Ἄγραφα Δόγματα : Η "ΜΥΣΤΙΚΗ" ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΟΣ καὶ ἡ 2η ΥΠΟΘΕΣΗ τοῦ διαλόγου "ΠΑΡΜΕΝΙΔΗΣ".
1. O ὅρος «ΑΓΡΑΦΑ ΔΟΓΜΑΤΑ» προῆλθε άπὸ ἕνα χωρίο τῶν <ΦΥΣΙΚΩΝ>τοῦ Ἀριστοτέλη ὅπου ἐκεῖ ὁ Μακεδόνας φιλόσοφος ἰσχυρίζεται ὅτι ἄλλα ἔγραφε ὁ Πλάτων στόν <Tίμαιο> καὶ ἄλλα δίδασκε ΠΡΟΦΟΡΙΚΑ στὰ λεγόμενα <ἄγραφα δόγματα>,ἐξηγῶντας ὀτι στὸν "ΤΙΜΑΙΟ"
ὁ Πλάτων ταύτιζε Ὕλη καὶ Χώρα {=χῶρο} ἐνῶ, ἀντιθέτως, αύτὰ τὰ δύο, τὰ διαφοροποιοῦσε στά "ΑΓΡΑΦΑ ΔΟΓΜΑΤΑ" :
<διὸ καὶ Πλάτων τὴν ὕλην καὶ τὴν χώραν ταὐτό φησιν εἶναι ἐν τῷ Τιμαίῳ· τὸ γὰρ μεταληπτικὸν καὶ τὴν χώραν ἓν καὶ ταὐτόν. ἄλλον δὲ τρόπον ἐκεῖ τε λέγων τὸ μεταληπτικὸν καὶ ἐν τοῖς λεγομένοις ἀγράφοις δόγμασιν, - ΑΡΙΣΤ. ,ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΚΡΟΑΣΕΩΣ, Δ',2, 209b14-15>.
Αὐτὴ τὴν προφορικὴ ἢ ἐσωτερικὴ Διδασκαλία τοῦ Πλάτωνα,τὰ περιλάλητα "ΑΓΡΑΦΑ ΔΟΓΜΑΤΑ" τὰ παρουσιάζει περιληπτικὰ στὸ "Α.6" τῶν <ΜΕΤΑ ΤΑ ΦΥΣΙΚΑ> ὁ Ἀριστοτέλης ὠς ἑξῆς·
<<[Ὁ Πλάτων] θεώρησε ὅτι τὰ στοιχεῖα τῶν Ἰδεῶν εἶναι στοιχεῖα ὅλων τῶν ὄντων. Ἔτσι λοιπόν, τὸ "Mέγα καὶ τὸ Mικρό" {=ΑΠΕΙΡΟ} εῑ̓́ναι ἀρχὲς ὡς ὕλη, ἐνῶ τὸ Ἑνα εἶναι ἀρχὴ ὡς οὐσία. Γιατὶ οἱ Ἰδέες εἶναι οἱ ΑΡΙΘΜΟΙ ποὺ προκύπτουν ἀπὸ τὸ "Mέγα καὶ τὸ Mικρό"{=ΑΠΕΙΡΟ} μέσῳ μέθεξης στὸ Ἕνα.....
.... ἐπιπλέον, ὁ Πλάτων τοποθετεῖ τοὺς ἀριθμοὺς χωριστὰ ἀπὸ τὰ αἰσθητά, ἐνῶ οἱ Πυθαγόρειοι ἰσχυρίζονται ὅτι τὰ ἴδια τὰ πράγματα εἶναι ἀριθμοὶ καὶ δὲν θεωροῦν τὰ μαθηματικὰ ἐνδιάμεσες ὀντότητες…
Καὶ στὸ ἐρώτημα ποιὰ εἶναι ἡ ὑποκείμενη ὕλη, στὴν ὁποία ἑδράζονται οἱ Ἰδέες ὅταν ἀποδίδονται στὰ αἰσθητὰ καὶ τὸ Ἑνα ὅταν ἀποδίδεται στὶς Iδέες, ὁ Πλάτων ἀπάντησε ὅτι αὐτὴ εἶναι ἡ Δυάδα, τὸ Mέγα καὶ τὸ Mικρό. Aκόμη ἀπέδωσε στὰ δύο αὐτὰ στοιχεῖα τὴν αἰτία ἀντιστοίχως τοῦ καλοῦ καὶ τοῦ κακοῦ» (ΜΕΤΑ ΤΑ ΦΥΣΙΚΑ , 987b18-988a15).>>(Μετ.Β.Κάλφα).
