Αναρτήσεις

Προβολή αναρτήσεων από Ιουνίου 25, 2023

Ὁ "Ὑπεράνθρωπος" τοῦ Νίτσε.—Η ΠΑΡΑΝΟΗΣΗ ΤΗΣ ΝΙΤΣΕΪΚΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ.

Εικόνα
 Ἀπὸ  τοὺς πλέον παρερμηνευμένους φιλοσόφους ὁ ΝΙΤΣΕ ,θεωρούμενος ὡς προφἠτης τοῦ... Ναζισμοῦ μὲ τὰ λεγόμενα του—ΠΟΙΗΤΙΚΩΣ— περὶ  ΥΠΕΡΑΝΘΡΩΠΟΥ,  ἐνῶ αὐτὸς  ἐννοοῦσε,  ὄχι κάποιον..."σούπερμαν", ἀλλὰ ἕναν ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΤΕΡΟ ἄνθρωπο , χωρὶς ἐπ ούδενὶ δαρβινικὰ  ἢ... φυλετικὰ χαρακτηριστικά. Βεβαίως ἄσκησε δριμεῖα κριτικὴ σέ ὅλες τὶς ἀξίες τοῦ δυτικοῦ πολιτισμοῦ ὅπως αὐτὲς εἶχαν  διαμορφωθεῖ ἀπὸ τὸν ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟ ἀλλὰ καὶ τὸν ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΟ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟ, ὅμως δὲν ἦταν μηδενιστὴς ἀφοῦ κήρυξε ἕνα νέο πολιτισμὸ βασισμένο στὴν εἰλικρίνεια καὶ τὴν γνησιότητα. Πάντως ἄν ἔπρεπε νὰ γράψω σὲ μία γραμμὴ τὴν κεντρικὴ ἰδέα τῆς σκέψης τοῦ Νίτσε θά ἐλεγα μέ κάπως φιλοσοφικὴ ὁρολογία τὸ ἑξῆς·   ΤΟ ΝΟΗΜΑ  ΤΟΥ ΟΝΤΟΣ ΕΙΝΑΙ Η ΣΥΝΕΧΗΣ ΑΥΘΥΠΕΡΒΑΣΗ ΤΟΥ . Παρακάτω σταχυολογῶ  καταρχὰς μερικὲς χαρακτηριστικὲς  καὶ πασίγνωστες ρήσεις ἀπὸ τὸν "ΖΑΡΑΤΟΥΣΤΡΑ"  ἀποκαλυπτικὲς γιὰ  τὴν νιτσεϊκὴ σκἐψη* : 1..< Τὶ εἶναι ὁ πίθηκος γιὰ τὸν ἄνθρωπο; Ἕνα ἀντικείμενο γιὰ περίγελο ἢ μιὰ ἐπώδυνη ντροπή. Καὶ ἀκριβῶς τὸ

ΧΡΟΝΟΣ & ΑΙΩΝΙΟΤΗΤΑ ΣΤΟΝ ΠΛΩΤΙΝΟ & ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΒΙΒΛΟ.

Εικόνα
 Ἡ άρχαἰα φιλοσοφία ἀσχολήθηκε μέ τὸ θεμελιῶδες ἐρώτημα γιατί ὑπάρχουν ΠΟΛΛΑ καὶ ὄχι ΕΝΑ .Αὐτὴ ἡ ἀπορία προἐκυψε ἐπειδὴ τὰ Πολλὰ γιὰ νὰ ἔχουν νόημα, πρέπει νὰ ἒχουν κάποια ΔΟΜΗ ποὺ νὰ τὰ ΕΝΟΠΟΙΕΙ—συνεπῶς τὸ ΕΝ νοηματοδοτεῖ τὰ Πολλά.*   Ἐξετάζοντας τὸ πρόβλημα τοῦ χρόνου καὶ τῆς αἰωνιότητας ὁ Πλωτῖνος ἐπεδίωξε νὰ δεῖ τὸ ζήτημα ΟΝΤΟΛΟΓΙΚΑ καὶ ὄχι κοσμολογικὰ·  κι ὄχι μόνο ὀντολογικὰ ἀλλὰ κατεξοχὴν  ΓΝΩΣΙΟΛΟΓΙΚΑ καὶ κατἐληξε, ὅπως θὰ δοῦμε παρακάτω, νὰ ὑποστηρίζει ὅτι ὁ ΧΡΟΝΟΣ ΕΙΝΑΙ ΜΟΡΦΗ ΤΗΣ ΣΚΕΨΗΣ. Καταρχὰς βεβαίως ὁ Πλωτῖνος  διαφώνησε μέ τὸν Πλὰτωνα ὁ ὁποῖος θεωροῦσε τὴν Αἰωνιότητα ΑΚΙΝΗΤΗ καὶ τὸν Χρόνο ὡς κινητὴ ΕΙΚΟΝΑ τῆς Αἰωνιότητας (ΤΙΜΑΙΟΣ) λέγοντας ὅτι καὶ Η ΚΙΝΗΣΗ ΤΩΝ ΑΣΤΡΩΝ ΕΙΝΑΙ ΑΙΩΝΙΑ ΑΝ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΚΙΝΗΣΗ.  Ἐν συνεχείᾳ διαφώνησε μέ τὸν Ἀριστοτἐλη ποὺ ὅριζε τὸν χρόνο ὡς μέτρο τῆς κίνησης ,λέγοντας ὅτι Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΔΕΝ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΟΡΙΣΜΟ ΤΟΥ ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΧΡΟΝΟΣ.  Ἡ σκέψη τοῦ Πλωτίνου ** ἦταν ἐν συντομίᾳ ἡ ἑξῆς·  ὁ αἰσθητὸς κόσμος εἶναι αἰώνιος χωρὶς ἀρχὴ καὶ τέλος, ἀλλὰ

