Μεγαλογρἀμματη καὶ μικρογράμματη γραφή.
Ἐνῶ μπορῶ νὰ διαβάσω τοὺς μεγαλογρἀμματους χειρόγραφους κώδικες{=βιβλία} τῆς Καινῆς Διαθήκης (στὴν φωτό.=τὸ <Πἀτερ ἡμῶν> ἀπὸ τὸ Κατὰ Ματθαῖον στὸν ΣΙΝΑΪΤΙΚΟ κώδικα τοῦ 4ου αἰ.& τὸ τἐλος τοῦ Κατὰ Μᾶρκον μὲ τό <ἐφοβοῦντο γάρ> τοῦ ΒΑΤΙΚΑΝΟΥ κώδικα) παρ’ὅλο ποὺ οἱ λέξεις εἶναι ἑνωμένες, μοῦ εἶναι ἀδὐνατον νὰ διαβάσω τὴν <Πολιτεία> τοῦ Πλὰτωνα ἀπὸ τὸν μικρογράμματο κώδικα (PARISINUS gr.1807) τοῦ Πατριάρχη ΦΩΤΙΟΥ τοῦ 9ου αί. (στὴν φωτό.= ἡ ἀρχὴ τῆς <Πολιτείας> ἀπὸ τὸν Παρισινὸ κώδικα) παρ’ὅλο ποὺ οἱ λεξεις χωρίζονται μεταξύ τους..
Τὸ ἀντίθετο συνέβαινε μὲ τοὺς ἀρχαίους καὶ τοὺς βυζαντινοὺς— κι ἐπειδὴ δυσκολεύονταν μὲ τὴν μεγαλογράμματη γραφή γι αύτὸ τὴν μετέγραψαν σὲ μικρογράμματη <ἐπισεσυρμένη>
_____________
ΥΓ. ἡ μικρογράμματη γραφὴ προῆλθε ἀπὸ τὴν ἐπιρροὴ τῆς ΛΑΪΚΗΣ λατινικῆς ἐπισεσυρμἐνης γραφῆς μέ τὴν ὁποίαν γράφονταν ἡ καθημερινὴ ἀλληλογραφία, στὴν μεγαλογράμματη <ἐπἰσημη> ἑλληνικὴ γραφὴ μέ τὴν ὁποίαν γράφονταν τὰ ἔργα τῆς κλασσικῆς γραμματείας. Ἡ ἐπαφὴ τῶν δύο γραφῶν ἔφτασε στὸ ἀπόγειο της ὀταν ὁ Διοκλητιανὸς καθιέρωσε ὡς ἐπίσημη γλῶσσα τοῦ κράτους παντοῦ τὴν λατινική.
Κατὰ τὴν ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ στὸ Βυζἀντιο δημιουργήθηκε ἡ ἀνἀγκη μελέτης τῶν ἀρχαίων φιλοσόφων καὶ ξεκίνησε ἡ γρήγορη μεταγραφὴ τῶν ἔργων τους ἀπὸ τὴν μεγαλογράμματη στὴν μικρογράμματη, ἡ ὁποία εἲναι πιὸ εὐανάγνωστη ΛΟΓΩ ΤΟΥ ΧΩΡΙΣΜΟΥ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ, ΤΩΝ ΤΟΝΩΝ, ΠΝΕΥΜΑΤΩΝ ΚΛΠ ,πιἀνει λιγὠτερο χῶρο καὶ ἀντιγράφεται ταχύτερα ἁπὸ τοὺς γραφεῖς.
Ἔτσι τὸν 9ο καὶ 10ο αἰ. ξεκίνησε στὸ Βυζάντιο ἕνα κῦμα μεταγραφῆς καὶ σχολιασμοῦ ἀρχαίων Ἑλλήνων συγγραφέων , μέ συνέπεια ΟΣΑ ΕΡΓΑ ΤΩΝ ΚΛΑΣΣΙΚΩΝ ΕΦΤΑΣΑΝ ΜΕΧΡΙ ΤΙΣ ΜΕΡΕΣ ΜΑΣ ΝΑ ΑΝΗΚΟΥΝ ΣΤΟΥΣ ΜΙΚΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΥΣ ΚΩΔΙΚΕΣ ἐκεὶνης τῆς περιόδου.*
Βεβαίως ὑπῆρξε καὶ μιὰ ἀρνητικὴ συνἐπεια·
ΧΑΘΗΚΑΝ ΟΛΟΙ ΟΙ ΜΕΓΑΛΟΓΡΑΜΜΑΤΟΙ ΚΩΔΙΚΕΣ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΣ, σώθηκαν μόνο οἱ μεγαλογρἀμματοι κώδικες τῆς Καινῆς Διαθήκης (ΒΑΤΙΚΑΝΟΣ—ΣΙΝΑΪΤΙΚΟΣ—ΑΛΕΞΑΝΔΡΙΝΟΣ) ποὺ φυλάσσονταν σὲ θρησκευτικὰ ἱδρύματα καὶ ναούς.