Συνεπῶς κατὰ τὸν Ἀριστοτέλη, ὁ Πλάτων στὴν προφορική διδασκαλία του, θεωροῦσε τὸ ΕΝ καὶ τὸ ΑΠΕΙΡΟΝ (ἀόριστη δυάδα) ὡς τὶς θεμελιακὲς ἀρχές (στοιχεῖα) τῶν ΙΔΕΩΝ, ἄρα καὶ τοῦ Παντός.
Μέ βάση τὶς παραπάνω ἀναφορὲς τοῦ Ἀριστοτἐλη (καὶ τῶν ὐπομνηματιστῶν καὶ σχολιαστῶν του) ὑπῆρξαν ἀξιόλογοι είδικοί (ΣΧΟΛΗ ΤΗΣ ΤΥΒΙΓΓΗΣ : KRÄMER, GAISER κλπ) ποὺ θεωροῦν ὅτι οἱ πλατωνικοὶ Διάλογοι μπορεῖ νὰ εἶναι ἐξαίσια λογοτεχνικὰ ἀριστουργήματα ,ἀλλὰ ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΤΙΠΟΤΑ ΝΑ ΜΑΣ ΠΟΥΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΛΑΤΩΝΙΚΗ ΣΚΕΨΗ, ΨΗΓΜΑΤΑ ΤΗΣ ΟΠΟΙΑΣ μποροῦν νὰ μᾶς ἀποκαλύψει μόνον Ο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΚΑΙ ΟΙ ΥΠΟΜΝΗΜΑΤΙΣΤΕΣ ΤΟΥ
ΚΑΙ ΠΑΝΤΩΣ Η ΑΥΘΕΝΤΙΚΗ ΠΛΑΤΩΝΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΕΧΕΙ ΧΑΘΕΙ ΓΙΑ ΠΑΝΤΑ ΚΑΙ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΔΥΝΑΤΟΝ ΝΑ ΑΝΑΣΥΝΤΑΧΘΕΙ ΠΛΕΟΝ...
(Τὴν ἀντίθετη ἄποψη ὐποστηρίζουν ἄλλοι εἰδικοί—πχ. Schleiermacher— οἱ ὁποῖοι ἀπορρίπτουν τὸν ὑποτιθέμενο χαμένο θησαυρὸ τῶν "Ἀγράφων Δογμάτων" θεωρῶντας ὃτι ὅλη αὐτὴ ἡ παράδοση ὀφείλεται σὲ μιὰ ΠΑΡΑΝΟΗΣΗ τοῦ Ἀριστοτέλη γιὰ μιὰ δῆθεν κρυφὴ διδασκαλία τοῦ Πλάτωνος, ἡ ὁποία τελικά ὁδήγησε στὴν καχυποψία ἔναντι τῶν πλατωνικῶν Διαλόγων)
Ὠστόσο, τὰ παραπάνω περὶ ΠΡΟΦΟΡΙΚΗΣ—ΕΣΩΤΕΡΙΚΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΟΣ ἐνισχύονται καὶ ἀπὸ τὰ γραφόμενα στήν <7η Ἐπιστολή> , ὅπου ἐκεῖ ὁ ἴδιος ὁ Πλάτων (ἢ κάποιος κοντινός του) δηλώνει ὅτι γιὰ τὸ αντικείμενο τῆς πραγματικῆς φιλοσοφικῆς του ἔρευνας, δὲν ἔχει γράψει ποτὲ κανένα σύγγραμμα οὔτε πρόκειται να γράψει (οὔκουν ἐμόν γε περὶ αὐτῶν ἔστιν σύγγραμμα οὐδὲ μήποτε γένηται", 341c} ,διότι ἡ γνώση τοῦ Ὄντος ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΚΦΡΑΣΤΕΙ ΜΕ ΛΟΓΙΑ {="ρητὸν γὰρ οὐδαμῶς ἐστίν"} ἀλλὰ ἀποκτᾶται μέσῳ τῆς ἐπικοινωνίας μὲ τὸ Ὄν {="ἐκ πολλῆς συνουσίας γιγνομένης περὶ τὸ πρᾶγμα αὐτό"} καὶ τότε ΞΑΦΝΙΚΑ {="ἐξαίφνης"} γεννιέται μέσα στὴν ψυχή {="ἐν τῇ ψυχῇ γενόμενον"} ἡ γνώση τοῦ Ὄντος δηλ.τῆς ΟΥΣΙΑΣ ΤΟΥ ΠΑΝΤΟΣ.
