ΤΟ ΚΙΝΗΜΑ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΜΟΥ & Η ΚΑΘΟΛΙΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ..
Τὸ 1805 ὁ βαπτιστὴς ἱεραπόστολος William CAREY ὁραματίστηκε τὴν δημιουργία ἑνὸς συνδέσμου ποὺ νὰ περιλαμβάνει ὅλες τὶς χριστιανικὲς ὀμολογίες.
Μὲ τὴν πάροδο τοῦ χρόνου καὶ μὲ τὴν ἀνἀπτυξη τῶν οἰκουμενικῶν ἀντιλήψεων προέκυψε τὸ 1910 ἡ ΔΙΑΣΚΕΨΗ ΤΟΥ ΕΔΙΜΒΟΥΡΓΟΥ ποὺ θεωρεῖται ἡ ἐπίσημη ἀφετηρία τῆς ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗΣ ΚΙΝΗΣΗΣ.
Ἡ Διάσκεψη ἀποφάσισε τὴν δημιουργία μιᾶς ΔΙΑΡΚΟΥΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ἀνάμεσα στὰ καθήκοντα τῆς ὁποίας θὰ ἦταν καὶ ὁ ΘΕΟΛΟΓΙΚΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΔΙΑΦΟΡΩΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΩΝ ΟΜΟΛΟΓΙΩΝ.
Ἀργότερα στὸ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΗΣ ΟΥΤΡΕΧΤΗΣ τὸ 1938 ἀποφασίστηκε ἡ ἵδρυση τοῦ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΩΝ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ (ΠΣΕ) τοῦ ὁποίου ἡ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ συγκλήθηκε (ἀντὶ τοῦ 1941 ποὺ εἶχε προβλεφτεῖ) στὶς 22 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 1948 στὸ ΑΜΣΤΕΡΝΤΑΜ. Ἐκεῖ ἀποφασίστηκε ἠ σύσταση μιὰ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ἡ ὁποία νὰ συγκαλεῖ κάθε 6—7 χρόνια μιὰ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ.
Τὸ ΠΣΕ δέν ἀποτελεῖ μία ὐπερεκκλησία οὔτε μιὰ σύνοδο, ἀλλὰ τὸν ΧΩΡΟ συνάντησης τῶν Ἐκκλησιῶν, τὸν ΣΥΝΔΕΣΜΟ τους. Στὸ ΠΣΕ ἐντάχτηκαν ἀπὸ τὴν πρώτη στιγμὴ πλεῖστες διαμαρτυρόμενες Ἐκκλησίες καθὼς & ἑλληνορθόδοξες (ὅπως τὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο καὶ οἱ Ἐκκλησίες Ἑλλὰδος καὶ Κύπρου ) ἀλλὰ ΟΧΙ Η ΚΑΘΟΛΙΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ.
Στὴν ΚΑΘΟΛΙΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ἄργησε νὰ ἀναπτυχθεῖ ὀ Οίκουμενισμὸς ἐξαιτίας ἀφενὸς τῆς ἀντίληψης ὅτι ἡ Ρωμαιοκαθολικὴ Ἐκκλησία ἀποτελεῖ τὴν ΜΙΑ ΚΑΙ ΜΟΝΑΔΙΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ
καὶ ἀφετέρου λόγῳ τῶν συντηρητικῶν Παπῶν
οἱ ὁποῖοι ἐφοβοῦντο καὶ ἀποστρέφονταν κάθε τι τὸ νεωτερῖζον.
Ἐκεῖνος ὁ θεολόγος ποὺ ἔφερε τὸν Οίκουμενισμὸ στὴν Καθολικὴ Ἐκκλησία ἦταν ὁ Δομηνικανὸς Yves CONGAR μέ τὸ ἔργο του "ΔΙΗΡΗΜΕΝΟΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ" {1937}.
Συγκεκριμένα ὁ Congar ὐποστήριξε τά ἑξῆς:
θεολογικῶς ἀπὸ τὸν 2ο αἰ μχ ὥς σήμερα
στὴν Ἐκκλησιολογία ἐπικρατοῦσε ἡ θεολογία
τοῦ ΑΠ. ΠΑΥΛΟΥ ,κατὰ τὴν ὁποία ἡ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ἀποτελεῖ ΤΟ ΣΩΜΑ τοῦ ΧΡΙΣΤΟΥ.*
Ἡ "σημειολογία" αὐτὴ ἀνάγεται βεβαίως
μέσῳ τῶν ΣΤΩΪΚΩΝ στὸν ΠΛΑΤΩΝΑ
ὁ ὁποῖος πολλὲς φορές (πχ ΤΙΜΑΙΟΣ)
εἶχε ὁρίσει τὸν ΚΟΣΜΟ ὡς ΕΜΨΥΧΟ ΟΝ .
εἶχε ὁρίσει τὸν ΚΟΣΜΟ ὡς ΕΜΨΥΧΟ ΟΝ .