Η ΜΥΗΣΗ ΤΟΥ ΣΩΚΡΑΤΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΔΙΟΤΙΜΑ ΣΤΟ ΠΛΑΤΩΝΙΚΟ "ΣΥΜΠΟΣΙΟΝ".

Εικόνα
Στὸ  " ΣΥΜΠΟΣΙΟΝ" τοῦ Πλάτωνος προτελευταῖος λαμβάνει τὸν λόγο ὁ Σωκρἀτης γιὰ νὰ μιλήσει περὶ ΕΡΩΤΟΣ, δηλώνοντας βεβαίως ὀτι ὁ ἴδιος δὲν ἤξερε τίποτα ,ὥσπου τὸν ΜΥΗΣΕ περὶ τὰ ἐρωτικὰ ἡ  Ἱέρεια ΔΙΟΤΙΜΑ ἐκ Μαντινείας, ἡ ὁποία εἶχε ἀναβάλει γιὰ μιὰν 10ετία  τὸν ΛΟΙΜΟ ποὺ ἀφάνισε τοὺς Ἀθηναίους τὰ πρῶτα χρόνια τοῦ Πελοπ. Πολέμου. [ΟΛΑ ΤΟΥΤΑ  ΕΙΝΑΙ ΣΥΜΒΟΛΙΚΑ ΚΑΙ ΑΛΛΗΓΟΡΙΚΑ ΒΕΒΑΙΩΣ — ἀλλὰ δὲν εἶναι τοῦ παρόντος νὰ τὰ ἐξηγήσω ἐδῶ..].  Ἡ Διοτίμα λοιπὸν χρησιμοποιῶντας τὴν γλῶσσα τῶν ΜΥΣΤΗΡΙΩΝ —καὶ δὴ τῶν ΕΛΕΥΣΙΝΙΩΝ—ἐξηγεῖ στὸν Σωκράτη ὅτι θὰ τὸν ΟΔΗΓΗΣΕΙ   τὸ Μέγιστο Μυστήριο τῆς ΕΠΟΠΤΕΙΑΣ δηλ. τῆς θέας τοῦ ΚΑΛΟΥ {= Ὡραίου} . Τὸ κέμενο τοῦ Πλάτωνα γράφει τὰ ἑξῆς· < ἀπὸ ἑνὸς ἐπὶ δύο καὶ ἀπὸ δυοῖν ἐπὶ πάντα τὰ καλὰ σώματα ,καὶ ἀπὸ τῶν καλῶν σωμάτων στὰ καλὰ ἐπιτηδεύματα, καὶ ἀπὸ τῶν ἐπιτηδευμάτων ἐπὶ τὰ καλὰ μαθήματα , καὶ ἀπὸ τῶν μαθημάτων  ἐπʼ ἐκεῖνο τὸ μάθημα τελευτῆσαι ,  ὅ έστιν .. τὸ καλόν...> (211c) [ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ :  ἀπὸ

Πλάτωνος, Συμπόσιον: ΤΟ ΑΛΛΗΓΟΡΙΚΟ ΝΟΗΜΑ ΤΩΝ ΠΛΑΤΩΝΙΚΩΝ ΔΙΑΛΟΓΩΝ.

