Διαμαντῆς Κούτουλας

 Τὸ ἀριστούργημα τῶν ἀριστουργημάτων* ,τὸ ἀποκληθὲν  ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑΣ, ὁ "ΔΟΝ ΚΙΧΩΤΗΣ" τοῦ ΘΕΡΒΑΝΤΕΣ  γραφὲν σὲ δύο ..δόσεις ( τὸ Α' μέρος τὸ 1605 καὶ τὸ Β' τὸ 1615** ) κρύβει ἕνα βαθύ, βαθύτατο νόημα γιὰ τὴν ΟΥΣΙΑ τοῦ ἀνθρώπου . Δὲν ἀναφερθῶ ἐδῶ οὔτε στὴν λογοτεχνικὴ ἰδιοφυία τοῦ Θερβάντες οὔτε θὰ ἀναλύσω τοὺς κειμενικοὺς δεῖκτες αὐτοῦ τοῦ ἀριστουργήματος (πλαστοπροσωπίες,  διφορούμενοι διάλογοι, λογοπαίγνια, ἀδιόρατη εἰρωνεία κλπ) θὰ σταθῶ μόνο στὸ ΝΟΗΜΑ ποὺ κρύβεται πίσω ἀπὸ τὸ κείμενο, ἀφοῦ ἀντιλαμβάνεται κι ὁ πιὸ ἀδαὴς περὶ τὰ φιλολογικά, ὅτι ὁ Θερβάντες δέν ἤθελε ἁπλῶς νὰ προσφέρει ἕνα κείμενο μὲ εὐτράπελα στοὺς ἀναγνῶστες του περιγράφοντας τὶς περιπέτειες ΕΝΟΣ  ΑΓΑΘΟΥ ΗΜΙΠΑΡΑΦΡΟΝΟΣ πού νομίζει  ΟΤΙ ΞΑΝΑΖΩΝΤΑΝΕΥΕΙ ΤΗΝ ΙΠΠΟΤΙΚΗ ΕΠΟΧΗ επηρεασμένος ἀπὸ τὰ ἱπποτικὰ μυθιστορήματα ποὺ διαβάζει, θεωρῶντας τοὺς ἀνεμόμυλους ὡς γίγαντες ,τὸ πανδοχεῖο ὡς κάστρο, τὰ πρόβατα ὡς στράτευμα κλπ . Θυμίζω γιὰ τοὺς λίγους—φαντάζομαι—ποὺ ἀγνοοῦν  τὸ κείμ...

Ἐν συνόψει· Α. 1 ) ἐπειδὴ οἱ μεταβολὲς  στὸν αἰσθητὸ κόσμο τῆς ὕλης δὲν προχωροῦν πέραν τῶν 4 στοιχείων (ΠΥΡ—ΑΗΡ—ΓΗ—ΥΔΩΡ) συνεπάγευαι ὅτι ὑπάρχει ,πέραν τούτων ,μὶα ΑΜΟΡΦΗ ΥΛΗ χωρὶς καμμία ἰδιότητα (=ΜΗ ΟΝ) 2) ἐπειδὴ  ἡ Ἄμορφη Ὕλη δὲν διαθέτει ἰδιότητες—ἄρα  οὔτε καὶ τὴν δημιουργική— αὐτὸ σημαίνει ὅτι κάτι ἂλλο ἔπλασε τὰ 4 στοιχεῖα τῆς ὕλης :  ἡ ΨΥΧΗ (καὶ ὡς καθολικὴ ψυχὴ τοῦ κόσμου θεωρεῖται τὸ σύνολο τῶν ἐπὶ μέρους ἀτομικῶν  ψυχῶν.)  3) Ἡ κάθε ψυχὴ ἐπιτελεῖ πολλὲς λειτουργίες ἄρα τὴν ΕΝΟΠΟΙΗΤΙΚΗ ΔΟΜΗ ΤΗΣ τὴν λαμβάνει ἀπὸ τὸν Νοῦ, δρῶντας συνειδητά, δηλ. μὲ ΝΟΗΣΗ. 4) ὁ Νοῦς ὠς ΝΟΗΣΗ ΤΙΝΟΣ εἶναι  νόηση τῶν ΝΟΗΤΩΝ  {ὁ Πλωτῖνος πρῶτος χρησιμοποιεῖ τὸν ὅρο <νοητὸς κόσμος>}  καὶ περιέχει τὸ σύνολο τῶν ΙΔΕΩΝ δηλ. τῶν ΠΡΟΤΥΠΩΝ βάσει τῶν ὁποίων ὑπάρχουν τὰ ΑΙΣΘΗΤΑ , ἑνῶ  ἡ ΕΝΟΠΟΙΗΤΙΚΗ ΔΟΜΗ ΤΟΥ —ἡ προσδίδουσα νόημα δηλαδή—εἶναι τὸ ἄρρητο ΕΝ, τὸ ὁποῖο δὲν μποροῦμε νὰ νοήσουμε καὶ νὰ γνωρίσουμε γιατὶ  ὑπερβαίνει ΤΟΝ ΧΩΡΙΣΜΟ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟΥ—...

