Διαμαντῆς Κούτουλας

 Ὑπάρχουν ὁρισμένα ἐπιστημονικά συγγρἀμματα  ποὺ ὄντως γράφουν ἱστορία, ὑπὸ τὴν ἔννοια ὅτι ἀλλάζουν τὶς ἀντιλήψεις ποὺ ἔχουμε γιὰ κάποια πνευματικὰ μεγέθη. Ἑνα τέτοιο σύγγραμμα εἶναι καὶ τό "ΤΙ ΕΝΑΙ ΓΝΩΣΤΙΚΙΣΜΟΣ;" { What is Gnosticism?} τῆς Karen KING (Cambridge,2003).  Παρακάτω παρουσιάζω μιὰ σύντομη περίληψη τοῦ ἐν λόγῳ πονήματος: Ο Γνωστικισμὸς , γράφει ἡ King,  δὲν ὑπῆρξε  ποτὲ ἕνα ΕΝΙΑΙΟ θρησκευτικὸ φαινόμενο.  Ἡ ἀντίληψη περὶ ἑνιαίου κινήματος Γνωστικῶν ἀποτελεῖ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ ἀπὸ τὴν νεώτερη ἱστοριογραφία τῆς  "ἀντιαιρετικῆς" πολεμικῆς  Ἐπισκόπων τοῦ 2ου αἰ. Συγκεκριμένα ,λἐει ἡ King  ,ὁ ΕΙΡΗΝΑΙΟΣ καὶ ὁ ΤΕΡΤΥΛΛΙΑΝΟΣ κατασκεύασαν  τὴν ἔννοια τῆς  "αἵρεσης" ἀποκαλῶντας ὅλους τοὺς ( ΕΚΤΟΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ)  ἰδεολογικοὺς τους ἀντιπάλους , συλλήβδην ὡς ΓΝΩΣΤΙΚΟΥΣ.  Ἔτσι ὅμως  "ΜΙΑ ΡΗΤΟΡΙΚΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΜΕΤΑΤΡΑΠΗΚΕ ΣΕ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΟΝΤΟΤΗΤΑ".  Αὐτὰ γράφει ἡ King  ἐν ἔτει 2003.  Σήμερα βεβαίως γνωρίζουμε ὅτι ὄντως ΥΠΗΡΞΑΝ ΠΟΛΛΟΙ ΓΝΩΣΤΙΚΙΣΜΟΙ καὶ ὁ γνωστικισμὸς ποτ

Ἐπιλέξτε ἕνα ὁποιοδήποτε ἀπόσπασμα ἀπό τὴν ΘΕΟΓΟΝΙΑ τοῦ ΗΣΙΟΔΟΥ   ὅπου παρατίθεται ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΟΝΟΜΑΤΩΝ  καὶ Δ̣ΙΑΒΑΣΤΕ ΤΟΝ ΦΩΝΑΧΤΑ,  εἴτε στὰ ἀρχαῖα ἑλληνικὰ εἴτε σὲ νεοελληνική μετάφραση (π.χ.Θεογονία, στ. 337-345 τὸν κατάλογο τῶν ΠΟΤΑΜΩΝ).  Αὐτὴ ἡ «ανιαρή» παράθεση ὀνομάτων  ἀποκαλύπτει ἕναν ἐσωτερικὸ ρυθμὸ καὶ μιὰν ἱερατικὴ ΜΟΥΣΙΚΟΤΗΤΑ. Μοιάζει δηλ. τὸ κείμενο νὰ ἀποτελεῖ ΕΠΩΔΗ δηλ. μαγικὸ ψαλμό...  Και ἄλλα κείμενα, τοῦ ἑλληνικοῦ και ἄλλων πολιτισμῶν, περιλαμβάνουν καταλόγους ὀνομάτων, γιὰ παράδειγμα, το πέμπτο κεφάλαιο τῆς Γενέσεως,  ἀλλά καὶ ὁ ΕΛΥΤΗΣ στὸ Ἄξιον ἐστι ὅπου ἐμπεριέχει καταλόγους  ὀνομάτων, γυναικῶν, ἀνέμων, νησιῶν…   ΟΛΟΙ ΑΥΤΟΙ ΟΙ ΚΑΤΑΛΟΓΟΙ ΔΙΝΟΥΝ ΤΗΝ ΑΙΣΘΗΣΗ ΨΑΛΜΟΥ ΚΑΙ ΕΠΙΚΛΗΣΗΣ—καὶ αύτὸ δέν εἶναι μιὰ ἁπλῆ φιλολογικὴ παρατήρηση.. Παραδείγματα : ΗΣΙΟΔΟΣ, ΘΕΟΓΟΝΙΑ ((337—345) Τηθὺς δ᾽ Ὠκεανῷ Ποταμοὺς τέκε δινήεντας, Νεῖλόν τ᾽ Ἀλφειόν τε καὶ Ἠριδανὸν βαθυδίνην Στρυμόνα Μαίανδρόν τε καὶ Ἴστρον καλλιρέεθρον Φᾶσίν τε Ῥῆσόν τ᾽ Ἀχελώιόν τ᾽ ἀργυροδίνην340 Νέσσον τε Ῥοδίον θ᾽ Ἁλ