Ἀγένειος Ἰησοῦς: Η ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΑΡΕΙΑΝΙΣΜΟΥ & ΤΟ ΥΠΟΠΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ.
Γνωστὸς καὶ περιλάλητος ὁ ΑΡΕΙΟΣ ὁ μέγας "Αἱρεσιάρχης" , σὲ μιὰν ἐποχὴ ποὺ οἱ φιλοσοφοῦντες γιὰ τὸ Τριαδικὸ Δόγμα "ἀλληλομάχονταν" σφόδρα.Ἤδη πρὶν ἀπὸ αὐτὸν , ὁ μέγας ΩΡΙΓΕΝΗΣ προσπαθῶντας νὰ ἐξηγήσει φιλοσοφικὰ τὸν Χριστιανισμό ΕΙΧΕ "ΑΠΟΔΕΙΞΕΙ" ΒΙΒΛΙΚΑ τὸν Πλατωνισμό ,ὑποστηρίζοντας ὅτι ὁ Θεὸς εἶναι ἀπο πάντα προαιωνίως Δημιουργός {πῶς ἀλλιῶς; } ἀρα καὶ ὁ ΚΟΣΜΟΣ ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΠΟ ΠΑΝΤΑ ΩΣ ΠΡΟΑΙΩΝΙΟΣ.
Στὸ ἄλλο ἄκρο ὁ Ἄρειος , θεολογῶντας ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΩΣ μὲ βάση τὴν ἑλληνικὴ ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ καὶ ΣΗΜΑΣΙΑ τῶν λέξεων ἔλεγε ὅτι ὁ ὅρος "Πατήρ" γιὰ τὸν θεὸ ὑπονοεῖ ὅτι ΚΑΠΟΤΕ ἔγινε Πατέρας, ΠΡΙΝ δὲν ἦταν· ὁμοίως καὶ ὁ Υἰὸς "ΚΑΠΟΤΕ" ἔγινε Υἰος {=ΗΝ ΟΤΕ ΟΥΚ ΗΝ} ἄρα ὁ Ὑιὸς ἔχει ἀρχὴ , δὲν ὑπάρχει ἀπὸ πάντα.. Ὁπότε, ὁ Χριστὸς δὲν εἶναι φύσει θεὸς ἀλλὰ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΜΑ καὶ αὐτὸς ΕΝ ΧΡΟΝῼ —ἐξ οὗ καὶ ἡ παράδοση τῆς Ἁγιογραφίας τοῦ Ἀρειανισμοῦ ποὺ παρουσιάζει ΑΓΕΝΕΙΟ τὸν Χριστὸ ΠΡΙΝ ΤΟ ΠΑΘΟΣ καί γενειοφόρο κατὰ τό Πάθος .
Συγκεκριμένα, ἡ ἀντίληψη τοῦ ΑΡΕΙΑΝΙΣΜΟΥ (περὶ τοῦ Ἰησοῦ ὡς κτίσματος ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟΥ ΣΤΟΝ ΧΡΟΝΟ) παρουσιάζεται στὰ ΨΗΦΙΔΩΤΑ ΤΟΥ ΑΓ.ΑΠΟΛΛΙΝΑΡΙΟΥ τοῦ Νέου ΤΗΣ ΡΑΒΕΝΝΑΣ [ ΣΗΜΕΙΩΣΗ : Ὁ σημ.Ναὸς τοῦ Ἁγ.Ἀπολλινάριου τοῦ ΝΕΟΥ εἶναι ὁ παλιὸς τοῦ Ἁγ.Μαρτίνου ,ὅπου κατὰ τὶς ἀραβικὲς ἐπιδρομὲς μεταφέρθηκαν ἐκεῖ τὰ λείψανα τοῦ ἁγ.Ἀπολλινάριου] ἐπειδὴ ὁ ἐν λόγῳ ναὸς ὑπῆρξε ἀρειανικός ,ὡς ὁ βασιλικὸς ναὸς τοῦ Ὀστρογότθου βασιλιᾶ ΘΕΟΔΩΡΙΧΟΥ ,ὁ ὁποῖος ἦταν ὀπαδὸς τοῦ Ἀρειανισμοῦ,καθὼς καὶ στὸν ναὸ τοῦ ΑΓ.ΒΙΤΑΛΙΟΥ ὅπου ὑπάρχουν καὶ τὰ μοναδικὰ ψηφιδωτὰ τοῦ ΙΟΥΣΤΙΝΙΑΝΟΥ καὶ τῆς ΘΕΟΔΩΡΑΣ. Ἔτσι βλέπουμε στὸ βόρειο κλῖτος τοῦ ΑΓ.ΑΠΟΛΛΙΝΑΡΙΟΥ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ,νὰ άπεικονίζεται ἕνας ΑΓΕΝΕΙΟΣ ΙΗΣΟΥΣ ΘΑΥΜΑΤΟΠΟΙΩΝ ,ἐνῶ στὸ νότιο κλῖτος ἕνας ΓΕΝΕΙΟΦΟΡΟΣ ΙΗΣΟΥΣ ΣΤΑ ΠΑΘΗ . Αὐτὸ γίνεται γιὰ νὰ δειχθεῖ ὅτι ΜΕΓΑΛΩΝΕΙ ΗΛΙΚΙΑΚΑ Ο ΙΗΣΟΥΣ ΩΣ ΓΝΗΣΙΟΣ ΚΑΙ ΑΠΛΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟΣ ΚΑΙ ΑΥΤΟΣ ΣΤΗΝ ΕΞΟΥΣΙΑ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ..
