Η "ΘΕΟΛΟΓΙΖΟΥΣΑ" ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΗ ΤΟΥ HEGEL & H ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΗ ΤΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΥ.
Καταρχὰς νὰ σημειώσω ὅτι εἶναι ΑΔΥΝΑΤΟΝ νὰ παρουσιαστεῖ σὲ μία ἀνάρτηση ὁλόκληρη ἡ Σκέψη τοῦ ἐμβληματικοῦ φιλοσόφου τοῦ γερμανικοῦ Ἰδεαλισμοῦ, τοῦ ΓΕΟΡΓΚ ΒΙΛΧΕΜ ΦΡΙΝΤΡΙΧ ΧΕΓΚΕΛ, τοῦ γνωστοῦ παρ'Ἕλλησι ὡς ΕΓΕΛΟΥ.
Ἐκ προοιμίου σημειώνω ὅτι ἡ Σκέψη τοῦ Χἐγκελ εἶναι δὺσκολο νὰ κατανοηθεῖ χωρὶς προγενἐστερη γνώση τοῦ γερμανικοῦ ΜΥΣΤΙΚΙΣΜΟΥ (Μἀιστερ Ἔκχαρτ, Γιάκομπ Μπαῖμε κλπ).
Ἐξηγῶ·
γράφει ὁ ΕΚΧΑΡΤ ὅτι <ὀ ὀφθαλμὸς διὰ τοῦ ὀποίου βλέπω τὸν Θεό, εἶναι ὁ ἴδιος ὀφθαλμὸς διὰ τοῦ ὁποίου ὁ Θεὸς βλέπει ἐμένα. Ὀ ὀφθαλμός μου καὶ ὁ ὀφθαλμὸς τοῦ Θεοῦ εἶναι ἕνας ὀφθαλμός>*
Ὑποστηρίζει λοιπὸν ὁ ΧΕΓΚΕΛ ὅτι τὸ ΑΠΕΙΡΟΝ ΠΝΕΥΜΑ ,τὸ ὁποῖον ἐπειδὴ ἀκριβῶς εἶναι ΑΠΕΙΡΟ δηλ. ΧΩΡΙΣ ΟΡΙΑ, δὲν ἔχει ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ ΤΟΥ ΕΑΥΤΟΥ ΤΟΥ, γνωρίζει τὸν Ἑαυτό Του μἐσῳ τῆς δημιουργίας τοῦ ΠΕΠΕΡΑΣΜΕΝΟΥ Κόσμου καὶ είδικῶς μἐσῳ τῆς ἐξἐλιξης τῆς αύτοσυνείδησης τοῦ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ.
Ἐξηγεῖ ὀ μεγάλος Γερμανὸς φιλόσοφος ὅτι
ὁ Θεός, τὸ Ἀπόλυτον Πνεῦμα, "ΑΥΤΟΔΙΧΑΖΕΤΑΙ" δηλ. παράγει κάτι ΕΤΕΡΟΝ ΕΑΥΤΟΥ , τὸν πεπερασμένο Κόσμο , τὸν ὁποῖο ΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ, ΑΠΟΚΤΑ τελικὰ ΓΝΩΣΗ ΤΟΥ ΕΑΥΤΟΥ ΤΟΥ.
Αύτὴ ἡ πρώτη ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΗ κίνηση {=ΑΠΕΙΡΟ ΠΝΕΥΜΑ > ΠΕΠΕΡΑΣΜΕΝΟΣ ΚΟΣΜΟΣ> ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑ ΤΟΥ ΑΠΕΙΡΟΥ, ΜΕΣΩ ΤΟΥ ΑΥΤΟ-ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΥ ΤΟΥ} εἶναι τὸ θεμἐλιο ΠΑΣΗΣ Διαλεκτικῆς στὴν μορφή "ΘΕΣΗ> ΑΝΤΙΘΕΣΗ> ΣΥΝΘΕΣΗ" ποὺ ἰσχύει παντοῦ .
Κάθε Ἰδέα γεννᾶ ἐντός της, τὴν ἀντίθεση της καὶ ἀπὸ τὴν σὺγκρουση τῶν δύο αύτῶν ἀντιθέτων Ἰδεῶν, γεννᾶται ἡ Σύνθεση κ.ὅ.κ. ΣΕ ΜΙΑ ΓΡΑΜΜΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ χωρὶς τέλος...
