Τριαδικὸ Δόγμα & ἀρχαία ἑλληνικὴ φιλοσοφία.
Ἔλεγε ὁ Harnack, ἕνας ἀπὸ τοὺς σπουδαιότερους θεολόγους τοῦ προηγούμενου αἰῶνα, ὅτι ἡ κραυγαλέα ἀπόδειξη τοῦ Ἐξελληνισμοῦ τοῦ Χριστιανισμοῦ εἶναι ἀκριβῶς τὸ ΤΡΙΑΔΙΚΟ ΔΟΓΜΑ, τὸ ὁποῖο ΧΩΡΙΣ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ {=ΟΥΣΙΑ—ΥΠΟΣΤΑΣΙΣ—ΦΥΣΙΣ—ΠΡΟΣΩΠΟΝ κλπ} θὰ ἦταν ἀνέφικτο νὰ διατυπωθεῖ καὶ σὲ αὐτό, οὐδείς μπορεῖ νὰ προβάλει σοβαρὴ ἀντίρρηση.
Ἐξηγῶ·
Τὸ καίριο—καὶ ΟΞΥ— πρόβλημα ποὺ ἀντιμετώπισε ὁ Χριστιανισμὸς ἔναντι τῶν ΜΟΝΟΘΕΪΣΤΩΝ Ἰουδαίων καὶ τῶν Πολυθεϊστῶν ἦταν νὰ ἐξηγήσει, πῶς εἶναι δυνατὸν νὰ ὑπάρχει μὸνο ΕΝΑΣ θεὸς καὶ ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΑ νὰ εἶναι ΚΑΙ ὁ Χριστὸς ΣΩΤΗΡΑΣ, δηλ. θεός. Ἔμοιαζε ΔΙΘΕΪΣΜΟΣ ἡ Χριστιανικὴ Πίστη καί πάντως ΑΝΤΙΦΑΣΚΟΥΣΑ ΕΑΥΤΗΝ.
Ὅπως ὀλοι γνωρίζουμε τὸ θεμελιακὸ αὐτὸ πρόβλημα ἐπιλύθηκε μέ τὴν βοήθεια τῆς ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ Φ̣ΙΛΟΣΟΦΙΑΣ καὶ ΠΛΑΤΩΝΙΚΩΝ ὅρων "ΟΥΣΙΑ" καὶ "ΥΠΟΣΤΑΣΙΣ" κλπ.
Ἔτσι σύμφωνα μὲ τοὺς Καππαδόκες βυζαντινοὺς Πατέρες ὁ Θεὸς εἶναι ΕΝΑΣ ἐν τῇ Οὐσίᾳ , ΤΡΙΑΔΙΚΟΣ στὶς ΥΠΟΣΤΑΣΕΙΣ . Συνεπῶς ΚΑΙ ὁ Θεὸς εἶναι Ἕνας {=μονοθεϊσμός} ΚΑΙ ὁ Υἱὸς—Λόγος {=Χριστός} εῖναι Θεός, ἡ Β' Ὑπόσταση τῆς ἁγ.Τριἀδος.
Βεβαίως ἡ πίστη αὐτὴ ποὺ ὁμολόγησε ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΩΣ μὲ τὸ ΟΜΟΟΥΣΙΟΝ ἡ Α’ Οἰκουμενική Σύνοδος τοῦ 325μΧ στὴν ΝΙΚΑΙΑ τῆς Βιθυνίας ἀπέρριψε τὴν ἐπίσης ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ἐρμηνεία τοῦ ΑΡΕΙΟΥ, ὁ ὁποῖος λαμβάνοντας ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΙΚΑ τὸν ὅρο "ΟΥΣΙΑ" ποὺ σήμαινε τὸ ΚΑΘΕΚΑΣΤΟΝ ΣΥΓΚΕΚΡΜΕΝΟ ΟΝ (πχ. ὁ συγκεκριμένος ἄνθρωπος: Σωκράτης, Καλλίας, Ἀλκιβιάδης) δέν μποροῦσε νὰ δεχθεῖ ΟΜΟΟΥΣΙΟΤΗΤΑ μεταξὺ Πατρὸς καὶ Υἱοῦ.
Ἀντιθέτως ὁ Ἀθανάσιος ἑρμηνεύοντας ΠΛΑΤΩΝΙΚΑ τήν"ΟΥΣΙΑ" ὡς ΓΕΝΙΚΟ ΟΡΟ (πχ. ἔννοια "ἄνθρωπος") μποροῦσε νὰ δεχθεῖ τὴν Ὁμοουσιότητα.
