ ἀποκτᾶ σαφήνεια τὸ νόημα τοῦ εὐαγγελικοῦ  κειμένου.  Ἐξηγῶ· ἡ φράση <Ἐγώ Εἶμαι>  στὰ ἑβραϊκὰ ἀποδίδεται ὡς Ehyeh Asher Ehyeh, אֶהְיֶה אֲשֶׁר אֶהְיֶה ‎   ποὺ σημαίνει κατὰ λέξη  <ΕΙΜΑΙ ΑΥΤΟΣ ΠΟΥ ΕΙΜΑΙ> καὶ πρόκειται γιὰ  τὴν απάντηση ποὺ ἔδωσε ὁ  Θεὸς στὸν Μωυσῆ στὴν  καιόμενη βάτο {ΕΞ. 3:14}.  Ἡ  λέξη אֶהְיֶה (Ehyeh) εἶναι τὸ Α’ ΕΝΙΚΟ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ τοῦ ρήματος היה (hayah), ποὺ σημαίνει <ΕΙΜΑΙ> .& <ΘΑ ΕΙΜΑΙ>.. Γιὰ τοῦτο οἱ ΕΒΡΑΙΟΙ ΑΠΕΥΦΕΓΑΝ ΤΗΝ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΡΗΜΑΤΟΣ <ΕΙΜΑΙ> —ποὺ π...

 Ἐκ πρώτης ὄψεως φαίνεται ὅτι τὸ ἀριστούργημα αὐτὸ ἐγράφη γιὰ νὰ δείξει ὁ Πλάτων ποιὸ (πρἐπει νά) εἶναι τὸ ΙΔΑΝΙΚΟ πολἰτευμα {"πολιτεία"=πολίτευμα, ἀρχαιοελληνιστί}.  Ὅμως, ὅποιος διαβάσει προσεκτικὰ ΟΛΟ τὸ κείμενο (τῶν 10 βιβλίων...) τῆς "ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ" ἀντιλαμβάνεται ὅτι κατὰ τὸν Πλάτωνα, ἡ τἐλεια πολιτεία ΔΕΝ μπορεῖ νὰ ὑπάρξει επὶ γῆς—παρὰ μόνο ἐν οὐρανοῖς...   Ὡστόσο, ὁ γνώστης τοῦ ἱστορικοῦ πλαισίου τῆς ἐποχῆς (περὶ τὸ 380πΧ) καὶ γενικῶς τοῦ "περικειμἐνου" τῆς "Πολιτείας" ὑποψιάζεται ὅτι ΥΠΟΡΡΗΤΟΣ σκοπὸς τοῦ Πλάτωνος εἶναι νά ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΕΙ τὴν ΣΩΚΡΑΤΙΚΗ ΗΘΙΚΗ ποὺ κήρυττε ὅτι "ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΑΔΙΚΕΙΣΑΙ ΠΑΡΑ ΝΑ ΑΔΙΚΕΙΣ" , ἀντίθετα μὲ τὴν ΣΟΦΙΣΤΙΚΗ ΗΘΙΚΗΣ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ποὺ πρἐσβευε ὅτι "ΔΙΚΑΙΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΔΙΚΙΟ ΤΟΥ ΙΣΧΥΡΟΥ" {βλ. Θουκυδίδη, ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΑΘΗΝΑΙΩΝ—ΜΗΛΙΩΝ}. Πῶς τὸ πέτυχε αὐτὸ ὁ Πλάτων; Μέ τὴν θεωρία γιὰ τὰ ΤΡΙΑ ΜΕΡΗ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ (Λογιστικόν, Θυμοειδές, Ἐπιθυμητικόν, δηλ.ΛΟΓΙΚΗ—ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑ—ΕΝΣΤΙΚΤΟ) σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία Ο...

