ΣΙΚΕΛΙΚΟΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ. Ἡ μεγάλη συνωμοσία.

Μετὰ τὴν Μάχη τοῦ Μπενεβέντο

( 26‒2‒1266 ) ὅπου σκοτώθηκε ὁ  Γερμανὸς ΜΑΝΦΡΕΔΟΣ βασιλιᾶς τῆς Σικελίας ,

νόθος γυιὸς τοῦ ΦΡΕΙΔΕΡΙΚΟΥ Β’ ΧΟΕΝΣΤΑΟΥΦΕΝ,

κύριος τῆς νήσου ἔγινε ὁ νικητὴς ΚΑΡΟΛΟΣ ΑΝΔΕΓΑΥΟΣ (Charles  d' Anjou)

κι ἔτσι ἡ Σικελία πέρασε σὲ γαλλικὰ χέρια.

 Ὁ Κάρολος εἶχε μεγαλόπνοα σχέδια· 

ἤθελε νὰ ἀναστήσει τὴν Ρωμαϊκὴ αὐτοκρατορία τοῦ Ἰουστινιανοῦ κάτω ἀπὸ τὸ γαλλικὸ στέμμα, γι αὐτὸ σχεδίασε τὴν κατάληψη τῆς Κωνσταντινούπολης ,τὴν ὁποία μόλις τὸ 1261 εἶχε ἀνακαταλάβει ἀπὸ τοὺς σταυροφόρους ὁ ΜΙΧΑΗΛ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ.

 Ἡ προετοιμασία τοῦ Καρόλου κράτησε μιὰν εἰκοσαετία καὶ τὴν ἄνοιξη τοῦ 1282  ἦταν ἕτοιμος ὁ στόλος του νὰ ἀποπλεύσει κατὰ τῆς Κων/πολης.

ΟΜΩΣ ΔΕΝ ΠΡΟΛΑΒΕ.

Τὴν ΔΕΥΤΕΡΑ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ ,30 Μαρτίου 1282 ,μόλις χτύπησαν οἱ καμπάνες τοῦ Ἑσπερινοῦ ,

στὴν Ἁγ.Τριάδα τοῦ Παλέρμο, ἕνα μενόμενο πλῆθος Σικελῶν ΕΠΙΤΕΘΗΚΕ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΟΠΟΙΟΥ ΜΙΛΟΥΣΕ ΓΑΛΛΙΚΑ σφάζοντας τον.

Τὰ πλήθη εἰσήρχοντο σὲ ναούς, μονές, κλπ ὅπου ἔμεναν Γάλλοι —ἤ ποὺ πιθανολογοῦσαν ὅτι ἔμεναν Γαλλόφωνοι—καὶ ἀπαιτοῦσαν νὰ προφέρουν τὴν λέξη ciciri {=τσιτσιρί} ,

δύσκολη προφορὰ γιὰ τοὺς γαλλόφωνους.

 ΟΠΟΙΟΣ ΑΠΟΤΥΧΑΙΝΕ ΣΤΗΝ ΣΩΣΤΗ ΠΡΟΦΟΡΑ ΕΚΤΕΛΕΙΤΟ ΕΠΙ ΤΟΠΟΥ.

Ὡς τὸ ξημέρωμα εἶχαν σφαγιαστεῖ ὅλοι οἱ Γάλλοι τοῦ ΠΑΛΕΡΜΟ καὶ ἡ ἐξέγερση εἶχε ἐξαπλωθεῖ σὲ ὅλη τὴν Σικελία.

 Ἐν τἐλει, οἱ ἐπαναστάτες ἐπικράτησαν παντοῦ· 8000 Γάλλοι βρῆκαν οἰκτρὸ θάνατο, ὁ στόλος τοῦ Ἀνδεγαυοῦ ποὺ θὰ καταλάμβανε τὴν Κων/πολη κάηκε καὶ ὁ Κάρολος ἐγκατέλειψε τὴν Σικελία , ἡ ὁποία  πέρασε τὸν Αὔγουστο τῆς ἴδιας χρονιᾶς στὸν ΠΕΤΡΟ Γ' ΤΗΣ ΑΡΑΓΩΝΙΑΣ ποὺ βασίλευε στὴν Βαρκελώνη.

 Ἔκτοτε ἡ Σικελία ἔμεινε σὲ ἰσπανικὰ (καταλανικά) χέρια γιὰ 600 χρόνια, μέχρι τὴν ἐποχὴ τοῦ ΒΟΝΑΠΑΡΤΗ.