Γιὰ τὴν ἱστορία ἀναφέρω ὅτι τὸ 540 μΧ ποὺ ὁ Ἰουστινιανὸς ἀνακατέλαβε ἀπὸ τοὺς ΓΟΤΘΟΥΣ τὴν Ιταλία ,ὁ Ναὸς ἐδόθη στὴν ἐπίσημη Ἐκκλησία ,τὴν "Ὀρθόδοξη" [ ποὺ τότε αὐτοαπεκαλεῖτο " Καθολική " σὲ Ἀνατολὴ & Δύση ]καὶ ἀπὸ τὰ μὲν ψηφιδωτὰ ποὺ εἰκονίζετο ὁ Θεοδώριχος & ἡ αὐλή του ἀφαιρέθηκαν οἱ ἀνθρώπινες παρουσίες { σὲ μερικὰ σημεῖα ἔχουν ξεμείνει κάποια ..χέρια ἤ δάκτυλα—βλ.φωτο) κι ἔμειναν μόνο τὰ κτίσματα ,ἐνῶ ἀπὸ τὰ ψηφιδωτὰ ποὺ ἀναπαριστοῦν τὴ Ζωὴ τοῦ Χριστοῦ ,εὐτυχῶς, δὲν ἀφαιρέθηκε τίποτα.
Ἔτσι σήμερα εἴμαστε σὲ θέση νὰ διακρίνουμε τὴν ΣΥΜΒΟΛΙΚΗ τῆς ἁγιογραφίας τοῦ Ἀρειανισμοῦ ἡ ὁποία, μετὰ τοὺς Γότθους ἐξέλιπε ἀπὸ τὸ ἱστορικὸ προσκήνιο. Οἱ δύο αὐτοὶ ναοὶ τῆς Ραβέννας , ὁ ΑΓ.ΒΙΤΑΛΙΟΣ καὶ ὁ ΑΓ.ΑΠΟΛΛΙΝΑΡΙΟΣ Ο ΝΕΟΣ (ἀλλὰ καὶ ἄλλοι πρωτοβυζαντινοὶ τῆς περιοχῆς) διασώζουν ἀφενὸς τὰ παλαιότερα βυζαντινὰ ψηφιδωτὰ ἐκτὸς Κων/πολης καὶ ἀφετέρου μοναδικὰ δείγματα ἀρειανικῆς τέχνης .
μετὰ τὴν εκδίωξη τῶν ἀρειανιστῶν ἡγεμόνων
"σβήστηκαν" οἱ πρσωπογραφίες τους
ἀλλά...ξέμεινε ἕνα χέρι !
