Διαμαντῆς Κούτουλας

Βρισκόμαστε στὰ 392 πΧ ὅταν παρουσιάζονται οἱ ΕΚΚΛΗΣΙΑΖΟΥΣΕΣ (=οἱ γυναῖκες ποὺ συνεδριάζουν στὴν ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ τῆς Ἀθήνας)  ἀπὸ τὸν Ἀριστοφάνη ,μὲ μιὰν εὐτράπελη ὑπόθεση · οἱ γυναῖκες ,ντυμένες ἄνδρες,.ἀποφασίζουν στὴν ΠΝΥΚΑ νὰ πάρουν τὶς τύχες τῆς πόλης στὰ χέρια τους  παραμερίζοντας τοὺς ἄνδρες, ἐφσρμόζοντας δύο ρηξικέλευθα προγράμματα , ΚΟΙΝΟΚΤΗΜΟΣΥΝΗΣ καὶ ΚΟΙΝΟΓΑΜΙΑΣ.  Εἶναι ἡ ἐποχὴ ποὺ μετὰ ἀπὸ τὶς συμφορὲς τοῦ Πελοπ.Πολέμου καὶ τοὺς Τριάκοντα,  ὅλοι ἀναζητοῦν ποιὸ εἶναι τὸ ἰδανικὸ πολίτευμα γιὰ μιὰ πόλη , γι αὐτὸ καὶ τὶς ἰδέες ποὺ παρουσιάζει στὶς ΕΚΚΛΗΣΙΑΖΟΥΣΕΣ ὁ Ἀριστοφάνης , θὰ τὶς ξανασυναντήσουμε , πανομοιότυπες, μιὰ δεκαετία ἀργότερα, στὴν ΠΟΛΙΤΕΙΑ τοῦ ΠΛΑΤΩΝΑ (ὅταν πιὰ δὲν ζοῦσε ὁ Ἀριστοφάνης..). Παρουσιάζεται λοιπὸν στὶς ΕΚΚΛΗΣΙΑΖΟΥΣΕΣ, τὸ ΠΡΩΤΟ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟ ΜΑΝΙΦΕΣΤΟ τῆς Ἱστορίας στὶς ..προγραμματικὲς δηλώσεις  τῆς ΠΡΑΞΑΓΟΡΑΣ ,ὄταν ἀνακοινώνει  στὸν ἄνδρα της ΒΛΕΠΥΡΟ ,  τὶ θὰ προτείνει στὴν  Ἐκκλησία τοῦ Δήμου τῶν γυναικῶν· " τὴν γῆν πρ

 Ἡ Φιλολογία καὶ ἡ Κριτικὴ τοῦ Κειμένου γεννήθηκε ἀπὸ τὴν ΘΕΟΛΟΓΙΑ τὸν 18ο αἰ. Τὸ 1721 ὁ   ἀνακοίνωσε τὸ σχέδιο του νὰ ἐκδόσει τὴν ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ βασισμένος στὰ ΑΡΧΑΙΑ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΑ καὶ ὄχι στὴν ἔντυπη ἔκδοση  ( textus receptus)τοῦ Γουτεμβέργιου .  Οἱ θεολόγοι ἀντέδρασαν ἔντονα, διότι ἀντελήφθησαν τὸ προκῦπτον  ἔρώτημα : ΠΟΙΟ ΑΠΟ ΟΛΑ ΤΑ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΑ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ ΤΗΣ ΚΑΙΝΗΣ ΔΙΑΘΗΚΗΣ ΘΑΝΑΙ ΤΟ "ΘΕΟΠΝΕΥΣΤΟ" ,ἀφοῦ τὰ χειρόγραφα ΕΧΟΥΝ μεγάλες  ΔΙΑΦΟΡΕΣ  μεταξύ τους ; Τελικὰ , μετὰ ἕναν αἰῶνα , τὸ 1831, ἔγινε πραγματικότητα ἡ ΚΡΙΤΙΚΗ ἔκδοση τοῦ καινοδιαθηκικοῦ κειμένου —δηλ. μέσῳ ΑΝΤΙΠΑΡΑΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ— ἀπὸ τὸν Lachmann.  Ὅταν μέσα σὲ λίγες δεκαετίες, ἡ μέθοδος αὐτὴ τοῦ BENTLEY πέρασε καὶ στὰ κλασσικὰ κείμενα , ἑλληνικὰ καὶ λατινικά,  εἶχε πιὰ γεννηθεῖ ἡ Κλασσικὴ Φιλολογία  ποὺ πυρῆνας της εἶναι ἡ Κριτικὴ ἔκδοση τῶν κειμένων.  Ἡ  ἐργασία αὐτὴ  (ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ ΚΡΙΤΙΚΗ) ἔχει τρία στάδια : 1.Recensio :  μὲ βάση τά σωζόμενα χειρόγραφα ἀνασυγκροτεῖτ