Εικόνα
 Ἐξανέστη κάποτε μία φοιτήτρια ὅταν ξεκίνησε νὰ διαβάζει τὸ ΣΥΜΠΟΣΙΟ τοῦ Πλάτωνος καὶ μπερδεύτηκε μὲ τὶς συνεχεῖς ΑΝΑΔΙΗΓΗΣΕΙΣ τοῦ Προλόγου (ὅπου κάποιος  ΑΠΟΛΛΟΔΩΡΟΣ διηγεῖται σὲ κάποιον ἀνώνυμο ΕΤΑΙΡΟ τὴν διήγηση ποὺ εἶχε μὲ τὸν ΓΛΑΥΚΩΝΑ, ἀδελφὸ τοῦ Πλάτωνα, στὴν ὁποία ἐξιστόρησε τὴν ἀφήγηση τοῦ ΑΡΙΣΤΟΔΗΜΟΥ ὁ ὁποῖος ἦταν παρὼν  στὸ πρὸ 15ετίας περίφημο Συμπόσιο στὸ σπίτι τοῦ ΑΓΑΘΩΝΟΣ ὅπου ὁ ΣΩΚΡΆΤΗΣ μἰλησε περὶ ΕΡΩΤΟΣ....)  "Τρελάθηκε"   ἡ φοιτήτρια  μέ τὴν ΤΡΙΠΛΗ ἐγκιβωτισμένη διήγηση καὶ μοῦ ἐπέστρεψε τὸ βιβλίο (ἡ μετάφραση τοῦ ΣΥΚΟΥΤΡΗ ἦταν...) λέγοντας μου ὅτι πρἐπει νὰ ἦταν...μέγας παράφρων ὁ Πλἀτων ΓΙΑ ΝΑ ΓΡΑΦΕΙ ΕΤΣΙ... " Ἐκτὸς ΑΝ ΤΟ ΕΚΑΝΕ ΕΠΙΤΗΔΕΣ" ,  τῆς  ἀπἀντησα κι ἡ κοπέλλα  ἔμεινε ἂναυδη.  "Γιατί νὰ τὸ κάνει αὐτό; " μέ ρώτησε. " Ἴσως γιὰ νά σὲ κάνει νὰ προσέξεις ὅτι:  1) ὅλοι οἱ παριστάμενοι —7 ἐν συνόλῳ: ὅσες οἱ οὐράνιες σφαῖρες—στὸ Συμπόσιο εἶναι ΝΕΚΡΟΙ· πρόκειται γιὰ ἀφήγηση λεχθέντων, ἀνθρώπων ΠΟΥ ΔΕΝ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΠΙΑ ΣΕ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΖΩΗ

Γιατί τὰ ἀρχαῖα κλασσικὰ ἀγάλματα δὲν γελοῦν ποτέ...

