Διαμαντῆς Κούτουλας

Δύο εἶναι οἱ θεμελιακὲς ἀντιλήψεις τοῦ Θουκυδίδη , τοῦ ἱστορικοῦ τῶν ἱστορικῶν: —ὅτι ὁ μεγαλὐτερος  στρατηγὸς στὸν πόλεμο εἶναι ὁ ΑΣΤΑΘΜΗΤΟΣ ΠΑΡΑΓΩΝ ,τὸ ἀπρόβλεπτο.  Γράφει στὴν δημηγορία τοῦ Ἀρχιδάμου "ΑΔΗΛΑ ΤΑ ΤΩΝ ΠΟΛΕΜΩΝ  ΚΑΙ ΕΞ ΟΛΙΓΟΥ ΤΑ ΠΟΛΛΑ "(2,11,4) [=ἡ ἔκβαση τῶν πολέμων εἶναι ἀπρόβλεπτη  καὶ ἀπὸ μικρὰ ἐπεισόδια προκύπτουν  μεγάλα γεγονότα ] Καὶ : —ἡ ἱστορία θὰ ἐπαναλαμβάνεται  "ΕΩΣ ΑΝ Η ΑΥΤΗ ΦΥΣΙΣ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ῌ" (3,82,2). [=ὅσο θὰ παραμένει ἴδια ἡ ἀνθρώπινη φύση] ________ ΥΓ εὔκολα μπαίνεις στὸν πόλεμο, δύσκολα βγαίνεις...

 Δέν σώθηκε ὡς γνωστόν, τὸ σύγγραμμα  " ΠΕΡΙ ΦΥΣΕΩΣ " τοῦ Ἡράκλειτου, ὡστόσο, πάνω ἀπό ἑκατὸ αποσπάσματα του σώθηκαν μἐσα στὰ ἔργα μεταγενέστερων συγγραφέων. Ὅλα  αὐτὰ τὰ ἀποσπάσματα (fragmenta) συγκέντρωσε καὶ ἐξέδωσε τὸν 19ο αἰ.  στὸ  μνημειῶδες πόνημα του γιὰ τούς ΠΡΟΣΩΚΡΑΤΙΚΟΥΣ (Die Fragmente der Vorsokratiker) ὁ Γερμανὸς φιλόλογος H. DIELS .  Ἀπὸ τὰ αὐτὰ ἐπιλἐγω τὰ ἑξῆς  καλύτερα, κατὰ τὴν γνώμη μου,  ἀποσπάσματα · — ἐκ πάντων ἕν καὶ ἐξ ἑνὸς πάντα (10)* — κὸσμον τόνδε τὸν αὐτὸν ἁπάντων οὔτε τις θεῶν οὔτε ἀνθρώπων ἐποίησεν ,ἀλλ' ἦν ἀεὶ καὶ ἔστιν καὶ ἔσται ·  πῦρ ἀείζωον ,ἁπτόμενον μέτρα καὶ σβεννύμενον μέτρα (30) [=ΑΥΤΟΝ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ, ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑΣ ΣΤΗΝ ΟΛΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ,ΔΕΝ ΤΟΝ ΕΠΛΑΣΕ ΚΑΝΕΝΑΣ ΘΕΟΣ ΟΥΤΕ ΑΝΘΡΩΠΟΣ, ΠΑΡΑ ΥΠΗΡΧΕ ΠΑΝΤΑ , ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΙ ΘΑ ΥΠΑΡΧΕΙ· ΜΙΑ ΑΙΩΝΙΑ ΖΩΝΤΑΝΗ ΦΩΤΙΑ ΠΟΥ ΑΝΑΒΕΙ ΜΕ ΜΕΤΡΟ ΚΑΙ ΣΒΗΝΕΙ ΜΕ ΜΕΤΡΟ] — εἷς ἐμοὶ μύριοι ἐὰν ἄριστος ᾖ (49) [ =ΕΝΑΣ, ΓΙΑ ΜΕΝΑ, ΙΣΟΔΥΝΑΜΕΙ ΜΕ 10000  ΑΝ ΕΙΝΑΙ ΑΡΙΣΤΟΣ]  — αἰών παῖς ἐστί παίζων πεσσεύων (52) [=ὁ κόσμος εἶναι ἕνα