Γράφει ὁ U.   WILCKEN στὸ καλὐτερο πιθανῶς σύγγραμμα ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ: < Στὴν Ελλάδα γενικὰ δὲν ὑπῆρχε τάξη ίερέων καὶ ἔτσι δὲν ύπῆρχε καὶ ό κίνδυνος — δπως συχνὰ συνέβη στὴν 'Ανατολή — νὰ σχηματίσει τό Ιερατεῖο κράτος έν κράτει. 'Αντίστοιχα δὲν ύπῆρξε στὴν Ἑλλάδα μιὰ προκαθορισμένη διδασκαλία ἢ θεολογικὸ δόγμα, άλλὰ καθένας εἶχε τὴν πλήρη έλευθερία νὰ ἀντιλαμβάνεται τὴν θρησκευτικὴ παράδοση σύμφωνα μὲ τὴν κοσμοθεωρία του,έπειδή δέ, κάθε ποιητής μποροῦσε νὰ έρμηνεύει τούς μύθους καὶ νὰ τοὺς διασκευάζει άκόμη μὲ τὸν δικό του τρόπο οἱ μῦθοι ἔμειναν πάντοτε νέοι. Στὴν Ελλάδα οἱ θρησκευτικὲς Ιδέες δὲν ἀνσπτύχθηκαν άπό ίερεϊς, άλλὰ άπὸ ποιητὲς καὶ φιλοσόφους. >  { U. WILCKEN, ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ, μετ.Ι.ΤΟΥΛΟΥΜΑΚΟΣ σελ.95, ἐκδ. ΠΑΠΑΖΗΣΗΣ Ἀθήνα, 1976} Καὶ ἐξηγεῖ ὁ Wilcken παρακάτω : < Τὸ γεγονὸς δτι τὸ ὀρφικό αύτό «Εύαγγέλιο» δὲν έπεκράτησε — παρ’ δλη τὴν προπαγάνδα πού ἔκαναν οί προφῆτες του κηρύσσοντας άπὸ τὸ ἕνα μέρος στὸ ἀλλο — ἦταν εὐτύχημα γιὰ τὴν 

Γιὰ νὰ κατανοηθεῖ ἕνα ἀρχαῖο κείμενο, ἐν προκειμένῳ μιὰ ἀριστοφάνεια κωμῳδία εἶναι ἀπαραίτητη ἡ γνώση τοῦ πολιτικοῦ  background τῆς ἐποχῆς (γι αὐτὸ καὶ δὲν ἀρκεῖ ἡ μετάφραση ἑνὸς κειμένου ,ἀλλὰ εἶναι ἄκρως ἀπαραίτητα τὰ ἑρμηνευτικὰ καὶ φιλολογικὰ σχόλια).  Οἱ "ΒΑΤΡΑΧΟΙ"  τοῦ ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗ ἀνέβηκαν στὰ ΛΗΝΑΙΑ τὸν ΙΑΝΟΥΑΡΙΟ τοῦ 405 πΧ ,ὅπου ἀπέσπασαν τὸ 1ο βραβεῖο καὶ ἀποτελοῦν τὴν πλέον ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΙΚΗ γιὰ τὴν πολιτικὴ δραστηριότητα  τοῦ ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗ , κωμῳδία.  Ἰδοὺ γιατὶ ·  Ἤδη  τὸ 405 πΧ ἔχει γίνει ἡ ναυμαχία στὶς ΑΡΓΙΝΟΥΣΕΣ ὅπου .ἔχουν νικήσει τοὺς Σπαρτιᾶτες οἱ Ἀθηναῖοι ἀλλὰ ἐπειδὴ λόγῳ τῆς θαλασσοταραχῆς δὲν μαζεύτηκαν οἱ πολυπληθεῖς ναυαγοὶ  (χάθηκαν τότε περὶ τοὺς 5000 ἀνδρες) ὁ ἀθηναϊκὸς λαὸς καταδικάζει ὁμαδικὰ , πρωτοστατοῦντος τοῦ δημαγωγοῦ Κλεοφῶντος, σὲ θάνατο ΜΕ ΜΙΑ ΨΗΦΟ ὅλους τοὺς στρατηγοὺς—μόνο ὁ Σωκράτης ἀντέδρασε σὲ αὐτὸ τὸ δικαστικὸ ἔγκλημα..  Ἡ κατάσταση στὴν Ἀθήνα εἶναι χαοτικὴ καὶ ὅλοι ζητοῦν ΔΙΕΞΟΔΟ ἀπό τὸν Πόλεμο ,τώρα ποὺ εἶναι νικητὲς ,