_____
*Ἀπὸ τὴν βιβλιοθήκη τοῦ ΛΕΟΝΤΟΣ ΦΙΛΟΣΟΦΟΥ μητροπολίτη Θεσσαλονίκης ἔχουμε τήν <Μαθηματικὴ Σύνταξη> τοῦ Πτολεμαίου (cidex Vaticanus gr 1594) καὶ τὸν χαμένο σήμερα CODEX A τοῦ Ἀρχιμήδη (ἔκδοση τοῦ Ἰσίδωρου, ἀρχιτέκτονος τῆς Ἁγίας Σοφίας)
Τὸ 895μΧ ὁ βυζαντινὸς ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΛΛΙΓΡΑΦΟΣ ἀντιγράφει τὸν Πλάτωνα, γιὰ τὸν μητροπολίτη Καισαρείσς ΑΡΕΘΑ, ἀντὶ τοῦ ποσοῦ τῶν 21 χρυσῶν νομισμάτων.
Τὸ χειρόγραφο πέρασε τὸν 13ο αἰ. στὴν ΜΟΝΗ ΠΑΤΜΟΥ ἀπ' ὁπου τὸ 1801 τὸ ἀγόρασε ὁ CLARK ὁ ὀποῖος κατόπιιν τὸ δώρισε στὴν ΜΠΟΝΤΛΙΑΝΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΟΞΦΟΡΔΗΣ. (codex B).
Πρόκειται γιὰ ἕναν ἀπὸ τοὺς πλέον ἀξιόπιστους κώδικες τοῦ ΠΛΑΤΩΝΑ.
Οἱ ἂλλοι τρεῖς πιὸ σπουδαῖοι κώδικες τοῦ Πλάτωνος εἶναι ὁ ΠΑΡΙΣΙΝΟΣ (codex A) , ὁ ΜΑΡΚΙΑΝΟΣ τοῦ 12ου αἰ. δῶρο τοῦ Ἕλληνα καρδιναλίου ΒΗΣΣΑΡΙΩΝΑ στὴν βιβλιοθήκη Ἁγ.Μἀρκου τῆς Βενετίας (codex T) μὲ παρεμβολὲς κάποιου λογίου ἀντιγραφέως & ὁ Vindobonensis (codex W) ποὺ ἀντἐγραψε ὁ ΙΩΑΝΝΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΣ τὸ 925μΧ. μὲ ἀρκετὲς ὅμως παραλείψεις λἐξεων καὶ φράσεων..
Στὸν Ἀρέθα ἐπίσης ὀφείλουμε τό <Ὄργανο> τοῦ Ἀριστοτέλη (codex Vaticanus Urbinas 35) καὶ τὸν Εὐκλείδη (codex Bodleianus d' Orville 301).
Ἀπὸ τὴν βιβλοθήκη τοῦ ΦΩΤΙΟΥ ἔχουμε τὰ <Φυσικά> καὶ τά <Μετὰ τὰ φυσικά> τοῦ Ἀριστοτἐλη (codex Vindobonensis gr 100) ,
τὰ <Ἠθικά> τοῦ ἰδίου ((codex Laurentianus 81, 11) τὶς τετραλογίες 8 καὶ 9 τοῦ Πλὰτωνα μαζὶ μὲ τοὺς<Νόμους> καὶ τήν <Πολιτεία> (codex Parisinus gr 1807).
Ἐπίσης, ἀπὸ τά μέσα τοῦ 10αἰ. χρονολογοῦνται ἡ Ἰλιάδα (codex Venetus A-Markianus gr. 454 ) ποὺ ὁ Βησσαρίων δώρισε στὴν Μαρκιανὴ Βιβλιοθήκη , ὁ Αίσχύλος καὶ ὁ Σοφοκλῆς (codex Laurentianus 32,9) πού δώρισε ὁ Πλήθων στὴν Βιβλιοθήκη Φλωρεντίας ,καθὼς καὶ ὀ Ἀριστοφάνης (Ravennas 429).
