Ἐρρῖκος Ἴψεν : ΕΝΑΣ ΕΧΘΡΟΣ ΤΟΥ ΛΑΟΥ. Ἡ ἀλήθεια χωρὶς καλλωπισμούς.
Ἄν πρέπει νὰ διαβάσει κάποιος μόνο ΕΝΑ βιβλίο στὴν ζωή του ,πρἐπει νὰ διαβάσει τὸν ΕΧΘΡΟ ΤΟΥ ΛΑΟΥ τοῦ τιτάνα ΙΨΕΝ (μετὰ τοὺς ἀρχαίους Τραγικοὺς καὶ τὸν Σαίξπηρ, εἶναι αύτός).
Ἡ ὑπόθεση λαμβάνει χώρα σὲ μιὰν παράκτια πόλη τῆς νότιας Νορβηγίας. Ὁ τόπος ζεῖ ἀπὸ τὸν τουρισμὸ τῶν ΛΟΥΤΡΩΝ τὰ ὁποῖα ὅμως ,ὅπως ἀνακαλύπτει ὁ ΓΙΑΤΡΟΣ ΤΟΜΑΣ ΣΤΟΚΜΑΝ, ἔχουν μολυνθεῖ ἀπὸ τὰ παρακείμενα ἐργοστάσια.
Τότε προκύπτει τὸ δίλημμα στὸν γιατρό, ἄν πρἐπει νὰ πεῖ τὴν ΑΛΗΘΕΙΑ καταστρέφοντας τὴν ΕΥΗΜΕΡΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ του (στὴν ὁποία Δήμαρχος εἶναι ὁ ἀδελφός του Πέτερ) ἢ νὰ ἀποκρύψει τὸ γεγονὸς γιὰ ΤΟ ΚΟΙΝΟ ΚΑΛΟ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ὅπου ζεῖ καὶ ἡ ὁποία ἐξαρτᾶται οἰκονομικὰ ἀπὸ τὸν τουρισμὸ τῶν λουτρῶν .
Ο ΓΙΑΤΡΟΣ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ ΟΤΙ Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΕΙΝΑΙ ΠΑΝΩ ΑΠΟ ΟΛΑ ΚΙ ΑΣ ΧΑΘΕΙ Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΟΠΟΥ ΖΕΙ..
Ἔτσι ἔρχεται ἀντιμέτωπος μὲ ΟΛΟΥΣ ·
τὸν ἀδελφό του, τὴν οἰκογένεια του καθὼς ΚΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΠΛΕΙΟΨΗΦΙΑ ΤΩΝ ΣΥΜΠΟΛΙΤΩΝ ΤΟΥ, οἱ ὁποῖοι προτιμοῦν ΤΗΝ ΑΠΟΣΙΩΠΗΣΗ τῆς Ἀλήθειας χάριν τῆς ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ τους. Τελικὰ ὁ Γιατρὸς Στόκμαν διαφωνῶντας μὲ τὴν ΜΑΖΑ τοῦ πλήθους, ἀνακηρύσσεται ὡς ΕΝΑΣ ΕΧΘΡΟΣ ΤΟΥ ΛΑΟΥ.
Στὸ τέλος ΜΟΝΟΣ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΟΛΩΝ καταστρέφεται καὶ ΟΛΟΙ τὸν ἐγκαταλείπουν φωνάζοντας ΟΤΙ ΤΟ ΣΩΣΤΟ ΕΙΝΑΙ ΜΕ ΤΟ ΜΕΡΟΣ ΤΩΝ ΠΟΛΛΩΝ καὶ ὄχι μὲ τὸ μέρος τοῦ ΕΝΟΣ.
Ὅμως ὁ γιατρὸς ΣΤΟΚΜΑΝ ἀπαντᾶ :
" Ἡ πλειοψηφία δὲν μπορεῖ νἄχει ποτέ τὸ δίκιο μὲ τὸ μέρος της. Ποτέ, τ'ἀκοῦτε;! Εἶν' ενα ἀπ' τὰ κοινωνικά ψεύδη ποὺ κάθε ἐλεύθερα σκεπτόμενος ἄνθρωπος πρέπει νὰ τινάξει ἀπὸ πάνω του. Ἀπό τι ἀποτελεῖται σὲ μιὰν χώρα ἡ πλειονότητα τῶν κατοίκων; Ἀπ' τοὺς ἔξυπνους ή τοὺς βλάκες; Νομίζω, συμφωνοῡ́με πὼς βλάκες εἶν' ἡ μεγάλη μᾶζα στὴ γῆ. Ὁμως, διάολε, ποτέ καὶ πουθενὰ δὲν γίνεται νὰ κυβερνᾶν οἱ βλάκες τοὺς ἐξυπνους!"
Ὁ Στόκμαν βεβαίως καταστράφηκε ἐπαγγελματικὰ καὶ οίκογενειακά, ἀλλὰ τὸ τέλος οὔτε ἡ Πόλη χάρηκε τὴ νίκη της, διότι μαθεύτηκε τὸ πρόβλημα τῶν μολυσμένων λουτρῶν καὶ κανεὶς πιὰ τουρίστας δέν ἔρχεται στὴν πόλη...
Τὰ μεγάλα κείμενα δὲν ἔχουν happy end ·
στὸν ΕΧΘΡΟ ΤΟΥ ΛΑΟΥ ὁ Ἴψεν δείχνει τὴν ΤΡΑΓΙΚΟΤΗΤΑ τῆς Ἀλήθειας ἡ ὁποία στὸ τέλος καταστρἐφει ΚΑΙ τοὺς ὑπερασπιστές της ΚΑΙ ὅσους τὴν ἀρνοῦνται.
Μόνο ποὺ οἱ πρῶτοι ἔκαναν τὸ καθῆκον τους ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΜΠΟΡΟΥΣΑΝ ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΑ, ἐνῶ οἱ δεύτεροι τὸ ἀρνήθηκαν ΕΝΩ ΜΠΟΡΟΥΣΑΝ ΝΑ ΠΡΑΞΟΥΝ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΑ, ἀγνοῶντας ὅτι ἡ ΑΛΗΘΕΙΑ ΕΧΕΙ ΤΗΝ ΣΥΝΗΘΕΙΑ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΝΑ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΕΤΑΙ ΟΛΟΚΛΗΡΗ..