Ἡ "σημαντική" αὐτὴ ὅμως ποὺ θεωρεῖ τὴν Ἐκκλησία ὡς ΣΩΜΑ ἔχει τὶς ἑξῆς ὑπόρρητες συνέπειες : θέτει ΙΕΡΑΡΧΙΚΗ ΔΟΜΗ μὲ ἀξιολογικὰ κριτήρια γιὰ κάθε Μέλος τῆς Ἐκκλησίας, διότι προϋποθέτει ὅτι ἄλλη εἶναι ἡ ἀξία τῆς "Κεφαλῆς" τῶν "χεριῶν" , τῶν "ποδιῶν κλπ. ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΟΛΑ ΤΑ ΜΕΛΗ ΙΣΟΤΙΜΙΑ. Ἄλλα εἶναι ΑΝΩΤΕΡΑ, ἄλλα ΚΑΤΩΤΕΡΑ, ἄν καὶ ὁλα χρήσιμα βεβαίως...
Δηλ ἡ ΣΤΩΙΚΗ θεολογία τοῦ Παύλου, ἡ θεωροῦσα τὴν Ἐκκλησία ΣΩΜΑ Χριστοῦ,
ἀποτἔλεσε καὶ ἀποτελεῖ τὴν ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ βάση τῆς ΙΕΡΑΡΧΙΚΗΣ , δηλ.ἐξουσιαστικῆς, ΔΟΜΗΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ.
Αὐτὴ ἡ Ἐκκλησιολογία ὑπῆρξε χρήσιμη κατὰ τὸν Μεσαίωνα, ΚΑΤΑΦΑΣΚΟΥΣΑ ἄλλωστε καὶ τὴν κοινωνικὴ δομὴ τῆς ἐποχῆς (φεουδαρχία κλπ).
Σήμερα ὄμως ἡ ΠΛΑΤΩΝΙΚΗ —ΣΤΩΙΚΗ— ΠΑΥΛΕΙΑ αὐτὴ ἀντίληψη περὶ ΣΩΜΑΤΟΣ
φαντάζει ΑΝΑΧΡΟΝΙΣΤΙΚΗ.
Συμπέρανε λοιπὸν ὁ Congar ὅτι χρειάζεται μιᾱ̀ νέα Ἐκκλησιολογία καὶ ΠΡΟΤΕΙΝΕ αὐτὴν ποὺ διαφαίνεται στὴν "ΕΞΟΔΟ" τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης : ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΕΙΝΑΙ Ο ΛΑΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΕΝ ΠΟΡΕΙΑ ἀπὸ τὴ Γῆ τῆς Δουλείας στὴν Γῆ τῆς Ἐπαγγελίας (ἡ ὁποία βεβαίως δὲν βρίσκεται -ἐσχατολογικῶς- στὸν παρόντα κόσμο ..).
Ἡ Νέα Ἐκκλησιολογία τοῦ Congar (ἀλλὰ καὶ των ἀλλων θεολόγων τῆς Nouvelle Theologie) δίνει μιὰν ἀλλη θεολογικὴ ἀξία στὰ Μέλη τῆς Ἐκκλησίας γιατὶ σὲ ΕΝΑΝ ΛΑΟ ΕΝ ΠΟΡΕΙΑ εἶναι ἀλλη— πιό "χαλαρή" —ἡ ἱεραρχικὴ Δομὴ ΜΑΚΡΥΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΥΣΤΗΡΟΤΗΤΑ ΠΟΥ ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ Η ΘΕΩΡΗΣΗ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ
ΩΣ ΣΩΜΑΤΟΣ (στωικοί—Παῦλος) ὅπου ὅλα τὰ μέλη εἶναι μὲν χρήσιμα ἀλλὰ ὑπάρχει ΑΥΣΤΗΡΗ Ἱεραρχικὴ Δομὴ ΑΠΑΡΑΒΙΑΣΤΗ.
Στὴν βάση αὐτῆς τῆς Νέας Ἐκκλησιολογίας (ποὺ θυμίζει ἀρκετὰ ραββινικὲς θέσεις..) ἔχουν θέση σὲ θεολογικὸ διάλογο ὅλοι οἱ Χριστιανοὶ—κι ὄχι μόνον αὐτοί..
Ὡστόσο οἱ ίδέες τοῦ Congar καὶ τῶν ἄλλων ἐκπροσώπων τῆς Nouvelle Theologie {=ΝΕΑΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ} πχ. Lubac, Chenu κλπ ΚΥΝΗΓΗΘΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΓ. ΕΔΡΑ ἐπὶ Πάπα ΠΙΟΥ 12ου (βλ. ΕΓΚΥΚΛΙΟ HUMANI GENERIS/ 1950) καὶ μὸνο μὲ τὴν ἐκλογὴ τοῦ ΙΩΑΝΝΗ 23ου στὸν παπικὸ θρόνο τό 1958 ΑΛΛΑΞΑΝ ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ,ὅταν ὁ τελευταῖος ἀνήγγειλε (ΙΑΝ/ 1959) τὴν σύγκληση Οἰκουμενικῆς Συνόδου {= Β’ ΒΑΤΙΚΑΝΗ } καὶ ὅρισε ὡς συμβούλους τῆς προπαρασκευαστικῆς ἐπιτροπῆς τῆς Συνόδου τοὺς LUBAC & CONGAR !