Ὅμως, συμπληρώνει ὁ Πλάτων στὴν ἴδια Ἐπιστολή, ὅτι ΔΙΝΕΙ στὰ κείμενα του ΚΑΠΟΙΟΥΣ ΥΠΑΙΝΙΓΜΟΥΣ{=ΜΙΚΡΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ} γιὰ τοὺς λίγους {"ὀλίγους"} ποὺ θέλουν καὶ μποροῦν νὰ ψάξουν νὰ βροῦν τὴν ἀλήθεια {="ἀνευρεῖν διὰ μικρᾶς ἐνδείξεως", Ζ' ΕΠΙΣΤ. 341e} μέσα στὰ ἔργα του, αὐτὴν τὴν ἀλήθεια πού δίδαξε μόνο ΠΡΟΦΟΡΙΚΑ στὴν Ἀκαδημία.
Ἀπὸ τοὺς ΥΠΟΜΝΗΜΑΤΙΣΤΕΣ τοῦ Ἀριστοτέλη (Θεόφραστο, Ἀλέξανδρο Ἀφροδισιέα ,Σἐξτο Ἐμπειρικό, Φιλόπονο, Σιμπλίκιο) ποὺ σχολιάζουν διαδόχους καὶ ὑπομνηματιστὲς τοῦ Πλάτωνος, (ὅπως τὸν Ξενοκράτη ἢ τὸν Ἑρμόδωρο) φαίνεται ὅτι ὁ μεγάλος Ἀθηναῖος φιλόσοφος ΔΕΝ ΕΞΗΓΟΥΣΕ ΤΙ ΕΝΝΟΟΥΣΕ ΣΤΟΥΣ ΔΙΑΛΟΓΟΥΣ ΤΟΥ ἀλλὰ ὁ καθένας μαθητὴς τοὺς ἑρμήνευε ΚΑΤΑ ΤΟ ΔΟΚΟΥΝ .
Ἔτσι πχ. ὁ Ἀριστοτέλης ἑρμήνευσε τήν "χώρα" τοῦ "Τίμαιου" ὡς "ὕλη" προσλαμβάνων τὸν ἐν λόγῳ διάλογο κατὰ κυριολεξίαν {ἂν καὶ δὲν προκύπτει κάτι τέτοιο ἀπὸ τὸ πλατωνικὸ κείμενο, τὸ ὁποῖο σαφῶς ἀναφέρει ὅτι πρόκειται γιὰ ΕΥΛΟΓΟ ΜΥΘΟ—"εἰκὼς μῦθος"} ἐνῶ καὶ τὴν "ΑΟΡΙΣΤΗ ΔΥΑΔΑ" τῶν "ΑΓΡΑΦΩΝ ΔΟΓΜΑΤΩΝ" δηλ. τῆς ΠΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ τοῦ Πλάτωνος τὴν θεώρησε ἐπίσης ὡς "ΥΛΗ" .
Αὐτὴ μάλιστα ἡ ἑρμηνεία ἐπεκράτησε μἐσῳ τῶν ὐπομνηματιστῶν τῆς Περιπατικῆς Σχολῆς καὶ στοὺς μεταγενέστερους (ἂν καὶ ἡ ταύτιση αύτὴ δὲν φαίνεται νὰ εἶναι σωστή, καθόσον ἠ "ἀόριστη δυάδα" ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΑΠΕΙΡΟΝ , τὰ ΠΟΛΛΑ).