Τὸν Ἄρειο βεβαίως τὸν καταδίκασε ἡ Α' Οἰκουμενικὴ Σύνοδος τῆς Νικαίας τὸ 325 μΧ ,
γιατὶ στὴν οὐσία ὑπονόμευε τὸ θεμέλιο τῆς ΚΑΙΝΗΣ ΔΙΑΘΗΚΗΣ ποὺ εἶναι ἀκριβῶς ἡ ΘΕΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ {=ΚΑΙ ΘΕΟΣ ΗΝ Ο ΛΟΓΟΣ}. Συμφώνησε στὴν καταδίκη καὶ ὁ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ποὺ ἐπιθυμοῦσε εἰρήνευση καὶ ΕΝΙΑΙΑ ΓΡΑΜΜΗ ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ, κι ἔτσι καταστράφηκαν ΟΛΑ τὰ συγγράμματα τοῦ Ἄρειου καὶ κυρίως τὸ σπουδαιότερο :
ἡ " ΘΑΛΕΙΑ". Ὡστὀσο, ἡ εἰρήνευση δέν ἦρθε διότι μέγα μέρος τῶν Χριστιανῶν παρέμενε μὲ τὸ μέρος τοῦ Ἄρειου. Τὸ 336 μΧ ὁ Κωνσταντῖνος ἐπιθυμῶντας νὰ ἐπαναφέρει τὸν Ἄρειο στὴν Ἐπίσημη ΚΡΑΤΙΚΗ Ἐκκλησία ,καὶ κυρίως ΝΑ ΕΙΡΗΝΕΥΣΕΙ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ, τὸν καλεῖ ἕνα Σαββατο στὰ Ανάκτορα καὶ τοῦ λὲει ὅτι τὴν ἐπαύριον Κυριακὴ θά γίνει δεκτὸς ἀπὸ τὴν Ἐπίσημη -δηλ ΚΡΑΤΙΚΗ- Ἐκκλησία καὶ θὰ συλλειτουργήσει ἐν πάσῃ μεγαλοπρεπείᾳ ἐνώπιον του, ἀφοῦ προηγουμένως ὁ Ἄρειος δέχτηκε νὰ ἀπαγγείλει τὸ Συμβολο Πίστεως μὲ ἕνα —ι ἐπιπλέον·
ἀντὶ τοῦ ΟΜΟ—ΟΥΣΙΟΣ [ τῷ Πατρί]
θὰ ἔλεγε ὁ Ἄρειος ΟΜΟ‒Ι—ΟΥΣΙΟΣ.
Ἡ διαφορὰ αὐτὴ τοῦ ‒ι ὄμως εἶναι τεράστια·
" ὁμο‒ούσιος" σημαίνει ΙΔΙΑ Οὐσία
{ μεταξὺ Θεοῦ Πατρὸς καὶ Υἱοῦ} ἐνῶ" ὁμοι‒ούσιος" σημαίνει ΟΜΟΙΑ Οὐσία ,
δηλ. ΟΧΙ ΙΔΙΑ ..
Τὸ "ΟΜΟ-Ι-ΟΥΣΙΟΣ" {="ὅμοια" οὐσία } ἦταν ἡ τελεταία παραχὠρηση ποὺ μποροῦσε νὰ κάνει ὁ Ἄρειος · ὅμως αὐτὸ δὲν μποροῦσε νὰ γίνει δεκτό ἀπὸ τὴν Ἐπίσημη Ἐκκλησία ,κι ἄς μὴν καταλάβαινε τὴν διαφορὰ τοῦ ‒ι {λόγῳ ἐλλιποῦς γνώσεως τῆς ἑλληνικῆς γλώσσας καὶ φιλοσοφίας} ὁ λατινόφωνος αὐτοκράτωρ Μ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ.
Ἄν γινόταν ἀποδεκτό τὸ "ομοι‒ούσιον" αὐτὸ θὰ εἶχε ὡς συνέπεια ἐν τέλει τὴν ἀκύρωση τῆς ΤΡΙΑΔΙΚΗΣ ΘΕΟΤΗΤΑΣ δηλ κατ'οὐσίαν τῆς ΘΕΟΤΗΤΟΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ,ποὺ ἀποτελεῖ τὸ θεμέλιο τοῦ Χριστιανισμοῦ—τουλάχιστον τοῦ Χριστιανισμοῦ ποὺ κηρύχτηκε στὰ Ἔθνη
{ =Ο ΚΥΡΙΟΣ ΜΟΥ ΚΑΙ Ο ΘΕΟΣ ΜΟΥ} ἀφοῦ δὲν εἴμαστε σίγουροι γιὰ τὴν Χριστολογία τῶν ΙΟΥΔΑΙΟΧΡΙΣΤΙΑΝΩΝ (βλ.ΠΡΑΞΕΙΣ,Κήρυγμα Πέτρου,ΚΕΦ.2 & 3)
Ἡ ὑπόθεση ὅμως εἶχε φρικτὸ τέλος γιὰ τὸν Ἄρειο· βγαίνοντας ὁ Ἄρειος ἀπὸ τὰ Ἀνάκτορα