Ὁ ΙΩΑΝΝΗΣ 23ος συγκάλεσε λοιπὸν τὴν Β' ΒΑΤΙΚΑΝΗ ΣΥΝΟΔΟ (1962-1965) στὴν ὁποία κυρίαρχο ρὸλο ἀνἐλαβαν ὅλοι οἱ διωχθέντες κληρικοὶ & θεολόγοι τῆς Nouvelle Theologie.
Είδικῶς ἠ ΕΚΚΛΗΣΙΟΛΟΓΙΑ τοῦ CONGAR υἰοθετήθηκε ἀπὸ τὴν Σύνοδο κι ἔτσι ἔκτοτε ἡ ἔννοια τῆς Ἐκκλησίας , ὡς μιᾶς στωικίζουσσς ἱεραρχικῆς δομῆς "ΣΩΜΑΤΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ" θεωρήθηκε βιβλικὠτερα ὡς "ΛΑΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΕΝ ΠΟΡΕΙᾼ"— δηλ. ὡς ΚΟΙΝΩΝΙΑ.
Αὐτὸ σήμαινε ὅτι ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ ΕΝΥΠΑΡΧΕΙ (subsistit) ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΑΛΛΕΣ ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ ὄχι μόνο στὴν Καθολική, στὴν ὁποία βεβαίως ΥΠΟΣΤΑΣΙΑΖΕΤΑΙ‒ΥΦΙΣΤΑΤΑΙ (subsistit* in / Διάταξη LUMEN GENTIUM, 8) ἀλλὰ ΔΕΝ ΤΑΥΤΙΖΕΤΑΙ ΜΕ ΑΥΤΗΝ....
Αὐτὴ ἡ Διάταξη τῆς Β' ΒΑΤΙΚΑΝΗΣ ΣΥΝΟΔΟΥ βασισμένης στὴν Ἐκκλησιολογία τοῦ Congar ἀποτέλεσε ἔκτοτε τὸν καταστατικὸ χἀρτη τοῦ Οἰκουμενισμοῦ.
Β’ ΒΑΤΙΚΑΝΗ ΣΥΝΟΔΟΣ
Βεβαίως ἡ Β' ΒΑΤΙΚΑΝΗ ΣΥΝΟΔΟΣ δὲν ἀπάντησε σὲ ΟΛΑ τὰ προκύπτοντα ἐρωτήματα (ἤδη τὸ 1963 πέθανε ὀ Ἰωάννης 23ος καὶ ὁ νέος Πάπας ΠΑΥΛΟΣ 6ος πού ἦταν πιὸ συντηρητικὸς δὲν προχώρησε ὣς τὸ τέλος τὸν δρόμο ποὺ εἶχε ἀνοίξει ὀ Ἰωάννης 23ος πχ. ΣΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΗΣ ΣΧΕΣΗΣ ΠΑΠΑ—ΣΥΝΟΔΩΝ .
Διατηρήθηκε δηλ. ἡ ΥΠΑΤΗ ἐξουσία τοῦ Ρωμαίου Ποντίφηκα ἐπὶ τῶν Συνόδων (LG,22) —ΓΕΓΟΝΟΣ ΠΟΥ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΤΟ ΚΡΙΣΙΜΟ ΕΜΠΟΔΙΟ ΤΟΥ ΔΙΑΛΟΓΟΥ ΚΑΘΟΛΙΚΩΝ ΚΑΙ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ— ἂν καὶ πολλοὶ ἀνέμεναν μιὰ ΕΞΙΣΟΡΡΟΠΗΣΗ μεταξὺ τῶν δύο ἐξουσιῶν Πάπα —Συνόδων μὲ βάση τὸν 34ο ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟ ΚΑΝΟΝΑ ὁ ὁποῖος προβλἐπει :
<τοὺς ἐπισκόπους εἰδέναι χρὴ τὸν ἐν αὐτοῖς πρῶτον καὶ ἡγεῖσθαι αὐτὸν ὡς κεφαλὴν μηδὲν τι περιττὸν πράττειν ἄνευ τῆς ἐκείνου γνώμης, ἀλλὰ μηδὲ ἐκεῖνος ἄνευ τῆς πάντων γνώμης ποιείτω τι>
{=ΟΙ ΕΠΙΣΚΟΠΟΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΣΥΜΦΩΝΟΥΝ ΜΕ ΤΟΝ ΠΡΩΤΟ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥΣ ΚΑΙ ΝΑ ΤΟΝ ΘΕΩΡΟΥΝ ΩΣ ΚΕΦΑΛΗ ΚΑΙ ΤΙΠΟΤΑ ΝΑ ΜΗΝ ΚΑΝΟΥΝ ΧΩΡΙΣ ΤΗΝ ΓΝΩΜΗ ΤΟΥ, ΟΜΩΣ ΚΑΙ ΕΚΕΙΝΟΣ ΝΑ ΜΗΝ ΚΑΝΕΙ ΚΑΤΙ ΧΩΡΙΣ ΤΗΝ ΓΝΩΜΗ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΑΛΛΩΝ).