2. Παρ’ ὅλα τὰ παραπάνω, ὑπάρχουν πολλοὶ πλατωνιστὲς σήμερα οἰ ὁποῖοι στηριζόμενοι στὰ περί <ΜΙΚΡΩΝ ΕΝΔΕΙΞΕΩΝ> τῆς 7ης ΕΠΙΣΤΟΛΗΣ ἰσχυρίζονται ὅτι ἡ ΑΓΡΑΦΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ τοῦ Πλάτωνος ὑπάρχει διάσπαρτη στοὺς ὕστερους πλατωνικοὺς διαλόγους καὶ ΚΑΤΕΞΟΧΗΝ στὸν διάλογο "ΠΑΡΜΕΝΙΔΗΣ" καὶ είδικῶς στὴν 2η ΥΠΟΘΕΣΗ.
Ἐξηγῶ·
ὑποτίθεται στὸν συγκεκριμένο Διάλογο, ὅτι ὁ γνωστὸς ΠΑΡΜΕΝΙΔΗΣ συζητᾶ περὶ τῆς φύσης τοῦ ΕΝΟΣ μέ τὸν Ἀριστοτἐλη (ὄχι τὸν Σταγειρίτη φιλόσοφο ἀλλὰ ἐναν ἐκ τῶν μετἐπειτα Τριάκοντα Τυράννων) τὸ 450πΧ ὅταν βρἐθηκε στὴν Ἀθήνα ἐπ’εὐκαιρίᾳ τῶν Μεγ. Παναθηναίων, κάνοντας διάφορες ὐποθέσεις σχετικὰ μὲ τὸ τί θὰ συνέβαινε {=τί συμβήσεται} γιὰ τὸ ΕΝ καὶ τὰ ΠΟΛΛΑ στὴν περίπτωση α) ΠΟΥ ΥΠΑΡΧΕΙ ΤΟ ΕΝ καὶ στὴν περίπτωση β) ΠΟΥ ΔΕΝ ΥΠΆΡΧΕΙ ΤΟ ΕΝ.
Καὶ στὶς δύο περιπτώσεις ἀποδεικνύει λογικῶς ὁ ὁμιλῶν Παρμενίδης —δηλ. ὁ Πλάτων—ὅτι ἰσχύουν τὰ ἑξῆς ἀντιφατικά:
1) δέν ξέρουμε τίποτα γιὰ τὸ Ἕν
2) ξέρουμε τὰ πάντα γιὰ τὸ Ἓν
3) ξέρουμε τὰ πάντα γιὰ τὰ Πολλά
4) δὲν ξέρουμε τίποτα γιὰ τὰ Πολλά.
(Τὸν διάλογο ἀναδιηγεῖται λὶγο μετὰ τὸν θάνατο τοῦ Σωκρἀτη, ὁ Κλαζομένιος ΚΕΦΑΛΟΣ στοὺς συμπολῖτες του, ὅπως τοῦ τὸν εἶχε ἀναδιηγηθεῖ στὴν Ἀθήνα ὁ ΑΝΤΙΦΩΝ, ἑτεροθαλὴς ἀδελφὸς τοῦ Πλάτωνος, ὐιὸς τοῦ Πυριλάμπη, ποὺ τὸν εἶχε πληροφορηθεῖ ἀπὸ τὸν συμμετέχοντα στὴν συζήτηση Πυθόδωρο : πρόκειται γιὰ τὴν συνήθη λογοτεχνικὴ μέθοδο τοῦ Πλάτωνος τῶν ΑΛΛΕΠΑΛΛΗΛΩΝ ΕΓΚΙΒΩΤΙΣΜΕΝΩΝ ΠΛΑΓΙΩΝ ΛΟΓΩΝ) .
Ὑποστηρίζουν λοιπὸν πολλοὶ ξένοι πλατωνιστὲς ὅτι σὲ αὐτὴν τὴν 2η ΥΠΟΘΕΣΗ τοῦ πλατωνικοῦ "Παρμενίδη" ὁ Πλάτων περιγράφει ἐν συνόψει τὴν ΑΓΡΑΦΗ ΜΥΣΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ του τὴν ὀποία παρἐδιδε διὰ ζώσης στὴν Ἀκαδημία.
