Η ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ

Από Διαμαντῆς Κούτουλας / ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ-ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ




Γιὰ νὰ ἀντιμετωπίσει τὸ Βυζάντιο τὶς ταυτόχρονες ἐπιθέσεις σὲ πολλὰ μέτωπα —πχ ΣΛΑΒΟΙ στὸ Βορρᾶ, ΑΡΑΒΕΣ στὴν Ἀνατολή—μεταρρύθμισε τὴν διοικητικὴ ὀργάνωση τῶν ΕΠΆΡΧΙΩΝ τοῦ ΔΙΟΚΛΗΤΙΑΝΟΥ , 
σὲ ΘΕΜΑΤΙΚΗ διοίκηση ,ἤδη ἀπὸ τὴν ἐποχὴ τοῦ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ (7ος αἰ.)


 Ἐξηγῶ·
 "θέμα" σήμαινε ἀρχικὰ τὸν ΣΤΡΑΤΟΛΟΓΙΚΟ ΚΑΤΑΛΟΓΟ μιᾶς περιοχῆς ,κατόπιν τὸ ἴδιο τὸ ΣΩΜΑ ΣΤΡΑΤΟΥ ,γιὰ νὰ καταλήξει ἐν τέλει νὰ σημαίνει τὴν ΠΕΡΙΟΧΗ ποὺ ἕδρευε τὸ συγκεκριμένο τμῆμα στρατοῦ.

 Στρατεύσιμοι ἦσαν οἱ ντόπιοι τῆς περιοχῆς
καὶ  γι αὐτὸ τοὺς παραχωροῦσε κτήματα πρὸς βιοπορισμὸ τὸ Κράτος 
,ἐνῶ ὁ Διοικητὴς τοῦ ΘΕΜΑΤΟΣ, ὁ ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ ἤ κόμης/comes
 συγκέντρωνε στὸ πρόσωπο του καὶ τὴν πολιτικὴ καὶ τὴν στρατιωτικη ἐξουσία , 
ἀντίθετα ἀπὸ  τὸ σύστημα τοῦ Διοκλητιανοῦ
ὅπου  οἱ ἐξουσίες αὐτὲς ἦταν ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΑ χωρισμένες, γιὰ τὴν ἀποφυγὴ πραξικοπημάτων.

Ἡ ΔΥΑΔΙΚΗ ὅμως διοὶκηση τοῦ Διοκλητιανοῦ
 ἔπασχε σὲ ἀποτελεσματικότητα 
εἰδικῶς σὲ περίπτωση ἄμεσου κινδύνου·
ἔτσι ἀπὸ τὴν ἐποχὴ τοῦ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ἐφαρμόζεται ἡ περίφημη ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ
μὲ ἑνιαία διοίκηση.

Τὰ θέματα ποικίλουν ἀνὰ χρονικὴ περίοδο·
 τὰ συνεχῆ πραξικοπήματα καὶ οἱ συχνοὶ ΕΜΦΥΛΙΟΙ μετσξὺ τῶν ΣΤΡΑΤΗΓΩΝ ΤΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ—τῆς βυζαντινῆς δηλ.ἀριστοκρατίας—ἐπέβαλλαν τὴ συνεχῆ διαίρεση τους. 
Πάντως τὰ πιὸ ἰσχυρὰ θέματα τοῦ Βυζαντίου ἦταν τὸ ΘΕΜΑ ΟΨΙΚΙΟΥ , τὸ ΘΕΜΑ ΑΝΑΤΟΛΙΚΩΝ , τὸ ΘΕΜΑ ΑΡΜΕΝΙΑΚΩΝ καὶ τὸ ΘΕΜΑ ΘΡΑΚΗΣΙΩΝ —βλ χάρτη.

Εἰδικῶς τὸ ΘΕΜΑ ΟΨΙΚΙΟΥ , ἀπέναντι ἀπὸ τὴν Κων/πολη ,στὴν ΒΔ Μικρά Ἀσία ,μέχρι τὴν ΑΓΚΥΡΑ, 
εἶχε τὶς πιὸ ἐπίλεκτες στρατιωτικὲς δυνάμεις .

