ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ ΠΑΠΑΦΛΕΣΣΑ
Τὴν παρακάτω ἐπιστολὴ ἀπέστειλε ὁ Παπαφλέσας στὸν ἀδερφό του ΝΚΗΤΑ ΦΛΕΣΣΑ λίγο πρὶν τὴν Μάχη στὸ Μανιάκι κατὰ τοῦ ΙΜΠΡΑΗΜ. Μὲ αὐτὴ τὴν ΕΚΟΥΣΙΑ θυσία )ἤξερε ὅτι δὲν ὑπῆρχε προοπτικὴ νίκης μὲ 500 ἄνδρες κατὰ τῶν χιλιάδων Τουρκοαιγυπτίων-) 'ξέπλυνε" τὰ πολιτικά του λάθη στὸν Β' Ἐμφύλιο. Σκοπός του ἦταν ὁ θάνατος του, ὡς ἐν ἐνεργείᾳ Ὑπουργοῦ Ἐσωτερικῶν (στὴν Κυβέρνηση Κουντουριώτη) νὰ εὐαισθητοποιήσει Ἕλληνες καὶ ξένους.
Ἔτσι ὁδηγηθηκε σὲ ἕναν ἑκούσιο θάνατο
ΑΠΗΥΔΗΣΜΕΝΟΣἀπὸ τὶς ἀθλιότητες τοῦ Ἐμφυλίου (ἔφερε βεβαίως, εὐθύνη ΚΑΙ Ο ΙΔΙΟΣ γιὰ τὴ φυλάκιση Κολοκοτρώνη) γιὰ νὰ σωθεῖ ἡ Εξέγερση τοῦ '21,ἡ ὁποία ΔΕΝ ΘΑ ΕΙΧΕ ΞΕΚΙΝΗΣΕΙ ΧΩΡΙΣ ΤΟ ΔΙΚΟ ΤΟΥ ΠΑΘΟΣ καὶ τὸν Ἀγῶνα του ,ὡς Ἀποστόλου τῆς Φιλικῆς στὸν Μωριᾶ.
Ὁ χρόνος ,τὸν Μάρτη τοῦ 21, πίεζε ,
ἐπειδὴ δὲν θὰ ἄντεχε πολὺ ἀκόμα ὁ ΑΛΗ-ΠΑΣΑΣ τὴν Πολιορκία τοῦ ΧΟΥΡΣΙΤ καὶ ὁ Τουρκικὸς Στρατὸς ΘΑ ΓΥΡΙΖΕ ΣΤΗΝ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟ ὁσονούπω..Γι αὐτό ἔτρεχε ΤΟΤΕ νὰ ἐπιταχύνει τὸ ξεσηκωμὸ ὁ ΠΑΠΑΦΛΕΣΣΑΣ, κατὰ τὶς ὁδηγίες τοῦ ΥΨΗΛΑΝΤΗ.
Φεύγοντας λοιπὸν τὸν Μάιο τοῦ 1825
νὰ πιάσει τὸ Μανιάκι (κι ἀφοῦ πρῶτα ἔχει ζητήσει ἀπὸ τὸν Κουντουριώτη ΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΟΥ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ καὶ τῶν ἄλλων φυλακισμένων τοῦ Ἐμφυλίου) ἀπαντᾶ στὸν ἀδερφό του Νικήτα ,ὁ ὁποῖος τὸν μέμφεται γιατὶ δὲν διαφεύγει στὴ Μάνη, καὶ τοῦ ἀπαντᾶ ὡς ἑξῆς :
<Νικήτα ,
ἔλαβα τό γράμμα σου καὶ εἰς ἀπάντησιν σου λέγω ὅτι δὲν εἶμαι σὰν τὸν κουμπάρο σου τὸν Κεφάλα ὅπου τρέχετε ἀπό ράχη σὲ ράχη στοὺς Ἁηλιάδες .
Ἐγώ ἅπαξ ὡρκίσθην νὰ χύσω τὸ αἷμα μου εἰς τὴν ἀνάγκην τῆς Πατρίδος ΚΑΙ ΑΥΤΗ ΕΙΝΑΙ Η ΩΡΑ.
Εὔχομαι εἰς τὸν θεόν ,ἡ πρώτη μπάλα τοῦ Ἰμβραήμ νὰ μὲ πάρει στὸ κεφάλι,διότι σοῦ γράφω νὰ ταχύνεις τὸν ἐρχομό σας
καὶ μοῦ γράφεις ΚΟΥΡΑΦΕΞΑΛΑ .
Νικήτα, πρώτη καὶ τελευταία μου γραφή εἶναι αὐτή, βάστα τη ,νὰ τὴ διαβάζεις καμμιὰ φορά,
νὰ μὲ θυμᾶσαι καὶ νὰ κλαῖς.
ΠΑΠΑΦΛΕΣΣΑΣ/ 16-ΜΑΪΟΥ-1825 >
Στὸ τελευταῖο αὐτὸ γράμμα τοῦ Παπαφλέσσα φαίνεται σαφῶς ὅτι ὁ ἴδιος βάδιζε
ΕΝ ΠΛΗΡΕΙ ΣΥΝΕΙΔΗΣΕΙ σὲ ἕναν ἑκούσιο θάνατο ,βλέποντας ὅτι ἡ Ἐπανάσταση γιὰ τὴν ὁποία
Ο ΙΔΙΟΣ ΕΙΧΕ ΠΡΩΤΟΣΤΑΤΗΣΕΙ τὸ 21 ἔπνεε τὰ λοίσθια..
Μόνο ποὺ τελικὰ ἡ θυσία στὸ Μανιάκι ,
ἄν καὶ χωρὶς στρατιωτικὴ ἀντίκρυσμα,
δικαιώθηκε ,γιατὶ ἡ Ἐλευθερία τῆς Ελλάδος ἔγινε πραγματικότητα τρία χρόνια μετά,καὶ
ΔΕΝ ΠΗΓΕ ΧΑΜΕΝΟΣ ὁ ἀγῶνας ποὺ ἔκανε ὁ Παπαφλέσσαςγιὰ νὰ ξεκινήσει ὁ Ξεσηκωμός στὸ Μωριᾶ ΕΓΚΑΙΡΑ πρὶν πέσει ὁ Ἀλῆς καὶ γυρίσει πίσω ἡ ΣΤΡΑΤΙΑ ΤΟΥ ΧΟΥΡΣΙΤ..