Λἐει λοιπὸν ὁ Πλάτων (μέ τὴν φωνὴ τοῦ Παρμενίδη) στὴν 2η ΥΠΟΘΕΣΗ τὰ ἑξῆς ·
ἂν τὸ ΕΝΑ ὑπάρχει θὰ μετέχει στὴν Ούσία {=ΥΠΑΡΞΗ} ·
ἄρα ΥΠΑΡΞΗ {=ούσία} καὶ ΕΝΟΤΗΣ {=ἕν} εἶναι δὺο διαφορετικὰ "πράγματα" ποὺ συναποτελοῦν τὰ ΔΥΟ μέρη τοῦ ὅλου τοῦ ΕΝΟΣ.
Ὅμως καὶ τὸ κάθε ἕνα μέρος τοῦ Ἑνὸς ἀποτελεῖται ἀπὸ ΥΠΑΡΞΗ (ούσία) καὶ ΕΝΟΤΗΤΑ (ἕν) ·
συνεπῶς κατὰ συνεχῆ τρόπο, τὸ κάθε ἕνα νέο προκῦπτον μέρος θὰ ἀποτελεῖται ἀπὸ ἄλλα ΔΥΟ μέρη (ὕπαρξη καὶ ἑνότητα} καὶ ΑΥΤΟ ΘΑ ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ ΕΠ’ΑΠΕΙΡΟΝ.
Ὀπότε—λἐει ὁ Πλάτων μέσῳ τοῦ Παρμενίδη—τὸ ΕΝΑ ΕΙΝΑΙ ΑΠΕΙΡΟ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΠΛΗΘΟΣ, δηλ. ΤΟ ΕΝΑ ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΛΑΠΛΟ ,τὸ ΕΝ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΛΑ*
{γράφει τὸ ἀρχαῖο πρωτότυπο ἀπόσπασμα:
ούσίας φαμὲν μετέχει τὸ ἕν....διὰ τοῦτο ,ΤΟ ΕΝ ΟΝ ΠΟΛΛΑ ΕΦΑΝΗ =ἀφοῦ τὸ Ἕνα εἴπαμε ὀτι μετέχει στὴν ὕπαρξη ,γι αύτὸ τὸ Ἓνα μᾶς φάνηκε ὅτι εἶναι πολλά— 143a}
Δὲν πρόκειται γιὰ ἀντίφαση·
ἁπλῶς ὐποστηρίζει ὁ Πλάτων ὅτι τὸ ΕΝ καὶ τὰ ΠΟΛΛΑ (ἄπειρον) εἶναι οἱ "δύο ΑΧΩΡΙΣΤΕΣ πλειρὲς τοῦ ἴδιου νομίσματος" . ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΥΠΑΡΞΕΙ ΤΟ ΕΝ ΧΩΡΙΣ ΤΑ ΠΟΛΛΑ (ΑΠΕΙΡΟΝ) καὶ τὰ ΠΟΛΛΑ ΧΩΡΙΣ ΤΟ ΕΝ ἢ μὲ ἄλλα λόγια, ΤΟ ΕΝ ΕΧΕΙ ΠΟΛΛΑΠΛΗ ΦΥΣΗ {θυμίζουν ὅλα τοῦτα καὶ τὸ τριαδικὸ δόγμα τοῦ χριστιανισμοῦ, ὁ ὁποῖος ἐν προκειμένω, πλεῖστα δάνεια ἔλαβε ἐκ τοῦ πλατωνικοῦ "Παρμενίδη"}
Αὐτὴ λένε πολλοὶ πλατωνιστὲς ὅτι ὐπῆρξε ἠ ΑΓΡΑΦΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ τοῦ Πλάτωνος ποὺ τόσο ταλάνισε τὸν Ἀριστοτἐλη—καὶ ὅλους τοὺς φιλοσὸφους ἐδῶ καὶ 2500 χρόνια..**
Τί μποροῦμε νὰ συμπεραίνουμε ἀπὸ ὅλα αὐτά;
Κατ’ἀρχὰς ὅτι ὁ Πλάτων ΔΕΝ ΘΕΩΡΟΥΣΕ ΤΙΣ ΙΔΕΕΣ {=μορφές} ὠς τὶς Ἀνώτατες Ἀρχές, ὅπως ἔγραφε στοὺς Διαλόγους του ,ἀλλὰ τὸ ΕΝΑ καὶ τὸ ΑΠΕΙΡΟΝ ,τὸ ΕΝ καὶ τὰ ΠΟΛΛΑ ποὺ ἀποτελοῦν τὶς δὺο ὄψεις τοῦ ΕΙΝΑΙ, ὡς ΠΟΛΛΑΠΛΟΥ ΕΝΟΣ.