Τὸ ὄνομα του προέρχεται ἀπὸ τὸν ρωμαϊκὸ ὅρο obsequium  [<ρῆμα sequor=ἀκολουθῶ] καὶ σήμαινε τὰ στρατεύματα τῶν ΑΚΟΛΟΥΘΩΝ* τοῦ Αὐτοκράτορα
[ ἔτσι σήμερα σὲ πολλὲς περιοχὲς τῆς Ἑλλάδας , ἡ λέξη ΨΙΚΙ , παραφθορὰ τοῦ "ΟΨΙΚΙΟΥ" σημαίνει τοὺς ἀκολούθους , τὴν πομπὴ τῆς νύφης , στοὺς γάμους. ]

Εἶναι ἀληθὲς ὅτι ἐνῶ τὰ βυζαντινὰ ΘΕΜΑΤΑ ἔσωσαν τὴν Αὐτοκρατορία ἀπὸ τὶς εἰσβολὲς ,ἀποτέλεσαν καὶ τὴν κύρια πηγὴ τῶν ὀλεθρίων ἐμφυλίων ποὺ τελικὰ ὑπονόμευσαν τὴν ἴδια τὴν ὕπαρξη τοῦ κράτους...


Σὲ κάθε περίπτωση πάντως, θεμέλιο τῆς αὐτοκρατορικῆς ἰδεολογίας τοῦ Βυζαντίου ὑπῆρξε ἡ οἰκουμενικὴ ἀντἰληψη  τοῦ DOMINIO MUNDI
(=ΚΟΣΜΟΚΡΑΤΟΡΙΑ) σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία
μόνο ἐνα χριστιανικὸ κράτος νομιμοποιεῖται νὰ ὑπάρχει πάνω στὴν οἰκουμένη
καθόσον   ἀποτελεῖ ἀντίγραφο ἐπὶ γῆς
 τοῦ ἑνὸς  οὐρἀνιου βασιλείου τοῦ Χριστοῦ .

__________
*ἡ φρουρὰ τοῦ Αὐτοκράτορα , τὰ 3  λεγόμενα "ΤΑΓΜΑΤΑ"
[ ΣΧΟΛΑΙ, ΕΞΚΟΥΒΙΤΟΡΕΣ, ΒΙΓΛΑ], ἀποτελεῖτο τοὺς πρώτους αἰῶνες ἀπὸ γόνους ἀριστοκρατικῶν οἰκογενειῶν, ἀργότερα ἀπὸ ξένους μισθοφόρους,
 γιὰ  λόγους ἀσφαλείας τοῦ ΘΡΟΝΟΥ ἀπὸ τοὺς στρατηγοὺς τῶν θεματικῶν στρατευμάτων·
τό Τάγμα τῆς ΒΙΓΛΑΣ—Vigiliae—στρατωνιζόταν μάλιστα στὸ πιὸ εὐάλωτο σημεῖο τοῦ Μεγάλου Παλατίου
στὸν ΣΚΕΠΑΣΤΟ ΙΠΠΟΔΡΟΜΟ.
[ οἱ ΣΧΟΛΕΣ / SCHOLAE
ἦταν 7 τὸν ἀριθμό, ἐξ  500 ἀνδρῶν ἑκάστη ]

Εἶναι συχνὸ φαινόμενο στὴ βυζαντινὴ ἱστορία , ἡ ξένη μισθοφορικὴ φρουρὰ τῶν ἀνακτορικῶν Ταγμάτων νὰ ὑπερασπίζεται τὸ νόμιμο αὐτοκράτορα κατὰ τῶν ἀνταπαιτητῶν στρατηγῶν τῶν θεμάτων,
 συνήθως τοῦ Ἀνατολικοῦ θέματος καὶ τοῦ θέματος τῶν Ἀρμενιακῶν ποὺ ἦσαν πάντα ἀνταγωνιστικὰ μεταξὺ τους..