πανηγυρίζων μὲ τὴν ἀκολουθία του γιὰ τὴν ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΤΟΥ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΑ Μ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ, νοιώθει ξαφνικὴ ἀδιαθεσία
καὶ ζητᾶ ἐπειγόντως " ΑΦΕΔΡΩΝΑ" {= δημόσιο Ἀποχωρητήριο }. Πηγαίνει πίσω ἀπὸ τὸ Forum Κωνσταντίνου στὴ Στοά Μάκελλου - σημερινό Çemberlitaş- ὅπου βρέθηκε, λιγο μετά, κατακρεουργημένος στὴν κάτω κοιλία....:
"Η ΕΔΡΑ ΤΟΥ ΠΑΡΕΚΠΙΠΤΕΙ
ΚΑΙ ΠΛΗΘΟΣ ΑΙΜΑΤΟΣ ΕΞΗΚΟΛΟΥΘΕΙ,
ΚΑΙ ΤΑ ΛΕΠΤΑ ΤΩΝ ΕΝΤΕΡΩΝ ,
ΣΥΝΕΤΡΕΧΕ ΔΕ ΑΙΜΑ ΑΥΤΩ ΣΠΛΗΝΙ ΚΑΙ ΗΠΑΤΙ' ΑΥΤΙΚΑ ΕΤΕΘΝΗΚΕΙ "
[ Σωκράτης Σχολαστικός, Εκκλησιαστική Ιστορία, 1,38 ]
Αἰῶνες ἀργότερα οἱ Βυζαντινοὶ ἔδειχναν
τὸν τόπο ΣΤΟ ΦΟΡΟΥΜ ΤΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ
ὀπου βρέθηκε ξεκοιλιασμένος
ὁ Ἄρειος ,μὲ φρίκη : "ΑΕΙΜΝΗΜΟΝΕΥΤΟΝ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ ΤΟΝ ΤΡΟΠΟΝ ΑΠΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΣ"
[ Σωκρ.ο.π.]
Τελικά τὸ ‒ι ποὺ θὰ ἔκανε τὴν κρίσιμη διαφορὰ δὲν ἐπιβλήθηκε · ὅμως ὁ ἑλληνικὸς ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟΣ ὅρος "ΟΜΟΟΥΣΙΟΣ" —ποὺ δέν ὑπάρχει στὴν ΒΙΒΛΟ , ἐξ οὖ και ἡ λέξη "ΑΓΡΑΦΟΝ"— ἐξακολούθησε νὰ φοβίζει τοὺς θεολόγους, γι αὐτὸ δὲν ἀναφέρθηκε στὸ ἄρθρο τοῦ Συμβόλου τῆς Πίστεως ποὺ ἀφορᾶ τὸ ΑΓ.ΠΝΕΥΜΑ ,τὸ ὁποῖον ἀποκαλεῖται ΚΥΡΙΟΝ καὶ , ΖΩΟΠΟΙΩΝ, ἀλλὰ ὄχι ΟΜΟΟΥΣΙΟΝ..
Ἐν τέλει, αἰῶνες μετὰ τὸν μέγα "αἱρεσιάρχη" ΑΡΕΙΟ ἅπαντες οἱ ὑποψιασμένοι θεολόγοι ἔχουν ἀντιληφθεῖ ὅτι ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ὁ Ἄρειος δὲν ἀπαντήθηκε ποτέ, καθόσον τὸ ΝΟΗΜΑΤΙΚΟ περιεχόμενο τῶν λἐξεων "ΠΑΤΗΡ" καὶ "ΥΙΟΣ"
δὲν δύναται νὰ ΠΑΡΑΒΙΑΣΤΕΙ χωρὶς νὰ παραβιαστεῖ ὁ ΟΡΘΟΣ ΛΟΓΟΣ καὶ τὸ ΣΗΜΑΣΙΟΛΟΓΙΚΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΩΝ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΩΝ ΛΕΞΕΩΝ.
_____________
Υ,Γ. Ὁ κύριος ἀντίπαλος τοῦ Ἀρειανισμοῦ , ὁ Μ.ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ,δὲν ἀπάντησε ἐπὶ τῆς οὐσίας στὸν Ἄρειο·
ἁπλῶς ἔθεσε τὸ νοηματικὸ περιεχόμενο τῶν λέξεων ΠΑΤΗΡ—ΥΙΟΣ ἐκτὸς τῶν πλαισίων τοῦ ΧΡΟΝΟΥ , ΠΑΡΑΒΙΑΖΟΝΤΑΣ όμως μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο τὴν σημασία τους κατὰ τὸ δοκοῦν, διότι οἱ ἔννοιες ΠΑΤΗΡ καὶ ΥΙΟΣ προϋποθέτουν τὴν ἔννοια τοῦ Χρόνου—ἀλλιῶς εἶναι ΑΝΕΥ ΝΟΗΜΑΤΟΣ.