Καὶ κατὰ δεύτερον ὅτι γιὰ τὸν Πλάτωνα ἐφόσον τὸ ΕΝ ΦΕΡΕΙ ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ ΤΑ ΠΟΛΛΑ {ὐπὸ μορφήν "ΑΝΤΙΓΡΑΦΩΝ"} αύτὸ σημαίνει ὅτι τὸ Σύμπαν ἀποτελεῖ ΦΡΑΚΤΑΛ , δηλ. ἡ Πραγματικότητα ἔχει ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΔΟΜΗ
—ὁπότε εἶναι, τουλάχιστον ἐν μέρει, νοήσιμη. ***
_________________________
*τὸ ἐρώτημα "ΓΙΑΤΙ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΠΟΛΛΑ ΚΑΙ ΟΧΙ ΕΝΑ;" ἦταν τὸ ἔσχατο ἐρώτημα τῆς ἀρχαίας φιλοσοφίας, ὅπως γιὰ τὴν νεώτερη μεταχριστιανικὴ εἶναι τό "ΓΙΑΤΙ ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΤΙ ΚΙ ΟΧΙ ΤΙΠΟΤΑ;".
Στὸ ἀρχαῖο ἐρώτημα ἀπάντησε ὁ Πλάτων μὲ τὴν ΑΓΡΑΦΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ καὶ τὴν 2η ΥΠΟΘΕΣΗ τοῦ "Παρμενίδη" , ἑνῶ στὸ νεώτερο ἐρώτημα ἀπαντᾶ ἠ ΚΒΑΝΤΙΚΟ ΦΥΣΙΚΗ μέ τήν "ἐνέργεια τοῦ κβαντικοῦ κενοῦ" {=κατὰ τὴν ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΑΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΤΙΑΣ δὲν μπορεῖ ἡ τιμὴ ἐνεργείας νὰ εἶναι πάντοτε ΜΗΔΕΝ—ἄρα πάντα "θὰ ὑπάρχει κάτι"
**ὑπάρχουν ὠστόσο καὶ ἀλλοι πολλοὶ πλατωνιστὲς ποὺ ὑποστηρίζουν ὅτι ὁ ΑΙΝΙΓΜΑΤΙΚΟΣ διάλογος "ΠΑΡΜΕΝΙΔΗΣ" δὲν μᾶς ἔχει ἀκόμα ἀποκαλύψει τὸ ΝΟΗΜΑ του, δηλ. τὸν σκοπὸ γιὰ τὸν ὁποῖο γράφτηκε, ἐνῶ ἂλλοι είδικοὶ καταλὴγουν στὸ συμπέρασμα ὃτι στὸν διἀλογο αὐτὸ ὁ Πλάτων σχεδίασε ἕνα ΠΑΙΓΝΙΟ γιὰ νά δείξει ὅτι Η ΛΟΓΙΚΗ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΑΠΟΔΕΙΞΕΙ ΤΑ ΠΑΝΤΑ—ἄρα δὲν ἔχει ἐχέγγυα ἀληθείας.
*** γιὰ τὸν Πλάτωνα τὸ Σύμπαν δὲν εἶναι ΠΛΗΡΩΣ νοήσιμο. Ὑπάρχει πάντα ὁ ΧΑΟΤΙΚΟΣ καὶ ΜΗ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΙΜΟΣ Χῶρος , ἡ "χώρα", ἐντὸς τῆς ὀποίας δρᾶ ὁ μαθηματικὸς λόγος δίνοντας μορφὴ στὸ χάος. Κατὰ τοῦτο ὀ ὀρθολογισμὸς τοῦ Πλάτωνος διαφέρει ἁπὸ τὸν Δυτικὸ Ὀρθολογισμὸ ὁ ὁποῖος ἀνάγεται στὸν χριστιανισμὸ δηλ. στὸν ΣΤΩΙΚΙΣΜΟ, ὄπου τὰ πάντα εἶναι ὀρθολογικὰ καὶ νοήσιμα.
