Ἡ Ἐπὶ τοῦ Ὄρους Ὁμιλία καὶ ὁ " Ἠλίθιος" τοῦ Ντοστογιέφσκι.
Καταρχὰς ἡ Ἐπὶ τοῦ Ὄρους Ὁ μιλία ἀποτελεῖ φιλολογικῶς ΣΥΡΡΑΦΗ ΠΟΛΛΩΝ ΟΜΙΛΙΩΝ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ ΣΕ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΠΕΡΙΣΤΑΣΕΙΣ ποὺ τὸ "Κατὰ Ματθαῖον" γιὰ λόγους ἀπολογητικῆς ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΡΑΒΝΝΩΝ ΤΗΣ ΙΑΜΝΕΙΑΣ ,συγκρότησε σὲ ἕνα ΕΝΙΑΙΟ κεἰμενο.
Ποιὸ τὸ νόημα τῆς Ἐπὶ τοῦ Ὄρους Ὁμιλίας ;
Λέει ὁ Ἰησοῦς στὰ τὀτε ἰουδαϊκὰ κόμματα ποὺ ΑΛΛΗΛΟΣΠΑΡΑΣΣΟΝΤΑΝ ἐπικαλούμενα τὸ ΝΟΜΟ:
μὴν ἐπικαλεῖστε τὴν δικαιοσύνη γιατὶ θὰ πέσει πάνω σας ΟΛΟΚΛΗΡΗ καὶ θὰ σᾶς συντρίψει ΟΛΟΥΣ γιατὶ εἶστε νομικιστὲς ΚΑΚΟΠΡΟΑΙΡΕΤΟΙ.
Ἄν θέλετε νὰ κρίνετε τοὺς ἄλλους ἠθικὰ μέ βάση τὸ Νόμο ,νὰ γίνετε ΤΕΛΕΙΟΙ ·
ἄν ὅμως γίνετε τέλειοι τότε ΔΕΝ ΘΑ ΕΙΣΤΕ ΑΥΣΤΗΡΟΙ ΜΕ ΤΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ ΑΛΛΑ ΜΕΓΑΛΟΨΥΧΟΙ , ὅπως ὁ θεός—ἐξ οὗ καὶ ἡ ΥΠΕΡΒΟΛΗ τῶν "διατάξεων" τῆς Ἐπὶ τοῦ Ὅρους {ἤ "Πεδινοῦ Τόπου" στό "κατὰ Λουκᾶν"} Ὁμιλίας τοῦ Ἰησοῦ ποὺ τὴν χαρακτηρίζει ἐκ πρώτης ὄψεως ἕνας ἠθικὸς περφεξιονισμός καὶ μιὰ πλήρης ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΗ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ.
Στὴν φωτο παρουσιάζω τὸ θαυμάσιο βιβλίο "Ντοστογιέφσκι" τοῦ Κ.ΠΑΠΑΓΙΩΡΓΗ διότι ἐκεῖ ἀναλύει τὸν "ΗΛΙΙΘΙΟ" τοῦ Ντ. μὲ ἕναν μοναδικὸ τρόπο, σὲ σχέση μὲ τὶς διδαχὲς τῆς ΕΠΙ ΤΟΥ ΟΡΟΥΣ ΟΜΙΛΙΑΣ.
Περιγράφει ὁ Παπαγιώργης, τὸν ΠΡΙΓΚΗΠΑ ΜΙΣΚΙΝ , τὸν " Ἠλίθιο" {τὸν ΑΓΙΟ δηλ} τοῦ Ντοστογιέφσκι περίπου ὡς ἑξῆς·
" ὁ ἐπιληπτικὸς Μίσκιν ὅταν παθαίνει κρίσεις χάνει τὴν κοινωνικότητα του ὑπερβαίνοντας τὸ ἀνθρώπινο στοιχεῖο ἔχοντας μιὰ αἴσθηση συντέλειας τοῦ κόσμου—δηλ συνειδητοποιῶντας τὴν ΡΗΧΟΤΗΤΑ τῶν ἀνθρώπινων πραγμάτων, συμπληρώνω—ὡστόσο ,εἶναι ἥρωας μόνο ὅταν μοιάζει μὲ τοὺς ἀνθρώπους·
ὡς ἐκστατικὸς ,ξεπερνῶντας τὰ ἀνθρώπινα εἶναι μιὰ ἄψυχη κούκλα, κι ὅμως ὁ σκοπὸς τοῦ Ντ. ἦταν νὰ καταγγείλει μέσα ἀπὸ τὴν ἔκσταση τοῦ ἐπιληπτικοῦ τὸ Ἀνθρώπινο.."
Γι αὐτὸ καὶ ἡ χριστολογικὴ πλευρὰ τοῦ Μίσκιν εἶναι ΑΠΟΤΥΧΗΜΕΝΗ ὡς πράξη τοῦ ἥρωα τοῦ μυθιστορήμστος, ὄχι ὅμως, ὡς τρόπος γραφῆς τοῦ Ντοστογιέφσκι.
Θα τελειώσω λέγοντας ὅτι μόνον ΧΡΙΣΤΟΛΟΓΙΚΑ μπορεῖ νὰ κατανοηθεῖ ἡ Ἐπὶ τοῦ Ὄρους Ὁμιλία,
ὅπως καὶ τὰ χριστολογικὰ γνωρίσματα τοῦ "ΗΛΙΘΙΟΥ" πρίγκηπα Μίσκιν, μόνο στὴν ὑφὴ τῆς ἀφήγησης τοῦ μυθιστορήματος τοῦ Ντοστογιέφσκι μποροῦν νὰ ἀναζητηθοῦν.