Ἐπίσης μὲ τὸν νέο προκαθήμενο, τὸν Παῦλο 6ο, ἡ Β' ΒΑΤΙΚΑΝΗ ΑΠΕΦΥΓΕ ΝΑ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙ & ΣΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑ <ΠΟΙΟΣ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΜΕΛΟΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ;> ἐρώτημα ὅμως ποὺ ἐξέτασαν καθολικοί (RAHNER) ἀλλὰ καὶ μὴ καθολικοὶ θεολὸγοι (πχ.ὁ προτεστάντης ΠΑΟΥΛ ΤΙΛΛΙΧ καὶ ὁ ὀρθόδοξος ΚΩΝ.ΠΑΠΑΠΕΤΡΟΥ).
Παρόλα αύτὰ ἠ Β' ΒΑΤΙΚΑΝΗ ἀπεδείχθη ΣΤΑΘΜΟΣ στὴν Οίκουμενικὴ Κὶνηση καὶ μία ἁπτὴ συνέπεια της ἦταν & ἡ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΠΑΠΑ ΠΑΥΛΟΥ 6ου ΚΑΙ ΟΙΚ.ΠΑΤΡΙΑΡΧΗ ΑΘΗΝΑΓΟΡΑ ΤΟ ΣΤΙΣ 5 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 1964 ΣΤΟ ΟΡΟΣ ΤΩΝ ΕΛΑΙΩΝ ΤΗΣ ΙΕΡΟΥΣΑΛΗΜ ποὺ ὁδήγησε στὴν ἄρση τῶν ἀναθεμάτων (7 ΔΕΚ 1965) καθὼς καὶ στὸν διάλογο Καθολικῶν καὶ Ὀρθοδὸξων γιὰ τὴν ΑΡΣΗ ΤΟΥ ΧΙΛΙΕΤΟΥΣ ΣΧΙΣΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΝΩΣΗ ΤΩΝ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ.
______
ΥΓ. ἐνῶ κατὰ τὸν Μεσαίωνα στὴν Δύση, μετὰ τὸ Σχίσμα τοῦ 1054, ὁ ΠΑΠΙΣΜΟΣ ΑΥΤΟΝΟΜΗΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΙΣ ΣΥΝΟΔΟΥΣ ΑΠΟΚΤΩΝ ΜΟΝΑΡΧΙΚΗ ΕΞΟΥΣΙΑ , στὸ Βυζάντιο πἀντα ἴσχυσε τό "ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΚΟ" ΣΥΣΤΗΜΑ τῶν Πατριαρχείων τὸ βασιζόμενο στὸν 34ο ΑΠΟΣΤ. ΚΑΝΟΝΑ μὲ Πρωτεῖα Τιμῆς βεβαίως στὴν Ἐκκλησία τῆς Πρωτεύουσας (Κων/πολης).
Σέ αὐτὸ φυσικὰ ἔπαιξε ρόλο ΚΑΙ Η ΙΣΧΥΣ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΥ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΑ ποὺ θεωροῦσε τὸν ἑαυτὀ του ΩΣ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΣΤΗΝ ΓΗ (κατὰ τὴν ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΕΥΣΕΒΙΟΥ ΚΑΙΣΑΡΕΙΑΣ).
Ὡστόσο, μετὰ τὴν Πτώση τοῦ Βυζαντίου ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΟΔΟ ΤΗΣ ΡΩΣΙΑΣ ἀλλὰ κυρίως μὲ τὴν ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΙΣΜΟΥ ΤΟΝ 19ο αἰ. , Η ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ, ΧΩΡΙΣ ΤΟΝ ΕΝΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑ ΤΟΥ ΠΑΠΙΣΜΟΥ, ΤΑΛΑΝΙΣΤΗΚΕ ΚΑΙ ΤΑΛΑΝΙΖΕΤΑΙ ΑΚΟΜΑ ΠΟΥ ΕΘΝΙΚΙΣΤΙΚΟΥΣ ΔΙΧΑΣΜΟΥΣ (ἑλληνορθόδοξοι, ρωσορθόδοξοι, ρουμανορθόδοξοι, ἀραβορθόδοξοι κλπ
—τὸ εἴδαμε καθαρὰ αὐτὸ καὶ στὴν πρόσφατη ΠΑΝΟΡΘΟΔΟΞΗ ΣΥΝΟΔΟ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ...)
Ο ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΑΘΗΝΑΓΟΡΑΣ
ΣΤΟ ΒΑΤΙΚΑΝΟ
(26/10-28/10/1967)
___________________________________________
ΥΓ2. εἶχα δημοσιεύσει τό 2008 στὴν ἐνοριακὴ ἐφημ. "ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ" (βλ.φωτό.) τῆς Καθολικῆς Ἐκκλησίας Καλλιθέας ,
ἔνα σχετικὸ ἄρθρο μὲ θέμα τὸν ὅρο "SUBSISTIT" τῆς Ἐκκλησιολογίας τῆς Β’Βατικανῆς, ὅπου ἔγραφα ὅτι τὸ ἐν λόγῳ ρῆμα στὴν ἑλληνικὴ του μετάφραση σημαίνει ΕΝΥΠΑΡΧΕΙ/ καὶ ΛΑΜΒΑΝΕΙ ΥΠΟΣΤΑΣΗ.