Αὐτὴ ἡ "θεολογίζουσα" Διαλεκτικὴ τοῦ ΧΕΓΚΕΛ δέν ταυτίζεται ὅμως μὲ τὴν γνωστὴ Διαλεκτικὴ τοῦ ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΥ καὶ ἰδοὺ γιατί·
ὁ Ἐφέσιος φιλόσοφος ὑποστήριξε ὅτι ναὶ μέν ἡ ΑΝΤΙΦΑΣΗ ΕΙΝΑΙ Η ΟΥΣΙΑ ΤΟΥ ΟΝΤΟΣ {=κάθε ὂν γεννᾶ τὸ ἀντίθετο του} ὅμως ΑΥΤΟ ΔΕΝ ΓΙΝΕΤΑΙ ΣΕ ΜΙΑ ΓΡΑΜΜΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ καθότι καὶ τά δύο ἀντίθετα ΣΥΝΑΙΡΟΥΝΤΑΙ ἐντὸς τοῦ Ὑπερβατικοῦ ΛΟΓΟΥ ποὺ διέπει τὸ Πᾶν τὸ ὁποῖον εἶναι ΑΕΙΖΩΟΝ ΠΥΡ ΑΠΤΟΜΕΝΟΝ ΜΕΤΡΑ ΚΑΙ ΣΒΕΝΝΥΜΕΝΟΝ ΜΕΤΡΑ {=ζωντανὴ φωτιὰ ποὺ ἀναβοσβήνει μὲ κάποιον ρυθμό—fr.30} .
Δὲν ὑπάρχει δηλ. στόν ΗΡΑΚΛΕΙΤΟ οὔτε γραμμικὴ πορεία, οὒτε ἐξἐλιξη τῆς αύτοσυνείδησης κάποιου ὑπερβατικοῦ Ὄντος , ΟΥΤΕ κάποιος ΣΚΟΠΟΣ {=τὸ Ὅλον δὲν ἔχει σκοπὸ διότι τότε ΔΕΝ θὰ ἦταν Ὁλον —Θυμίζω τὸ ἡρακλείτειο: ΑΙΩΝ ΕΣΤΙ ΠΑΙΣ ΠΑΙΖΩΝ ΠΑΙΣΣΕΥΩΝ=τὸ σύμπαν εἶναι ἕνα παιδὶ ποὺ παίζει ζάρια , fr.52}
Συνελόντι εἰπεῖν·
ὁ "μυστικίζων" καὶ "θεολογῶν" ΧΕΓΚΕΛ στὴν φιλοσοφικὴ θἐση του γιὰ τὴν ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΜΕ ΣΚΟΠΟ ΤΗΝ ΑΠΟΚΤΗΣΗ ΑΥΤΟΣΥΝΕΙΔΗΣΙΑΣ, εἶναι ἐπηρεασμένος ἀκουσίως ἀπὸ τὶς ΒΙΒΛΙΚΕΣ προϋποθέσεις περὶ ΓΡΑΜΜΙΚΟΥ ΧΡΟΝΟΥ καὶ σὲ αὐτὸ τὸ καίριο σημεῖο διαφοροποιεῖται ἡ Διαλεκτικὴ του ἀπὸ τὴν Διαλεκτικὴ τοῦ Ἡράκλειτου.**
_____
*Σ.ΚΥΡΙΑΖΟΠΟΥΛΟΣ, Προλεγόμενσ εἰς την ἐρώτησιν περὶ θεοῦ, ἐκδ.ΓΡΗΓΟΡΗ, 2000, σελ.102
**πέραν τοῦ ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΥ, ἰδίαν Διαλεκτικὴ διατύπωσε καὶ ὀ νεοπλατωνικὸς ΙΑΜΒΛΙΧΟΣ διατυπώνοντας τὴν ἔννοια τοῦ ΜΕΣΟΥ ΟΡΟΥ & τοποθετῶντας μεταξὺ τῆς ΥΠΕΡΒΑΤΙΚΗΣ ἰδέας πχ τῆς Λευκότητας καὶ τῶν συγκεκριμἐνων Λευκῶν ἀντικειμένων, τὴν μετεχομένη ΕΝΥΠΑΡΧΟΥΣΑ στὰ λευκὰ ἀντικείμενα Λευκότητα, ἡ ὁποία ὅμως ΔΕΝ ΤΑΥΤΙΖΕΤΑΙ μὲ τὴν Ὑπερβατικὴ Ἰδέα τῆς Λευκότητας, καθότι στὸ μέλλον μπορεῖ νὰ ὑπάρξουν ΚΑΙ ΑΛΛΑ Λευκὰ ἀντικείμενα.
Ἔτσι ἡ ΙΑΜΒΛΙΧΕΙΑ διαλεκτικὴ Τριάδα διαμορφώνεται ὡς ἑξῆς·
1) ΑΜΕΘΕΚΤΗ ΕΝΝΟΙΑ {=ΥΠΕΡΒΑΤΙΚΗ ΙΔΕΑ ΛΕΥΚΟΤΗΤΑΣ}
2) ΜΕΤΕΧΟΜΕΝΗ ΕΝΝΟΙΑ {=ΕΝΥΠΑΡΧΟΥΣΑ ΛΕΥΚΟΤΗΤΑ ΣΤΑ ΛΕΥΚΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ}
3)ΜΕΤΕΧΟΝΤΑ ΟΝΤΑ ΣΤΗΝ ΛΕΥΚΟΤΗΤΑ.
Καὶ βεβαίως καμμία σχέση δὲν ἔχει ἡ ἀνωτέρω ἰαμβλίχεια Διαλεκτικὴ μὲ τὴν θεολογίζουσα ΓΡΑΜΜΙΚΗ Διαλεκτικὴ τοῦ ΧΕΓΚΕΛ..