 Ὅσοι ἔχουν παρακολουθήσει Θεῖες Λειτουργίες στὰ ΛΑΤΙΝΙΚΑ (βλ.τὴν  Ἐξόδιο Ἀκολουθία τοῦ Πάπα στὸ Βατικανό) καὶ ἔχουν διδαχθεῖ λατινικὰ στὸ Λύκειο ἢ στὰ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Πανεπιστήμια, θὰ διερωτηθοῦν γιὰ τὴν διαφορὰ τῆς προφορᾶς ποὺ θὰ διαπιστώσουν. Πχ.  ἐνῶ στὸ σχολεῖο διδάχτηκαν νὰ προφέρουν τὸ G ὡς /ΓΚ/ (gentes=γκέντες) ἢ τὸ C  ὡς /Κ/ (centum=κέντουμ) , στά ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΑ λατινικὰ τῆς Καθολικῆς Ἐκκλησίας (καὶ ΟΛΩΝ τῶν Λυκείων τοῦ κόσμου ποὺ διδάσκουν λατινικά—πλὴν τῆς Ἑλλάδος...) ἡ προφορὰ εἶναι ἀντιστοίχως gentes= /ΤΖΕΝΤΕΣ/ καί centum= /ΤΣΕΝΤΟΥΜ/.  Ὥστε προκύπτει τὸ ἐρώτημα ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΣΩΣΤΗ ΠΡΟΦΟΡΑ ΤΗΣ ΛΑΤΙΝΙΚΗΣ. Ἀπαντῶ· ἡ ὀρθὴ προφορὰ δηλ. ἡ ΚΛΑΣΣΙΚΗ προφορὰ τῆς λατινικῆς εἶναι ἡ ΔΙΔΑΣΚΟΜΕΝΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (g= γκ, c=κ)) καὶ αύτὸ ἀποδεικνύεται ἀπὸ πολλὰ γλωσσολογικὰ στοιχεῖα καὶ κυρίως ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ, στὶς ὁποῖες γράφονται    KALENDAE (ἀντί Calendae) , KΑRTHAGO (ἀντί Carthago) , CAIVS (ἀντί Gaius) κλπ ὅπου ἀποδεικνὐεται ἡ προφορὰ τοῦ C=K,   τοῦ G=ΓΚ κλπ...

Λίγα χρόνια πρὶν πεθάνει* ὁ Πλάτων παρουσίασε μία (καὶ μοναδική) γιὰ τὸ κοινὸ δημόσια διάλεξη περὶ τοῦ Ἀγαθοῦ ἐκθἐτοντας τὸν κεντρικὸ πυρῆνα τῆς προφορικῆς του διδασκαλίας ΠΟΥ ΔΕΝ ΠΕΡΙΕΧΕΤΑΙ ΣΤΟΥΣ "ΔΙΑΛΟΓΟΥΣ" καὶ ἔμεινε στὴν ἱστορία μέ τὸ ὄνομα "ΑΓΡΑΦΑ ΔΟΓΜΑΤΑ". Γιὰ τὴν διάλεξη αὐτὴ τοῦ Πλάτωνος ἔγραψε εἰδικὸ βιβλίο ὁ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ** τὸ ὁποῖο δυστυχῶς δέν ἔχει σωθεῖ ἀλλὰ γνωρίζουμε τὴν κεντρική ἰδέα τῆς πλατωνικῆς ὁμιλίας ἁπὸ τὸν ΑΡΙΣΤΟΞΕΝΟ μαθητὴ τοῦ Ἀριστοτἐλη ὁ ὁποῖος γράφει· <Ἀριστοτέλης ἀεὶ διηγεῖτο τοὺς πλείστους τῶν ἀκουσάντων παρὰ Πλάτωνος τὴν περὶ τἀγαθοῦ ἀκρόασιν παθεῖν· προσιέναι μὲν γὰρ ἕκαστον ὑπολαμβάνοντα λήψεσθαί τι τῶν νομιζομένων τούτων ἀνθρωπίνων ἀγαθῶν οἷον πλοῦτον, ὑγίειαν, ἰσχύν, τὸ ὅλον εὐδαιμονίαν τινὰ θαυμαστήν· ὅτε δὲ φανείησαν οἱ λόγοι περὶ μαθημάτων καὶ ἀριθμῶν καὶ γεωμετρίας καὶ ἀστρολογίας καὶ τὸ πέρας ὅτι ἀγαθόν ἐστιν ἕν, παντελῶς οἶμαι παράδοξόν τι ἐφαίνετο αὐτοῖς, εἶθ' οἱ μὲν ὑποκατεφρόνουν τοῦ πράγματος, οἱ δὲ κατεμέμφοντο. t...