Τὸ νόημα εἶναι ὅτι ἐνῶ ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ ΑΟΡΑΤΩΣ ἁπαρτίζεται ἀπὸ τοὺς ἀνθφώπους Καλῆς Θελήσεως, ἀνεξαρτήτως Πεποιθήσεων,
στὸν ΟΡΑΤΟ κόσμο λαμβάνει ὑπόσταση, ἐκδηλώνεται, ὑποστασιάζεται (subsistit) στὴν Καθολικὴ Ἐκκλησία.
Αὐτὸ σημαίνει ὅτι ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ δὲν ὑπάρχει ΜΟΝΟΝ στὴν Καθολικὴ Ἐκκλησία.
Καὶ ἐδῶ ἔγκειται ,γιὰ προφανεῖς λόγους ,τὸ μέγα βῆμα τῆς Καθολικῆς Ἐκκλησιολογίας ποὺ συνετελέστη στὴν Β’ ΒΑΤΙΚΑΝΗ ΣΥΝΟΔΟ χἀρις στὴν ΕΚΚΛΗΣΙΟΛΟΓΙΑ τοῦ Congar.
ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΘΡΗΣΚΕΙΑΚΟ ΔΙΑΛΟΓΟ βλ.
__________________________________________________
ΥΓ3. ΗΜΕΡΙΔΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΜΟ
ΣΤΗΝ ΚΑΘΟΛΙΚΗ ΕΝΟΡΙΑ ΚΑΛΛΙΘΕΑΣ
(20-1-2024)
ΣΥΓΚΙΝΗΣΗ προκάλεσαν, στὴν ἡμερίδα γιὰ τὸν ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΜΟ ποὺ διοργἀνωσε ἡ Καθολική Ἐνορία Καλλιθέας, τὴν 20ὴ Ἰαν. 2024 οἱ ἀναμνήσεις τοῦ ὁμιλητῆ π.ΜΙΧΑΛΗ ΡΟΥΣΣΟΥ τοῦ Τάγματος Ἰησουιτῶν ὁ ὁποῖος συνόψισε τούς ἀγῶνες τῶν ΕΛΛΗΝΩΝ ΚΑΘΟΛΙΚΩΝ γιὰ τὸν Οἰκουμενισμὸ μὲ τὴν φράση <ΣΗΜΑΣΙΑ ΕΧΕΙ ΝΑ ΕΙΣΑΙ ΧΡΗΣΙΜΟΣ, ΟΧΙ ΣΠΟΥΔΑΙΟΣ>, ἐνῶ πρίν, στὴν εἰσήγηση του ὁ Ἀρχιεπίσκοπος π.Κερκύρας σεβ.ΙΩΑΝΝΗΣ ΣΠΙΤΕΡΗΣ μίλησε γιὰ τὰ παρασκήνια τοῦ Θεολογικοῦ Διαλόγου Καθολικῶν—Ὀρθοδόξων καὶ τὴν ὐπονόμευση του ἀπὸ τὴν Ρωσικὴ Ἐκκλησία ἐξ αἰτίας πολιτικῶν σκοπιμοτήτων κατὰ τοῦ Οἰκουμ..Πατριαρχείου ἀπὸ τοὺς Ρώσους Πανσλαβιστές.
Ἡ ἡμερίδα ἄνοιξε μέ μιὰ δικη μου ἱστορικὴ ἀναδρομὴ στὴν ἀφετηρία τοῦ Οἰκουμενισμοῦ τὸ 1805 καὶ στὴν προϊστορία τῆς Β’ Βατικανῆς Συνόδου (1962—1965).
Ἐντυπωσιακὴ ὑπῆρξε ἡ παρουσία τοῦ κοινοῦ
τὸ ὁποῖο στὸ τέλος καταχειροκρότησε τοὺς ὁμιλητές.
Ειδήσεις από την Καθολική Εκκλησία στην Ελλάδα
Εβδομάδα Προσευχής για την Ενότητα των Χριστιανών: Ενορία Ευαγγελισμού Καλλιθέας
Το Σάββατο 20 Ιανουαρίου η Ενορία Ευαγγελισμού Καλλιθέας διοργάνωσε μία ημερίδα στο πλαίσιο της Εβδομάδας Προσευχής για την Ενότητα των Χριστιανών.
Στις 7 το απόγευμα μέσα στον Ιερό Ναό του Ευαγγελισμού και μετά την Θεία Λειτουργία του Σαββάτου, αρκετά μέλη της Ενορίας αλλά και λαϊκοί από άλλες Ενορίες, προσήλθαν για να ακούσουν τον βασικό ομιλητή, Εργάτη του Κυρίου, Ιησουίτη Ιερομόναχο Πατέρα Μιχάλη Ρούσσο αλλά και τον Σεβασμιότατο Αρχιεπίσκοπο πρώην Κερκύρας π.Ιωάννη Σπιτέρη.