Καὶ τελικὰ ἡ Σύνοδος τῆς Νικαίας ἁπεδέχθη ὡς συνάδουσα μὲ τὸ ΣΩΤΗΡΙΟΛΟΓΙΚΟ κήρυγμα τῆς Ἐκκλησἰας , τὴν ΠΛΑΤΩΝΙΚΗ ἐκδοχὴ τῆς ΟΥΣΙΑΣ (ποὺ πρἐσβευε ἡ ΑΛΕΞΑΝΔΡΙΝΗ θεολογία ) καὶ ὄχι τὴν ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΙΚΗ (πού πρέσβευε ἡ θεολογία τῆς ΑΝΤΙΟΧΕΙΑΣ).
Τελικὰ χωρὶς τοὺς ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟΥΣ ΟΡΟΥΣ τῆς ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ καὶ ΕΙΔΙΚΩΣ χωρὶς τὸν ΠΛΑΤΩΝΑ , δὲν θὰ ἦταν δυνατὴ ἡ διατύπωση τοῦ ΤΡΙΑΔΙΚΟΥ Δόγματος, βάσει τοῦ ὁποίου σώζεται ΚΑΙ ὁ Μονοθεϊσμὸς τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ΚΑΙ ἡ θεότητα τοῦ Ἰησοῦ ποὺ κηρύττει ἡ Καινὴ Διαθήκη πιστεύοντας τὸν Ἰησοῦ ὠς ΣΩΤΗΡΑ τοῦ Κόσμου.
Καὶ βεβαίως χωρὶς τὴν ΦΙΛΟΣΟΦΙΖΟΥΣΑ Τριαδολογία, ὁ Χριστιανισμὸς ὅπως τὸν γνωρίζουμε σήμερα, θὰ ἦταν ἄλλος· πιθανῶς μιὰ ἑβραϊκὴ αἵρεση κηρύττουσα τὸν ΑΝΘΡΩΠΟ Ἰησοῦ ὡς Μεσσία (δύσκολα ὅμως θὰ δέχονταν ΟΛΟΙ οἱ Ἑβραῖοι ἕναν σταυρωμένο, ἄρα ΗΤΤΗΜΕΝΟ—κατ'αὐτούς—Μεσσία, γιατὶ ἡ Παλαιὰ Διαθήκη περιγράφει τὴν ΜΕΣΣΙΑΝΙΚΗ ΕΠΟΧΗ ΩΣ ΕΠΟΧΗ ΘΡΙΑΜΒΟΥ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ἐπὶ γῆς ...).
Ἡ ΘΕΟΤΗΤΑ ὅμως τοῦ Χριστοῦ—γιὰ τὴν ὁποία βοᾶ ἡ Καινὴ Διαθήκη—μόνον μέσῳ τοῦ Τριαδικοῦ Δόγματος μπορεῖ νὰ συμβιβαστεῖ μὲ τὸν βιβλικὸ μονοθεϊσμὸ καὶ νά μὴν καταντήσει διθεϊσμός.
[ Ἀφήνω ἀνοιχτὸ ἐδῶ τὸ ἐρώτημα γιὰ τὸ τὶ ΑΚΡΙΒΩΣ ΠΙΣΤΕΥΕ Ο ΙΔΙΟΣ Ο ΙΗΣΟΥΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΤΟΥ. Τὸ σίγουρο πάντως εἶναι ὅτι ὁ Ἰησοῦς ἦταν Ἑβραῖος ,δὲν ἦταν..Χριστιανός. Ὅμως οἱ Μαθητές του πίστεψαν ΗΔΗ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΗ , ὅτι ἦταν ὁ ΜΕΣΣΙΑΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ (ὁ Πέτρος στὸ κήρυγμα τῆς Πεντηκοστῆς ποὺ διασώζουν οἱ "ΠΡΑΞΕΙΣ" τὸν ἀποκαλεῖ ΠΑΙΔΑ δηλ.ΔΟΥΛΟ τοῦ Θεοῦ ταυτίζοντας τον μὲ τὸν Δοῦλο Θεοῦ, τὸν EBED JAHWE, τοῦ ΔΕΥΤΕΡΟΗΣΑΪΑ ).