Τελικὰ (μὲ ἁπλᾶ λόγια ) ἐκεῖνο ποὺ εἶπε ὁ Ἀθανάσιος κι οἱ Καππαδόκες στὸν Ἄρειο ἦταν ὅτι οἱ ὅροι ΠΑΤΗΡ & ΥΙΟΣ ὅταν ἀναφέρονται στὴν Θεότητα ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΙ ΚΥΡΙΟΛΕΚΤΙΚΩΣ ἀλλὰ κατ'οἰκονομίαν, δηλ. ΑΧΡΟΝΩΣ : ὁ θεὸς Πατήρ γεννᾶ ΑΠΟ ΠΑΝΤΑ τὸν Υἰὸ κλπ.
Ἔτσι ὅμως ,μὲ αὐτὴν τὴν ἑρμηνεία ,
δὲν ἀπαντᾶται ἡ ΟΥΣΙΑ τῆς φιλοσοφικῆς
ἔνστασης τοῦ Ἄρειου· ἁπλῶς ΠΑΡΑΚΑΜΠΕΤΑΙ παραβιάζοντας μὲ ἄκομψο τρόπο τὸ ΛΟΓΙΚΟ νόημα τῶν λέξεων...
ΥΓ 2. στὴν φωτο τὸ Forum τοῦ Κωνσταντίνου—σημ.Çemberlitaş— μὲ τὸν στῦλο ὅπου ὑπῆρχε τὸ ἄγαλμα του. Ἐκεῖ βρῆκε τὸ φρικτὸ του τέλος ὁ Ἄρειος (τὸν φόνο οἱ ὀρθόδοξοι τῆς ἐποχῆς ἀπέδωσαν στὸ.....Ἁγ.Πνεῦμα, κάποιοι ἔκαναν λόγο γιὰ δηλητήριο , ἐνῶ οἱ Ἀρειανιστὲς μίλησαν γιὰ πληρωμένους μαχαιροβγάλτες ποὺ τοῦ εἶχαν στήσει ἐνἐδρα στὸν ἀποχωρητήριο ,
ὅταν θὰ ἦταν μόνος...)
ἤ ΟΙ ΦΟΝΟΙ ΑΠΟ ΤΟΝ "ΑΓΙΟ" ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟ ΤΟΥ ΓΥΙΟΥ ΤΟΥ ΚΡΙΣΠΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΣΥΖΥΓΟΥ ΤΟΥ ΦΑΥΣΤΑΣ τὸ 326 μΧ . (Τὸ οἰκογενειακὸ ὄνομα τῆς Φαύστας, τὸ "LATERANI" , δὲν εἶναι ἄσχετο μὲ τὴν ὁμώνυμη συνοικία τοῦ ΛΑΤΕΡΑΝΟΥ στὴν Ρώμη).
Αὐτοὺς τοὺς ΦΟΝΟΥΣ ποὺ διέπραξε ὁ Μ. Κωνσταντῖνος, τοὺς ἀποκαλεῖ τὸ πανεπισ.σύγγραμμα ΒΥΖ.ΙΣΤΟΡΙΑΣ τῆς Αἰκ. Χριστοφιλοπούλου ,ὡς... "ΔΡΑΜΑΤΙΚΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ" (τόμ.Α’, σελ.135, ἔκδ.1975) καὶ τοὺς ἀναφέρει σὲ ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΗ τριῶν γραμμῶν . ..
Γιὰ τὸ ΥΠΟΠΤΟ τέλος τοῦ ΑΡΕΙΟΥ ,ἄκρα τοῦ τάφου σιωπή βεβαίως...
ΥΓ.4 .Συνέχεια τῶν ἰδεῶν τοῦ Ἀρειανισμοῦ παρουσιάστηκε στοὺς ΝΕΣΤΟΡΙΑΝΟΥΣ ,οἱ ὁποῖοι ἀκόμα ἐπιβιώνουν στὸ Ἰράν ,στὴν Ινδίακαὶ σὲ πρώην Σοβιετικὲς Δημοκρατίες τοῦ Καυκάσου,μὲ τὸ ὄνομα " Ἐκκλησία τῶν Ἀσσυρίων ἤ Χαλδαίων/ Assyrian Church of East" .