Ο εκπρόσωπος της Ενορίας Φιλόλογος κ. Διαμαντής Κούτουλας καλωσόρισε και τους ομιλητές και όλους τους παριστάμενους, τονίζοντας ότι η ημερίδα αφορά τον Οικουμενισμό δηλαδή τον προβληματισμό για την Ενότητα των Χριστιανών, και στην συνέχεια αναφέρθηκε σε εκείνους που εδώ και πολλά χρόνια προσπάθησαν για αυτή την Ενότητα.
Κατόπιν πήρε το λόγο ο Σεβασμιότατος π. Ιωάννης ο οποίος αναφέρθηκε στην εμπειρία που έζησε επί 20ετία ως μέλος της Θεολογικής Επιτροπής Διαλόγου Καθολικών και Ορθοδόξων.
Θύμισε επίσης ότι εφέτος γιορτάζουμε την προ 60ετίας συνάντηση του Αγίου Πάπα Παύλου του 6ου με τον Αείμνηστο Πατριάρχη Αθηναγόρα στα Ιεροσόλυμα, η οποία «έσπασε τον πάγο» στις σχέσεις των 2 Εκκλησιών και έτσι άρχισε ένας διάλογος μεταξύ Καθολικών και Ορθοδόξων.
Κατόπιν αναφέρθηκε στα θέματα που όλα αυτά τα χρόνια συζητούνται σε αυτή την Επιτροπή και εξέφρασε την αισιοδοξία του για τα αποτελέσματα που μπορεί να προκύψουν.
Ακολούθησε ο «χειμαρρώδης λόγος» του πατέρα Μιχάλη, που όλοι γνωρίζουμε το πάθος των ομιλιών του.
Άρχισε αναφερόμενος ιστορικά στα πολλά πρόσωπα και από τις 3 Εκκλησίες, Καθολικοί-Ορθόδοξοι-Διαμαρτυρόμενοι (Ευαγγελιστές) που προσπάθησαν τα τελευταία 50 χρόνια να βοηθήσουν τον Οικουμενισμό, αναφέροντας όσα μας ενώνουν και όχι όσα «μας χωρίζουν».
Όλα αυτά τα πρόσωπα φρόντισαν να είναι χρήσιμοι, φρόντισαν να γίνουν «θαύματα ενότητας» χωρίς να είναι κατ’ ανάγκη πρόσωπα «επώνυμα».
Συνέχισε αναφερόμενος σε συναντήσεις, ομιλίες, ημερίδες, προσευχές σε πολλές περιοχές, Ενορίες, Μονές της Αττικής και όχι μόνο.
Ολοκλήρωσε την ομιλία του τονίζοντας ότι σκοπός του Θεού είναι ο καθένας μας να είναι ψυχή ενός γνήσιου Οικουμενισμού στην συνέχεια της ζωής μας και μας διάβασε μία Προσευχή για την Ενότητα των Χριστιανών.
Τέλος ο Εφημέριος της Ενορίας π. Δημήτρης Παλαιολόγος ευχαρίστησε και τους ομιλητές και όλους όσους τίμησαν την όμορφη αυτή εκδήλωση τονίζοντας ότι θα πρέπει η Ενότητα των Χριστιανών να μην μείνει μόνο στα λόγια αλλά να μπει στην καρδιά μας και να γίνεται πράξη στην καθημερινότητά μας.
Φεύγοντας όλοι και σκεπτόμενοι όσα ακούσαμε, ευχηθήκαμε να υπάρξει το φως που θα ενώσει και δεν θα χωρίσει…
«ΙΝΑ ΠΑΝΤΕΣ ΕΝ ΩΣΙ»
Λεονάρδος Ι. Βαμβακάρης
Διαβάζοντας κάποιος τὶς ΠΑΥΛΕΙΕΣ ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ μπορεῖ νὰ διακρίνει δύο, τρόπον τινα, ἐκκλησιολογίες, ἐκ τῶν ὁποίων ἡ πρώτη ἐπηρέασε τὴν Ἀνατολικὴ Ὀρθοδοξία καὶ ἡ δεύτερη τὸν Δυτικὸ Καθολικισμό.
Καταρχὰς νὰ σημειώσω ὅτι ὁ Παῦλος υἱοθετεῖ τὴν ἀντίληψη τῶν ΣΤΩΙΚΩΝ κατὰ τὴν ὁποία ἡ ὅλη Ἀνθρωπὀτητα θεωρεῖται ὡς ΕΝΑ ΣΩΜΑ. Αὐτὸ φαίνεται καὶ στὸ Ὅραμα τῆς Δαμασκοῦ ὅπου ὁ ἐμφανισθεὶς Ἰησοῦς δέν ρώτησε τὸν Παῦλο γιατί διώκει τοὺς χριστιανοὺς ἀλλὰ γιατὶ διὠκει Αὐτόν τὸν ΙΔΙΟ <Σαούλ, Σαούλ, τί ΜΕ διὠκεις;> λέγοντας του <Ἐγώ εἰμι Ἰησοῦς ὃν σὺ διώκεις> {ΠΡΑΞ.9, 4 κ.ἑξ.}
Τέλος πάντων ἡ 1η Ἐκκλησιολογἰα τοῦ Παύλου παρουσιάζει τὴν Ἐκκλησία ὡς ΣΩΜΑ ΧΡΙΣΤΟΥ καὶ ἐμφανίζεται στὶς Ἐπιστολὲς ΠΡΟΣ ΚΟΡΙΝΘΙΟΥΣ Α' καὶ Β', ΠΡΟΣ ΡΩΜΑΙΟΥΣ , ΠΡΟΣ ΓΑΛΑΤΑΣ. Μάλιστα ἐκεῖ τὸ ΣΩΜΑ δέν νοεῖται δυαλιστικά, δηλ.ΠΛΑΤΩΝΙΚΑ, ὠς διάφορο τῆς ψυχῆς, ἀλλὰ ΒΙΒΛΙΚΑ, ὡς τὸ ΟΛΟΝ τοῦ ἀνθρώπου (ἑβρ.nephesh).