 Ὡστόσο, τίποτα ἀπὸ τὰ παραπάνω ΔΕΝ ΗΤΑΝ ΑΥΘΟΡΜΗΤΟ ΚΑΙ ΤΥΧΑΙΟ.

  Ὁ Σικελικὸς Ἑσπερινός —ὀρθότερα : ΟΙ ΣΙΚΕΛΙΚΟΙ ΕΣΠΕΡΙΝΟΙ— ἦταν μιὰ ὀργανωμένη ἄριστα ΔΙΕΘΝΗΣ ΣΥΝΩΜΟΣΙΑ,τὴν ὁποία σχεδίασε καὶ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΕ Ο ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΣ ΑΥΤΟΚΡΑΤΩΡ ΜΙΧΑΗΛ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ σὲ συνεργασία μὲ τὸν Πέτρο τῆς Ἀραγωνίας ,

διεκδικητῆ τοῦ βασιλείου τῆς Σικελίας.

Κατὰ τὸν ΡΑΝΣΙΜΑΝ στὸ κλασσικὸ ἔργο του γιὰ τὸν Σικελικὸ Ἑσπερινό

—βλ.φωτο— ὁ Πέτρος τῆς Ἀραγωνίας ἔστειλε τὸ 1279 τὸν καγκελάριο του , 

τόν γιατρό ΙΩΑΝΝΗ ΤΟΥ ΠΡΟΤΣΙΝΤΑ 

στὴν Κωνσταντινούπολη νὰ συνεννοηθεῖ μὲ τὸν Μ.Παλαιολόγο ,ὁ ὁποῖος γιὰ τὴν χρηματοδότηση τῆς ἐξέγερσης πρόσφερε τὸ ποσὸ 30.000 ΟΥΓΓΙΩΝ ΧΡΥΣΟΥ.

 Ὁ Ἰωάννης τοῦ Πρότσιντα ,μεταμφιεσμένος σὲ φραγκισκανὸ μοναχὸ μετέβη στὴν Σικελία νὰ ὀργανώσει τὴν ἐξέγερση μαζὶ μὲ τοὺς σημαντικώτερους Σικελοὺς ἄρχοντες ὅπως τοὺς Ἀμπάτε, Λεντίνι, Καλτρατζιρόνε, κομίζοντας τὸ χρῆμα καὶ ἐπιστολὴ τοῦ βυζαντινοῦ αὐτοκράτορα Μιχαήλ Παλαιολόγου.

 Ὁ Ἰωάννης ,ἀκολουθῶντας ὁδηγίες τοῦ βασιλιᾶ του Πέτρου τῆς Ἀραγωνίας καὶ τοῦ Παλαιολόγου, ζήτησε ἀπὸ τοὺς Σικελοὺς εὐγενεῖς νὰ ζητήσουν ἐγγράφως ἀπὸ τὸν βασιλιᾶ τῆς Βαρκελώνης  ΝΑ ΕΡΘΕΙ ΝΑ ΤΟΥΣ ΣΩΣΕΙ

ἐπειδὴ εἶχε νόμιμα δικαιώματα στὸ θρόνο τοῦ Παλέρμο, μέσῳ τῆς συζύγου του ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΑΣ,κόρης τοῦ Μανφρέδου.

Τὴν ἐπιστολὴ αὐτὴ ἔδειξε καὶ στὸν Πάπα* ΝΙΚΟΛΑΟ Γ' —παλιὸ φὶλο του ποὺ εἶχε γιατρέψει κάποτε—καὶ ὁ Πάπας ἒστειλε παρόμοια ἐπιστολὴ στὸν Πέτρο τῆς Ἀραγωνίας,

ΕΝΩ Ο ΚΑΡΟΛΟΣ ΑΝΔΕΓΑΥΟΣ ΔΕΝ ΕΙΧΕ ΠΑΡΕΙ ΜΥΡΩΔΙΑ  ΓΙΑ ΟΛΗ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΣΥΝΩΜΟΣΙΑ.

 Ὁ Ἰωάννης ,ὁ καγκελάριος τῆς Ἀραγωνίας, ἔκανε κι ἄλλα ταξίδια ,πάντοτε μεταμφιεσμένος ,μεταξὺ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ —ΠΑΛΕΡΜΟ—ΒΑΡΚΕΛΩΝΗΣ ,

ἐνῶ ὁ Κάρολος μάζευε τὸν στόλο του στὴν ΝΑΠΟΛΙ καὶ τὴν ΜΕΣΣΗΝΗ γιὰ νὰ ἐκστρατεύσει κατὰ τῆς Κωνσταντινούπολης.