Εικόνα
Καταρχὰς νὰ διευκρινίσω ὅτι δὲν ἀναφέρομαι σὲ ΟΛΑ τὰ ἀρχαῖα ἀγάλματα ,παρὰ μόνο σὲ αὐτὰ τῆς ΚΛΑΣΣΙΚΗΣ περιόδου —καὶ ὄχι βεβαίως  σὲ ὅσα ἀναπαρίσταναν συγκεκριμένα πρόσωπα ὅπως πχ.Περικλῆ, Σωκρἀτη κλπ.  Ἐξηγῶ· ἐνῶ τὰ ἀγάλματα τῆς ἑλληνιστικῆς ἢ ρωμαϊκῆς ἐποχῆς ἀποτελοῦν  ΑΤΟΜΙΚΑ ΠΟΡΤΡΑΙΤΑ ΕΚΦΡΑΖΟΝΤΑ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ , τὰ κλασσικὰ ἀγάλματα ΕΧΟΥΝ ΤΗΝ ΙΔΙΑ ΟΨΗ ΠΡΟΣΩΠΟΥ ΚΑΙ ΠΑΝΤΑ ΕΧΟΥΝ ΣΟΒΑΡΟ ΥΦΟΣ ΑΓΝΑΝΤΕΥΟΤΑΣ ΤΟ ΑΠΕΙΡΟ ΜΕ ΒΛΕΜΜΑ ΑΠΛΑΝΕΣ {βλ.πχ. τὸν ΔΟΡΥΦΟΡΟ—δηλ.τὸν φέροντα δόρυ—τοῦ ΠΟΛΥΚΛΕΙΤΟΥ, τὸν ἐπονομαζόμενο "Κανόνα" τῆς κλασσικῆς Γλυπτικῆς.} Βεβαίως δὲν μπορεῖ νὰ εἶναι τυχαῖο αύτὸ καὶ  ἔχει σχέση μέ τὸ φιλοσοφικὸ ρεῦμα  τοῦ ΟΡΦΙΣΜΟΥ τοῦ 5ου αἰ.πΧ ΠΟΥ ΘΕΩΡΟΥΣΕ ΤΟ ΣΩΜΑ ΦΥΛΑΚΗ ΤΗΣ ΑΘΑΝΑΤΗΣ ΨΥΧΗΣ. Ἀφοῦ οἱ ἀθάνατες ψυχὲς δὲν ταυτίζονται μὲ τὰ ἐπὶ μέρους σώματα, ΔΕΝ ΑΠΕΙΚΟΝΙΖΟΝΤΑΙ ΣΤΑ ΑΓΑΛΜΑΤΑ ΑΤΟΜΙΚΑ ΠΟΡΤΡΑΤΑ.  Ἐξάλλου τὸ πνεῦμα τῆς Τραγωδίας δίδασκε ὅτι ἐνῶ κανεὶς ἄνθρωπος δὲν μπορεῖ νὰ ξέρει τὶς πλήρεις συνέπειες τῶν πράξεων του, τὸ Σύμπαν τοῦ συμπεριφέρεται ὡσὰν νὰ ἦταν παντογνώστ

ΘΑ ΚΥΒΕΡΝΑ ΜΕΧΡΙ ΝΑ ΒΡΕΘΕΙ ΧΕΙΡΟΤΕΡΟΣ {=κρατεῖν ἕως ἕτερος βδελυρώτερος γένοιτο—ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΟΥΣ, ΙΠΠΗΣ}.

Εικόνα
Μεταφράζω τὸ ἀπόσπασμα τῆς φωτό. <μιλᾱ κάποιος δοῦλος μὲ τὸ συμβολικὸ ὄνομα  Δημοσθένης=δύναμη τοῦ λαοῦ> :  [....ἐμεῖς ἔχουμε ἀφέντη (ΔΕΣΠΟΤΗΝ)  ἕναν  άγροῖκο ποὺ τρὼει κουκιά (ψήφους) καὶ όργίζεται γρήγορα, τὸν ΔΗΜΟ  (λαό)  τὸν ΠΥΚΝΙΤΗ (δηλ. ποὺ κατοικεῖ στὴν Πνύκα, τὸν τόπο τῶν Συνελεύσεων τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Δήμου).  Εἶναι  ἕνα  κακότροπο γεροντάκι ποὺ δὲν ἀκούει καὶ καλά . Αυτὸς στὶς προηγούμενες ἐκλογὲς {κατά λέξη: νουμηνία =νέα σελήνη}  ἀγόρασε (δηλ.ἐξέλεξε)   ἕνα δοῦλο (δηλ.ἡγἐτη) ἐπάγγελμα βυρσοδέψη , ὀνόματι Παφλαγόνα (ἐνν. τὸν ΚΛΕΩΝΑ)  ἐναν παμπόνηρο  καὶ σατανικό (ΔΙΑΒΟΛΩΤΑΤΟΝ) ἄνθρωπο.  Ἐκεῖνος (ο Κλἐων)  κατάλαβε καλὰ τοῦ γέροντα Λαοῦ τὴ νοοτροπία καὶ τὸν κολάκευε, τὸν χάιδευε,καὶ τον ἐξαπατοῦσε.... ...Καὶ θὰ κυβερνᾶ αύτὸς μέχρι νὰ ἐμφανιστεῖ κάποιος ΧΕΙΡΟΤΕΡΟΣ ἀπὸ αὐτόν  , ὥσπου κι ἐκεῖνος  νὰ χαθεῖ στὸ τέλος...]  _________ ΥΓ. ἡ κωμωδία αὐτὴ ἀνέβηκε τὸ 424πΧ στὰ ΛΗΝΑΙΑ (ἡ πρώτη μέ τὸ ὄνομα τοῦ Ἀριστοφάνη) καὶ σκοπός της ἦταν νὰ κονιορτοποιήσει τὸν δημαγωγὸ ΚΛΕΩΝΑ (ὁ