Στὴν 1η αύτὴ Ἐκκλησιολογία ὁ ΑΝΑΣΤΑΣ ΧΡΙΣΤΟΣ ΔΕΝ ΟΝΟΜΑΖΕΤΑΙ ΠΟΤΕ ΚΕΦΑΛΗ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ ΤΟΥ. Ἡ κεφαλὴ θεωρεῖται ἐδῶ ὡς ΕΝΑ ΑΠΟ ΤΑ ΜΕΛΗ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ.
Γράφει ὁ Παῦλος μὲ σαφήνεια στὴν Α’ Ἐπιστ. Πρὸς ΚΟΡΙΝΘΙΟΥΣ :
<οὐ δύναται δὲ ὀφθαλμὸς εἰπεῖν τῇ χειρὶ χρείαν σου οὐκ ἔχω ἢ πάλιν ἡ κεφαλὴ τοῖς ποσὶ χρείαν ἡμῶν οὐκ ἔχω..> {=δὲν μπορεῖ νὰ πεῖ ὁ ὀφθαλμὸς στὸ χέρι ,δὲν ἔχω τὴν ἀνάγκη σου ἢ πάλι τὸ κεφάλι στὰ πόδια δὲν ἔχω τὴν ἀνάγκη σας—Α' ΚΟΡ.12,21}.
Σὲ αὐτὴν τὴν μή—ἰεραρχική, τρόπον τινα, ἐκκλησιολογία θεμελίωσε ἡ ἀνατολικὴ ὀρθοδοξία τὴν λεγόμενη ΣΥΝΟΔΙΚΟΤΗΤΑ της
(ἂν καὶ στὴν πράξη χρἐη ΗΓΕΤΗ τῆς Ἐκκλησίας διαδραμάτισε ὁ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΣ ΑΥΤΟΚΡΑΤΩΡ συγκαλῶν πχ.ΣΥΝΟΔΟΥΣ μέ πρῶτο τὸν Μ.ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟ , ὀ ὀποῖος μάλιστα ΠΡΟΗΔΡΕΥΣΕ στὴν Α' ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΣΥΝΟΔΟ ΤΗΣ ΝΙΚΑΙΑΣ τὸ 325μΧ, ἂν καὶ ἦταν ΑΒΑΠΤΙΣΤΟΣ...)
Ἡ 2η Ἐκκλησιολογία ἀναπτύσσεται στὶς λεγόμενες ΔΕΥΤΕΡΟΠΑΥΛΕΙΕΣ ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ (Ἐφεσίους, Κολοσσαεῖς) οἱ ὁποῖες κατὰ τοὺς περισσότερους εἰδικοὺς ΔΕΝ ΘΕΩΡΟΥΝΤΑΙ ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ ΤΟΥ ΠΑΥΛΟΥ ἀλλὰ ἑνὸς μαθητοῦ του, διότι περιέχουν μεταγενέστερες ΘΕΟΛΟΓΙΚΕΣ ἰδέες , ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟ ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ ΚΑΙ ΥΦΟΣ* προϋποθέτοντας τὴν ΠΡΩΤΟΕΜΦΑΝΙΣΗ ΤΟΥ ΘΕΣΜΟΥ ΤΟΥ ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ. Ἴσως γι αύτὸ νὰ ἀλλάζει ἐδῶ ἡ Ἐκκλησιολογία περὶ τῆς Ἐκκλησίας ὡς ΣΩΜΑΤΟΣ καὶ νὰ δίνεται ἔμφαση στὸν Χριστὸ ὡς ΚΕΦΑΛΗ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ, τὸ οποῖο ΣΩΜΑ ὅμως , ΔΕΝ ΘΕΩΡΕΙΤΑΙ ΠΙΑ ΩΣ ΤΟ ΟΛΟΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ἀλλὰ ΕΝΑ ΤΜΗΜΑ ΑΥΤΟΥ· ὡς ΚΟΡΜΟΣ .