              


 


Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Χαῖρε Κωνσταντῖνε, τελευταῖε Βασιλέα τῶν Ἑλλήνων!

Από Διαμαντῆς Κούτουλας / ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ-ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ
Εικόνα
Τὰ γράφω ἐν συντομίᾳ· 1) ΕΠΙ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ:  Στὴν  παρακάτω φωτογραφία (ἀρχὲς τῆς δεκαετίας '50) εἶναι ἡ μακαρίτισσα μητέρα μου ΕΙΡΗΝΗ  ἡ ὁποία   νεαρὴ δασκάλα ὄργωνε τὸ 1951‒52 τὰ μακεδονικὰ βουνὰ   στὶς ΠΑΙΔΟΥΠΟΛΕΙΣ τῆς Βασ. Φρειδερίκης ΕΠΑΝΕΛΛΗΝΙΖΟΝΤΑΣ τά 10.000  περίπου ἑλληνόπουλα τοῦ  Ἐμφυλίου   ἐκ τῶν 30.000  ποὺ  εἶχαν ΑΡΠΑΞΕΙ  ΔΙΑ ΤΗΣ ΒΙΑΣ (γιὰ δῆθεν ..."παιδοφύλαγμα") οἱ Ἀντάρτες καὶ τὰ μετέφεραν στὸ Παραπέτασμα, σύμφωνα μὲ τὶς ἀναφορὲς τοῦ Διεθνοῦς Ἐρυθροῦ Σταυροῦ.   ΑΥΤΑ ΒΕΒΑΙΩΣ ΔΕΝ ΤΑ ΓΡΑΦΟΥΝ ΤΑ ΣΧΟΛΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ.. (ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΜΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟ ΠΑΙΔΟΜΑΖΩΜΑ ΒΛ. https://diamantiskoutoulas.blogspot.com/2019/08/blog-post_39.html )  Ἐκεῖ γνώρισε καὶ  ἀνέπτυξε φιλικώτατες σχέσεις μὲ τὸν ἔφηβο τότε Διὰδοχο ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟ  (δεξιά  στὴν φωτό—στὴν μέση ἡ βασ.Φρειδερίκη) ὁ ὁποῖος ,κατὰ ἕναν σημαδιακὸ τρόπο, ἔτυχε νὰ ἀποβιώσεο τὴν γενέθλιο ἡμέρα τῆς μητέρας  μου :   ὁ Κωνσταντῖνος, γεννηθεὶς στὶς 2...
Read more »

Δὲν ἦταν μόνον ὁ Ἀλάριχος : Η ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΕΓΙΝΕ ΚΑΤΑ ΤΟΥΣ ΠΡΩΤΟΒΥΖΑΝΤΙΝΟΥΣ ΑΙΩΝΕΣ.