Τὴν ἄνοιξη πιὰ τοῦ 1282 ὅλα ἦταν ἕτοιμα·

ὁ Κάρολος νὰ ξεκινήσει γιὰ τὴν Κων/πολη , ὁ Πέτρος τῆς Ἀραγωνίας γιὰ νὰ ἐπιτεθεῖ στὴν Σικελία καὶ οἱ Σικελοὶ γιὰ νὰ ἐπιτεθοῦν κατὰ τῶν Γάλλων κατακτητῶν.

Ο ΜΟΝΟΣ ΠΟΥ ΕΙΧΕ ΑΓΝΟΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΤΙ ΕΤΟΙΜΑΖΟΤΑΝ ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΥΤΗ ΤΟΥ

ΗΤΑΝ Ο ΚΑΡΟΛΟΣ ΑΝΔΕΓΑΥΟΣ (ΝΤ' ΑΝΖΟΥ).

 Ἡ ἀφορμὴ δόθηκε στὸν ἑσπερινὸ τῆς Δευτέρας τοῦ Πάσχα , ὃταν ἔξω ἀπὸ τὸν Ναὸ τῆς Ἁγ.Τριάδας τοῦ Παλέρμο ἕνας Γάλλος λοχίας ὀνόματι ΝΤΡΟΥΕ ,ἐνόχλησε μιὰ παντρεμένη κι ὁ ἄνδρας της τὸν μαχαίρωσε. Οἱ Γάλλοι στρατιῶτες χύμηξαν κατὰ τοῦ Σικελοῦ, ἀλλὰ βρέθηκαν περικυκλωμένοι ἀπὸ ἕνα πλῆθος Σικελῶν ὁπλισμένων μέ στιλὲτα. Ἀπὸ τοὺς Γάλλους δὲν ἐπέζησε κανείς. 

Τὴν ὥρα ποὺ σήμαιναν οἱ καμπάνες  τῶν ἐκκλησιῶν τῆς νήσου γιὰ τὸν ἐσπερινό,

οἱ Σικελοὶ ξεκινοῦσαν ΤΗΝ ΜΕΓΑΛΗ ΣΦΑΓΗ ΤΩΝ ΓΑΛΛΩΝ ἀπὸ τὴν ὁποία λίγοι σώθηκαν ἐγκαταλείποντας τὴν νῆσο.

ΑΓ.ΤΡΙΑΔΑ-Παλέρμο

Στὴν Κωνσταντινούπολη ἐστάλη εἰδικὸς ἀγγελιαφόρος στὸν Αύτοκράτορα γιὰ νά τὸν πληροφορήσει γιὰ τὴν ἐπιτυχία τῆς ἐξέγερσης κατὰ τῶν Ἀνδεγαυῶν.

 Ἦταν ἕνας Γενουάτης ἔμπορος , ὀνόματι ΚΑΣΣΑΝΟ. Αὐτὸς μετέφερε στὸν Παλαιολόγο τὰ εὐχἀριστα κι ὁ Μιχαὴλ Παλαιολὸγος ἔγραψε στὴν αύτοβιογραφία του:

"ΕΑΝ ΙΣΧΥΡΙΖΟΜΟΥΝ ΟΤΙ ΗΜΟΥΝ ΤΟ ΟΡΓΑΝΟ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΠΟΥ ΕΦΕΡΕ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΣΤΟΥΣ ΣΙΚΕΛΟΥΣ, ΘΑ ΕΛΕΓΑ ΜΟΝΟΝ ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑ".(Μ.Παλαιολὸγος, τ.2, σελ.537-8, ἐκδ.Troitsky)

_________

* ἡ ΠΑΠΩΣΥΝΗ  σὲ ὅλην τὴν διάρκεια τοῦ Μεσαίωνα —μιλῶ σὲ γενικὲς γραμμές—εἶχε ὡς ΠΟΛΙΤΙΚΟ στόχο τὴν ΑΠΟΔΥΝΑΜΩΣΗ ΤΩΝ ΓΕΡΜΑΝΩΝ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΩΝ ποὺ ἐποφθαλμιοῦσαν τὴν ΙΤΑΛΙΑ καὶ ἔτρεφαν ΚΟΣΜΟΚΡΑΤΟΡΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑ.

Ἀπὸ μιὰν ἄποψη, πολεμῶντας τὴν αὐτοκρατορία τῶν ΧΟΕΝΣΤΑΟΥΦΕΝ ἡ Παπωσύνη  ἄνοιξε τὴν πόρτα γιὰ τὰ ΕΘΝΙΚΑ ΒΑΣΙΛΕΙΑ στὴν Εὐρώπη, ὅπως γράφει ὁ Ράνσιμαν.