Ἐδῶ πιὰ —Ἐπισ. Πρὸς ΕΦΕΣΙΟΥΣ— τονίζεται ἡ ΙΕΡΑΡΧΙΚΗ—ΕΞΟΥΣΙΑΣΤΙΚΗ ΔΟΜΗ : <ὁ ἀνὴρ ἐστὶ κεφαλὴ τῆς γυναικὸς ὡς καὶ ὁ Χριστὸς κεφαλὴ τῆς ἐκκλησίας καὶ αύτὸς ἐστὶ σωτὴρ τοῦ σώματος. ἀλλ' ὥσπερ ἡ ἐκκλησία ὑποτάσσεται τῷ Χριστῷ οὕτω καὶ αἱ γυναῖκες τοῖς ἰδίοις ἀνδράσιν...> {= ὁ ἂνδρας εἶναι ὀ ἀρχηγὸς τῆς γυναικός, ὃπως καὶ ὁ Χριστὸς εἶναι ὁ ἀρχηγὸς τῆς ἐκκλησία καὶ ὁ ἲδιος εἶναι καὶ ὁ σωτῆρας τοῦ σώματος τῆς ἐκκλησίας. Καὶ ὅπως ἡ ἐκκλησία ὑποτάσσεται στὸν Χριστό, ἒτσι καὶ οἱ γυναῖκες στοὺς ἂνδρες τους...—ΕΦΕΣ.5, 23‒24}.
Βεβαίως καὶ στὶς δὺο ἐκκλησιολογίες ἐξυπακούεται ὃτι Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΧΩΡΙΣΤΕΙ ΑΠΟ ΤΟ ΣΩΜΑ ΤΟΥ...
Σὲ αύτὴν λοιπόν, τὴν 2η ἐκκλησιολογία ὁ δυτικὸς καθολικισμὸς θεμελίωσε τὸ Πρωτεῖο τοῦ Πάπα ὡς ΒΙΚΑΡΙΟΥ {=τοποτηρητῆ} τοῦ Χριστοῦ καὶ σὲ αύτὸ ἔπαιξε ρόλο καὶ ἡ ΑΦΑΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΚΟΥ ΘΕΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΔΥΣΗ μετὰ τὴν Πτώση τοῦ Δυτικοῦ Ρωμαϊκοῦ Κράτους (476μΧ)
Ὁπωσδὴποτε οἱ δὺο ἐκκλησιολογίες εἶναι ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ καὶ σήμερα πιά, στὴν μὲν Ἀνατολὴ δὲν ὑπάρχει αὐτοκράτωρ, ἐνῶ στὴν Δύση ὁ Παπισμὸς ἐπιθυμεῖ νὰ ἐπανέλθει στὰ ἰσχύοντα τοῦ 34ου ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟΥ ΚΑΝΟΝΑ κατὰ τὸν ὁποῖον, ΟΥΤΕ Η ΚΕΦΑΛΗ — Ο ΠΡΩΤΟΣ —ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΑΥΤΕΝΕΡΓΕΙ ΕΡΗΜΗΝ ΤΩΝ ΥΠΟΛΟΙΠΩΝ, ΟΥΤΕ ΟΙ ΥΠΟΛΟΙΠΟΙ ΕΡΗΜΗΝ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΥ. {=Τοὺς ἐπισκόπους ἑκάστου ἔθνους εἰδέναι χρή τὸν ἐν αὐτοῖς πρῶτον, καὶ ἠγεῖσθαι αὐτὸν ὡς κεφαλήν, καὶ μηδὲν τι πράττειν ἄνευ τῆς ἐκείνου γνώμης....Ἀλλὰ μηδὲ ἐκεῖνος ἄνευ τῆς πάντων γνώμης ποιείτω τι...—34ος ΑΠΟΣΤ. ΚΑΝΟΝΑΣ}.
Ἡ ἐπαναφορὰ στὰ θέσμια τοῦ παραπάνω Κανόνα σὲ συνδυασμὸ μὲ τὴν σύγχρονη ἱστορικὴ πραγματικότητα ,θὰ ἀποτελέσει, φρονῶ, τὸ θεμέλιο γιὰ τὴν ΕΝΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΣΥΝΗΣ σὲ Ἀνατολὴ καὶ Δύση.
________
(ΣΗΜΕΙΩΣΗ :τὸ ΥΦΟΣ ἑνὸς κειμένου χαρακτηρίζεται ἀπὸ τὴν χρήση τοῦ λεξιλογίου, ἀπὸ τὴν σύνταξη καὶ τὴν γραμματικὴ καὶ γενικῶς τοὺς κειμενικοὺς δεῖκτες .Π.χ. τὸ εἶδος τῶν ΣΥΝΔΕΣΜΩΝ ποὺ χρησιμοποιεῖ, τὴν χρήση ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΩΝ καὶ εἰδικῶς ΑΝΑΦΟΡΙΚΩΝ προτἀσεων, τὸ Παρατακτικὸ ἤ Ὑποτακτικὸ λὸγο κλπ.
Σήμερα μὲ τὴν χρήση τῶν Ὑπολογιστῶν εἶναι εὔκολη ἡ ὑφολογικὴ σύγκριση μεταξὺ δύο ἢ περισσοτέρων κειμἐνων γιὰ νὰ διαπιστωθεῖ ἂν πρόκειται περὶ τοῦ ἰδίου συγγραφέα.).