______
ΥΓ. Τὴν προφορικὴ διδασκαλία τῶν"ΑΓΡΑΦΩΝ ΔΟΓΜΑΤΩΝ" τοῦ Πλάτωνος κατέγραψε ὁ Ἀριστοτέλης σὲ ἐνα τρὶτομο βιβλίο ποὺ χάθηκε μὲ τὶτλο "ΠΕΡΙ ΤΑΓΑΘΟΥ".
Τὴν πληρέστατη συλλογὴ μαρτυριῶν, σχετικὰ μὲ τὸ βιβλίο αύτὸ ἀποτελεῖ ὁ τρίτος τόμος τῆς σειρᾶς «Librorum deperditorum fragmenta», σὲ ἐπιμέλεια τοῦ Olof Gigon: Aristotelis opera, Librorum deperditorum fragmenta, ex. Rec. Immanuelis Bekkerei, ἔκδ. Academia Borussica, 2nd ed. Accedunt Fragmenta, Scholia, Index. Aristotelicus, addendis instruxit fragmentorum collectionem retractavit Olof Gigon, έκδ. De Gruyter, Novi Eboraci (New York), Berolini 1987, (Περὶ τἀγαθοῦ, σωζόμενα ἀποσπάσματα, ἀπ. 20–97,3. σελ. 333–350).
ΥΓ2. ὁ ΑΡΙΣΤΟΞΕΝΟΣ, μαθητὴς τοῦ Ἀριστοτέλη, διασώζοντας τὴν πληροφορία τοῦ διδασκάλου του περὶ τῆς περίφημης ΜΟΝΑΔΙΚΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ Διάλεξης ΠΕΡΙ Τ'ΑΓΑΘΟΥ τοῦ Πλάτωνος γράφει τὰ ἑξῆς·
< Ἀριστοτέλης ἀεὶ διηγεῖτο τοὺς πλείστους τῶν ἀκουσάντων παρὰ Πλάτωνος τὴν περὶ τἀγαθοῦ ἀκρόασιν παθεῖν· προσιέναι μὲν γὰρ ἕκαστον ὑπολαμβάνοντα λήψεσθαί τι τῶν νομιζομένων τούτων ἀνθρωπίνων ἀγαθῶν οἷον πλοῦτον, ὑγίειαν, ἰσχύν, τὸ ὅλον εὐδαιμονίαν τινὰ θαυμαστήν· ὅτε δὲ φανείησαν οἱ λόγοι περὶ μαθημάτων καὶ ἀριθμῶν καὶ γεωμετρίας καὶ ἀστρολογίας καὶ τὸ πέρας ὅτι ἀγαθόν ἐστιν ἕν, παντελῶς οἶμαι παράδοξόν τι ἐφαίνετο αὐτοῖς, εἶθ' οἱ μὲν ὑποκατεφρόνουν τοῦ πράγματος, οἱ δὲ κατεμέμφοντο. tί οὖν τὸ αἴτιον; οὐ προῄδεσαν...> ΑΡΙΣΤΟΞΕΝΟΣ,ΑΡΜΟΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ,
39, 4–40, 8, (da Rios).
[ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ = ὁ Ἀριστοτέλης συνήθιζε πάντα νὰ διηγεῖται αὐτὸ ποὺ ἔπαθαν οἱ περισσότεροι ἀπὸ τοὺς ἀκροατὲς τῆς διάλεξης τοῦ Πλάτωνος Περὶ τἀγαθοῦ. Ὁ καθένας ἀπὸ αὐτοὺς περίμενε νὰ μάθει κάτι σχετικὸ γιὰ πράγματα ποὺ γενικὰ θεωροῦνται ὡς ἀγαθὰ ἀπὸ ὅλους, ὅπως ὁ πλοῦτος, ἡ ὑγεία, ἡ ἰσχύς, ἡ πλήρης εὐδαιμονία, ἡ ὁποία εἶναι καὶ ἄξια θαυμασμοῦ. Ὅμως ὅταν ἀντιλήφθηκαν ὅτι ἡ ὁμιλία τοῦ Πλάτωνος ἀναφερόταν στὰ μαθηματικά, τοὺς αριθμούς, τὴ γεωμετρία, τὴν ἀστρολογία καὶ ὅτι τὸ Ἀγαθὸ εἶναι ἡ Ἑνότητα ποὺ ἀποτελεῖ ἰδιότητα τοῦ Πέρατος, τοὺς φάνηκε πιστεύω ἐντελῶς παράδοξο τὸ θἐμα τῆς ὁμιλίας ὥστε ἄλλοι τὸ περιφρόνησαν καὶ ἄλλοι τὸ ἀπέρριψαν. Ποιὸς ἦταν ὁ λόγος; Δὲν γνώριζαν περί τίνος ἐπρόκειτο.... ]
Κατὰ τὸν ΘΕΜΙΣΤΙΟ ἡ μοναδικὴ αὐτὴ ΔΗΜΟΣΙΑ διάλεξη τοῦ Πλάτωνος δὲν παρουσιάστηκε στὴν Ἀκαδημία, ἀλλὰ στὸ θέατρο τοῦ Πειραιᾶ
(Themistii, Οratio XXI, 245 c-d (Orationes, Lipsiae, 1832, σ. 299 Dindorf ) ἐνῶ κατὰ τὸν Gaiser ἡ Διάλεξη αὐτὴ ἔλαβε χώρα λίγα χρόνια πρὶν τὸν θάνατο τοῦ Πλάτωνος ἀφοῦ τὴν ἀγνοεῖ ἡ Ζ’ ΕΠΙΣΤ. ἡ ὁποία γράφτηκε μετὰ την δολοφονία τοῦ Δίωνος, τὸ 354πΧ (ὁ Πλάτων ἀπεβίωσε τὸ 348πΧ).
ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ ΠΕΡΙ ΑΥΤΗΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΗΜΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΑΛΕΞΗΣ ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΟΣ "ΠΕΡΙ Τ’ΑΓΑΘΟΥ" βλ.Konrad Gaiser, Plato's enigmatic lecture 'On the Good', στο Phronesis, τόμ. 25, τχ 1, σελ. 5–37, 1980.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΤ'ΕΠΙΛΟΓΗΝ
—Burnet, J., Greek Philosophy, Thales to Plato, εκδ. MacMillan, London 1914.
—Κάλφας, Β, Aριστοτέλης, Μετὰ τὰ φυσικά Α –
«Ὁ Ἀριστοτέλης καὶ ἡ μαθηματικὴ φιλοσοφία τῆς Ἀκαδημίας» 80-132. Ἀθήνα, 2009.
—Gaiser, Κ., Plato's enigmatic lecture 'On the Good', στο Phronesis, τόμ. 25, τχ 1, σελ. 5–37, 1980.
Κουμάκης, Γεώργιος Χ., 1937- Πολίτευμα και ήθος :η διαλεκτική και τα "άγραφα δόγματα" κατά Πλάτωνα. Αθήνα :'Αμμων, 2019.
Μπίρου Βασιλική, Ἑνότητα καὶ Πολλαπλότητα κατὰ τοὺς ὕστερους πλατωνικοὺς διαλόγους καὶ τὴν ἄγραφη διδασκαλία τοῦ Πλάτωνος, Διδακτορικὴ Διατριβή, ΕΚΠΑ,2021
—Robin, L., La théorie platonicienne des Idées et des Nombres d'après Aristote, étude historique et critique, εκδ. F. Alcan, Paris 1908,
—Stenzel Julius, Studien zur Entwicklung der platonischen Dialektik von Sokrates zu Aristoteles, εκδ. Teubner, Leipzig und Berlin 1931, (πρώτη έκδοση το 1907).
—ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ, Zahl und Gestalt bei Platon und Aristoteles, 2η έκδ., εκδ. Teubner, Leipzig/Berlin 1933, (πρώτη έκδοση 1924)
ΠΑΝ. ΜΗΤΡΟΠΕΤΡΟΣ