Καὶ σιγουρεύτηκαν γι αὐτὸ οἱ Ἀπόστολοι ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΗ. Τότε κατάλαβαν ὅτι ὁ Δάσκαλος τους ἦταν ὁ ΥΙΟΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ τῆς προφητείας Δανιὴλ ποὺ ἐπρόκειτο ΝΑ ΕΡΘΗ. Αυτὸ εἶναι καὶ τὸ νόημα τῆς ἀρχαίας ΙΟΥΔΑΙΟΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ἐπίκλησης "ΜARANATHA" . Καὶ ὅταν οἱ ἑλληνιστὲς Ἰουδαῖοι τὸν ἀποκάλεσαν ΚΥΡΙΟ, τότε τοῦ ἀποδόθηκε ὁ ἀντίστοιχος ἑβραϊκὸς ὅρος "ADONAI" ποὺ σημαίνει ἀκριβῶς,τὸν ΘΕΟ.
Τὸ ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗΝ εἶναι σαφές ἐπ αὐτοῦ·
"καὶ θεὸς ἦν ὁ Λόγος" ,ἔστω κι ἄν ἡ ΕΛΛΕΙΨΗ ΑΡΘΡΟΥ ΣΤΗ ΛΕΞΗ "ΘΕΟΣ" ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΚΑΤ'ΑΚΡΙΒΕΙΑΝ ΟΤΙ Ο ΛΟΓΟΣ ΕΙΝΑΙ ΘΕΪΚΟΣ ,ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΤΑΥΤΙΖΟΝΤΑΙ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ (λόγος) ΚΑΙ ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟ (θεός).
Σὲ κάθε περίπτωση πάντως κατὰ τὴν ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ ὁ Ἰησοῦς εἶναι ὁ ΚΥΡΙΟΣ καὶ ΘΕΟΣ
ἐφόσον κηρύττεται καὶ πιστεύεται ὠς ΣΩΤΗΡΑΣ ]
Τὸ γεγονὸς ὅτι ἡ Τριαδολογία ἀποδεικνύει τὸν ἐξελληνισμό τοῦ Χριστιανισμοῦ εἶναι βεβαίως,ἀπὸ αἰῶνες ἀντιληπτὸ ·
ἁπλῶς ὁ Harnack τὸ"συστηματικοποίησε"
—ἢ ἄν θέλετε τὸ διατύπωσε πιὸ ὠμά— ἐνῶ πρόσφατα ὁ προηγούμενος Πάπας Βενέδικτος εἶχε πεῖ σὲ πανεπιστημιακὴ του διάλεξη στὸ Πανεπιστήμιο τῆς Βόννης ὅτι καὶ μόνο ἡ λέξη ΛΟΓΟΣ —καὶ θεὸς ἦν ὁ Λὸγος—δείχνει τὸ ἀδιάσπαστο Ἑλληνισμοῦ καὶ Χριστιανισμοῦ καθότι ἤδη ἀπὸ τὴν Παλαιὰ Διαθηκη ,ἐξαιτίας τῆς Μετάφρασης τῶν Ο' ,ἡ ἰουδαϊκὴ σκέψη ἑλλήνιζε.
Καὶ κατἐληγε ὁ Πάπας Βενέδικτος : "ὁ θεὸς ἐνεργεῖ μὲ λόγο γιατὶ σύμφωνα μὲ τὸ ἑλληνικὸ πνεῦμα Ο ΘΕΟΣ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΕΙ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΤΟΥ ΩΣ ΛΟΓΟ" { " Σύγχρονα Βήματα" , τ.139, σ.131‒143, ΙΟΥΛ—ΣΕΠ 2006}
Ἴσως σκεφτοῦν κάποιοι:
"ἀρα γιὰ νὰ φτάσουμε στὸν ΓΝΗΣΙΟ χριστιανισμὸ πρἐπει νὰ ἀφαιρέσουμε τὸν... ἑλληνισμό του , νὰ τὸν ΑΠΟΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟΠΟΙΗΣΟΥΜΕ ".
Ἀπαντῶ·
ΟΧΙ, διότι ὅποιος ἐπιδιώκει τὸν ἀφελληνισμὸ τοῦ Χριστιανισμοῦ κυνηγᾶ χίμαιρες, ἐπιζητῶντας κατ'οὐσίαν,τὴν ἀκύρωση τῆς Διάδοσης τοῦ Χριστιανισμοῦ στὰ Ἔθνη.