 Ἀπὸ τὰ ἐμβληματικὰ τραγούδια τοῦ Τσιτσάνη τὸ συγκεκριμένο—γραφὲν πάνω στὸν "δρόμο" rast , δηλ.τὸν βυζαντινὸ ἦχο ΠΛΑΓΙΟ τοῦ Δ' [" Τῇ Ὑπερμάχῳ" ]  ἢ  τὸν ἀρχαιοελληνικὸ ΥΠΟΜΙΞΟΛΥΔΙΟ—ὡστόσο ὑπάρχει μιὰ μυθολογία σχετικὰ μὲ τοὺς στίχους του. Εἶχε πεῖ ὁ Τσιτσάνης τὸ 1972 στὰ "ΕΠΙΚΑΙΡΑ" (στὸν Γ.ΛΙΑΝΗ) ὅτι ἐμπνεύστηκε τοὺς στίχους του ἀπὸ ἕνα γερμανικὸ μπλόκο κατὰ τὴν Κατοχὴ στὴν Θεσσαλονίκη τὰ Χριστούγεννα τοῦ 1943—καὶ αὐτὴ εἶναι ἡ εὐρέως γνωστὴ ἐκδοχή.  Ὡστόσο, τὸ 1981 ἡ  ΡΕΜΠΕΤΙΚΗ ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ τοῦ Τ. ΣΧΟΡΕΛΗ  (Δ’ Τόμος, σελ.20‒21)  ἀπέδωσε τοὺς στίχους στὸν ΑΛΕΚΟ ΓΚΟΥΒΕΡΗ , ὁ ὁποῖος ἀνέφερε ὅτι ἐμπνεύστηκε τοὺς στίχους τὸ 1947 ὅταν σέ ἕναν ποδοσφαιρικὸ ἀγῶνα ἔχασε ἡ ἀγαπημένη του ὁμάδα  τῆς ΛΑΡΙΣΑΣ . Γράφει ἡ ΡΕΜΠΕΤΙΚΗ ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ:  <Τοὺς στίχους ἔγραψε τὸ 1947 ὁ Ἀλέκος Γκούβερης. Κάποια Κυριακὴ ἔχασε στὸ ποδόσφαιρο ἡ Α.Ε. Λαρίσης κι ὁ Γκούβερης, φανατικὸς ὀπαδός της, ἔγραψε τοὺς στίχους. Ὁ Τσιτσάνης ἔκανε μιὰ διόρθωση στὸν τρίτο στίχο τοῦ πρώτ...

 Ὁ ἀεἰμνηστος ΡΕΝΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΔΗΣ δημοσίευσε στὴν ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ ΝΕΟΕΛΛ. ΠΟΙΗΣΗΣ καί μερικὰ ΑΡΙΣΤΟΥΡΓΗΜΑΤΙΚΑ ρεμπέτικα ,ὅπως τὸ ἐκπληκτικὸ  "ΒΓΗΚΕ Ο ΧΑΡΟΣ ΝΑ ΨΑΡΕΨΕΙ" τῆς ἀνεπανάληπτης ΕΥΤΥΧΙΑΣ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ πού βεβαίως ἀναφέρεται στὴν Κατοχή καί τὸ ὁποῖο  μελοποιήθηκε ἀπό τὸν Γ.ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ τὸ 1953 (τὸ ἑρμήνευσε ὁ ΚΑΖΑΝΤΖΙΔΗΣ). Συγκλονιστικὴ ἡ τρἰτη στροφή μέ τοὺς στίχους   "μὲ τὴν μαύρη του σφεντόνα στρίβει ὁ χἀρος στὴν γωνιά.." , ἀπό τά ὑψηλότερα δείγματα τοῦ ΝΕΟελληνικοῦ Πολιτισμοῦ.  ________ ἄν καὶ ὅπως προανέφερα , ἡ πρώτη ἑκτἐλεση  εἶναι  μὲ τὸν μοναδικὸ Καζαντζίδη τὸ '53, ἐγὼ προτιμῶ τὴν δεὐτερη,τοῦ '62, μὲ τὸν ἴδιο τὸν συνθέτη Γ.ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Βγῆκε ὁ χάρος νὰ ψαρέψει μὲ τ'ἀγκίστρι του ψυχές, καὶ γυρεύει πληγωμένους, δυστυχεῖς καὶ πονεμένους, μές στὶς φτωχογειτονιές, Βγῆκε ὁ χάρος γιὰ ψυχές. Βρὲ κορμιά βασανισμένα πιᾶστε ἀπόψε τὰ στενά, νὰ μᾶς βρεῖ καὶ μᾶς ὁ χάρος ποὺ τῆς γῆς δίνουμε βάρος, νὰ σωθοῦμε ἀπ' τὸν βραχνά, πιᾶστε ἀπόψε τὰ στενά. Μὲ τὴ μα...