Ὁ Κανονισμὸς λειτουργίας τῆς Βιβλιοθήκης τοῦ Πανταίνου στὴν Ἀγορὰ τῶν Ἀθηνῶν (1ος αἰ.μΧ)
Στὴν μαρμάρινη στήλη τῆς φωτογραφίας ἀναγράφεται ἕνας κανονισμὸς βιβλιοθήκης ἡλικίας 1900 χρόνων προερχόμενος ἀπὸ την βιβλιοθήκη τοῦ Πανταίνου στὴν ἀρχαία ἀγορὰ τῶν Ἀθηνῶν (1ος αἰ. μΧ.)
Ὁ Τῖτος Φλάβιος Πάνταινος ὑπῆρξε Ἀθηναῖος φιλόσοφος , ἱερέας τῶν Μουσῶν καὶ πλούσιος Ρωμαῖος πολίτης τῆς οἰκὀγἐνειας τῶν Φλαβίων,
ὁ ὁποῖος ἀνήγειρε ὡς δωρεά, στὴν ἀρχαία ἀγορὰ τῶν Ἀθηνῶν τὴν ὁμώνυμη βιβλιοθήκη καὶ δὲν ἔχει σχέση βεβαίως μὲ τὸν συνώνυμο του ἀλεξανδρινὸ χριστιανὸ φιλόσοφο τοῦ 2ου αἰ.
Ἡ μαρμάρινη ἐπιγραφή γραμμένη σὲ μεγαλογράμματη ΒΑΚΧΥΛΙΔΕΙΑ γραφή σώθηκε ἐνσωματωμένη στὸ ὑστερρορωμαϊκὸ τεῖχος, τὸ ὁποῖο κατασκευἀστηκε προχείρως περικλεῖον τὴν ρωμαϊκὴ Ἀθήνα {=σημ.ΠΛΑΚΑ} μετὰ τὴν καταστροφὴ τῆς πόλης ἀπὸ τοὺς Ἐρούλους τὸ 267μΧ.
Τό κείμενο ποὺ ἔχει ὀρθογραφικὰ λάθη* {πχ."ΑΝΥΓΗΣΕΤΑΙ" ἀντὶ τοῦ ὀρθοῦ "ΑΝΟΙΓΗΣΕΤΑΙ"—ἡ λέξη "βυβλίον" μέ "υ" δὲν εἶναι λανθασμένη διότι ἀνἀγεται στὴν φοινικικὴ πόλη ΒΥΒΛΟ τοῦ Λιβάνου ποὺ στὴν ἀρχαιότητα ἦταν μεγάλο κέντρο τοῦ ἐμπορίου ΠΑΠΥΡΟΥ) γράφει τὰ ἑξῆς :
«ΒΥΒΛΙΟΝ ΟΥΚ ΕΞΕΝΕΧΘΗΣΕΤΑΙ ΕΠΕΙ ΩΜΟΣΑΜΕΝ. ΑΝΥΓΗΣΕΤΑΙ ΑΠΟ ΩΡΑΣ ΠΡΩΤΗΣ ΜΕΧΡΙ ΕΚΤΗΣ»
Μετάφραση :
«Δὲν θὰ βγεῖ βιβλίο ἔξω ἀπὸ τὴν βιβλιοθήκη, διότι δώσαμε ὅρκο. Ἡ βιβλιοθήκη θὰ εἶναι ἀνοικτὴ ἀπὸ τὴν 1η μέχρι τὴν 6η ὥρα.»
{δηλ. περίπου ἀπὸ τὶς 6πμ ἕως τὶς 12 τὸ μεσημέρι}
Βλἐποντας κάποιος σήμερα τὰ ἀπομεινάρια αὐτῶν τῶν ἀρχαίων ἀθηναϊκῶν βιβλιοθηκῶν, ΠΑΝΤΑΙΝΟΥ καὶ ΑΔΡΙΑΝΟΥ, ἀπὸ τὴν κατστροφὴ τῶν ΕΡΟΥΛΩΝ τὸ 267 μΧ, διερωτᾶται ΠΟΣΕΣ ΧΙΛΙΑΔΕΣ** ΑΡΧΑΙΑ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΑ ΧΑΘΗΚΑΝ
ΑΡΑΓΕ ΜΑΖΙ ΤΟΥΣ;
_______
* ἡ γραφὴ τοῦ ρήματος "ἀνοιγήσεται" {<ἀνοίγω} μὲ "Υ" ἀντὶ τοῦ ὀρθοῦ "ΟΙ" ἀποκαλύπτει ὅτι τὸν 1ο αἰ.μΧ ἡ προφορὰ τῆς διφθόγγου "ΟΙ" ταυτιζόταν μέ αύτὴ τοῦ κλειστοῦ "Υ" (παρόμοιας μὲ τὸ γερμανικὸ ü ).
** ἡ βιβλοθήκη Ἀδριανοῦ ἔχει ὐπολογιστεῖ ὅτι χωροῦσε περὶ τὰ 20000 χειρόγραφα.
