ΣΑΡΤΡ Τὸ Εἶναι καὶ τὸ Μηδέν.
Πρόκειται γιὰ τὸ ἀριστούργημα τοῦ ΣΑΡΤΡ τὸ ὁποῖο ἐκδόθηκε τὸ 1943 (στὴν φωτό. ἡ ἑλληνικὴ ἔκδοση τοῦ 1978) .
Ἔχω ὑπόψιν μου τὶς διατυπωθεῖσες κατηγορίες κατὰ τῆς φιλοσοφίας τοῦ Σὰρτρ ἄλλες βάσιμες (πχ. τὶς ἀναφερόμενες στὴν ἀντίφαση του νὰ μιλᾶ γιὰ τὴν ἀνυπαρξία μεταφυσικῆς μέ...μεταφυσικὸ τρόπο) ἄλλες ἀβάσιμες (πχ τὶς κατηγορίες γιὰ τὰ ἐγκλήματα τῶν ἐρυθρῶν Χμέρ, οἱ ὁποῖοι τὸν ἐπικαλοῦνταν...) ὠστόσο θεωρῶ χρήσιμο νὰ ἀναφέρω ἐπιγραμματικὰ τὴν κεντρικὴ ἰδέα τῆς σκἐψης του.
Ὁ Σὰρτρ ἔλεγε ὅτι ἡ ἀνθρώπινη ὕπαρξη βρίσκεται διαρκῶς ἐν ἐξελίξει, δὲν ἀποτελεῖ ἕνα ὁλοκληρωμένο ὄν. Συνεπῶς ὁ ἄνθρωπος, ὡς διαρκῶς μεταβαλλόμενος, ΔΕΝ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΟΝ ἀλλὰ μὴ ὂν, ΜΗΔΕΝ.* Γίνεται ΟΝ μόνο μὲ τὸν ΘΑΝΑΤΟ του διότι τότε ὁλοκληρώνεται ἡ ἐξέλιξη του.
Ἡ ἐξελικτικὴ πορεία τῆς ἀνθρώπινης ὕπαρξης εἶναι ΑΔΕΣΠΟΤΗ διότι δὲν καθορόζεται ἀπὸ τίποτε καὶ ἐπειδὴ θεὸς δὲν ὑπάρχει , ὁ ἄνθρωπος φέρει τὴν ἀπόλυτη εύθύνη τῶν πράξεων του οἱ ὁποῖες εἶναι μὴ ἀναστρέψιμες—ἐξ οὗ καὶ ὁ τρόμος τῆς ἐλευθερίας μας .
Ὁ κάθε ἄνθρωπος ἐφευρίσκει τὸ νόημα τῆς ζωῆς του καὶ ΑΛΛΟΤΡΟΙΩΣΗ εἶναι ἡ ὑπακοὴ τοῦ κάθε ἀνθρώπου σὲ προκατασκευασμένα νοήματα ποὺ δὲν ἔχει ἐπιλἐξει ὁ ἴδιος, ἀλλὰ διάλεξαν ἄλλοι πρὶν ἀπ' αὐτὸν, γι αὐτόν.
Τέλος ἐπειδὴ πάντοτε ἠ Συνείδηση μας εἶναι Συνείδηση ΤΙΝΟΣ, ὅταν ἀντικείμενο της εἶναι ἕνας ἄλλος ἄνθρωπος, τότε μετατρἐπει σὲ ΚΟΛΑΣΗ τὴν σχέση τῶν δύο ἀνθρωπίνων ὑπάρξεων, καθιστῶντας την πάντοτε ἀνταγωνιστική, ἐπειδὴ οὐδεὶς ἐπιθυμεῖ νὰ ἀποτελεῖ ἀντικείμενο τῆς συνείδησης τοῦ ΑΛΛΟΥ.
_____
* γιὰ τοὺς ἀρχαίους Ἕλληνες τὸ Μηδὲν ΔΕΝ ταυτίζεται μὲ τὸ ΜΗ ΟΝ · τὸ πρῶτο σημαίνει ΤΙΠΟΤΑ τὸ δεύτερο σημαίνει τὸ ΜΗ ΑΙΣΘΗΤΟ, τὸ ΜΗ ΑΝΤΙΛΗΨΙΜΟ.