Από Διαμαντῆς Κούτουλας / ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ-ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ
Εικόνα
Πρὶν 25 χρόνια εἶχα δημοσιεύσει ἕνα μικρὸ βιβλιαράκι  ("ΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ ΕΝΑΝΤΙ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΕΘΝΙΚΩΝ") ποὺ ἀναφερόταν στὴν ΑΠΑΓΟΡΕΥΜΕΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ τῆς καταστροφῆς τῶν ἑλληνικῶν ἀρχαιοτήτων ἀπὸ τοὺς ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ—ΤΑΛΙΜΠΑΝ τοῦ 4ου—6ου αί. μΧ .  Ἐν συνόψει· ὅλες οἱ ἀρχαιότητες ΕΛΛΑΔΑΣ καὶ ΙΤΑΛΙΑΣ (κι ὄχι μόνο..) εἶναι ΚΑΤΑΚΡΕΟΥΡΓΗΜΕΝΕΣ ὄχι ἀπὸ φυσικὲς καταστροφές (σεισμοὺς κλπ) ἀλλὰ ἀπὸ τὴν ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΗ ΜΑΝΙΑ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΩΝ κατὰ τὴν πρωτοβυζαντινὴ περίοδο , ἐξαιρέσει τοῦ ΠΑΡΘΕΝΩΝΑ καὶ ΘΗΣΕΙΟΥ ποὺ πρόλαβε καὶ μετέτρεψε σὲ χριστιανικοὺς ναοὺς ἡ αύτοκράτειρα ΑΘΗΝΑΪΣ—ΕΥΔΟΚΙΑ , Ἀθηναία οὖσα κὀρη τοῦ ρήτορος Λεοντίου καὶ σύζυγος τοῦ βυζαντινοῦ αὐτοκράτορα  Θεοδοσίου Β' τοῦ λεγομένου Μικροῦ.  Ἱερὰ καὶ  ἀγάλματα δὲν γλύτωσαν ἀπὸ τῶν χριστιανο-ταλιμπὰν τὰ χέρια·  ἂλλα κάηκαν, ἄλλα βεβηλώθηκαν ,ἄλλα ΑΚΡΩΤΗΡΙΑΣΤΗΚΑΝ καὶ  βλέπουμε σήμερα ἀρχαῖα ἀγάλματα στὰ Μουσεῖα, μὲ κομμένες μύτες καὶ..σταυροὺς στὸ μέτωπο ,ἐνῶ πλεῖστοι ΑΡΧΑΙΟΙ ναοὶ κεῖνται ΙΣΟΠΕΔΩΜΕΝΟΙ  & ΚΑΜΜΕΝΟΙ ΟΛΟ...
Read more »

Τὸ κρεββάτι τοῦ Τιμάρχου: Η ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ.

Από Διαμαντῆς Κούτουλας / ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ-ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ
Εικόνα
 Τεράστια εἶναι ἡ βιβλιογραφία γιὰ τὸ περιλάλητο ζήτημα τῆς ὁμοφυλοφιλίας καὶ εἰδικῶς τῆς παιδεραστίας {" παιδικά "} στὴν ἀρχαία Ἑλλάδα μὲ πιὸ κλασσικὸ βεβαίως τὸ σύγγραμμα τοῦ  Dover  . Ὅμως ἐγὼ προτείνω στὸν ἐνδιαφερόμενο ἀναγνώστη τὸ ἔργο τοῦ  ΣΥΚΟΥΤΡΗ  *στὴν ἔκδοση τοῦ Πλατωνικοῦ "Συμποσίου"ὅπου ὑπάρχει ἕνα εἰδικὸ συνοπτικὸ κεφἀλαιο περὶ τῶν "ΠΑΙΔΙΚΩΝ"  τὸ ὁποῖο,μάλιστα,  ΒΑΦΤΗΚΕ ΜΕ ΑΙΜΑ, διότι στάθηκε ἡ ἀφορμὴ νὰ κατηγορηθεῖ ὁ Συκουτρῆς ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία καὶ ἀπὸ ὀμολόγους  του ὡς προπαγανδιστὴς τῆς... παιδεραστίας καί ὡς διαστρεβλωτὴς τοῦ ἀρχαίου ἑλληνικοῦ ἥθους καὶ νὰ ὁδηγηθεῖ ἐτσι ΑΔΙΚΑ   στὴν ἀπόγνωση καὶ στὴν ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑ ( ὁ Συκουτρῆς αὐτοκτόνησε στὴν Κόρινθο τὸ 1937 , σὲ ἡλικία μόλις 36 ἐτῶν... ).  Αὐτὸ τὸ ΑΙΜΑΤΟΒΑΜΜΕΝΟ κείμενο τοῦ Συκουτρῆ γιὰ τὴν παιδεραστία ἀποτελεῖ μἐχρι σήμερα ὅ,τι καλὐτερο καὶ πλέον ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ἔχει γραφτεῖ στὰ ἑλληνικά γιὰ τὸ φλέγον αὐτὸ θέμα.  Ἀναλύοντας τὸ θέμα αύτὸ στὸν περιορισμένο χῶρο μιᾶς...
Read more »