Καλάβρυτα '43 : ΤΙ ΠΡΟΗΓΗΘΗΚΕ ΤΗΣ ΣΦΑΓΗΣ

Μεσημέρι της 16ης Οκτωβρίου 1943 ο 5ος λόχος του 749 Συντάγματος της 117ης Μεραρχίας της Βέρμαχτ, με έδρα το Αίγιο, με 100 περίπου άνδρες και επικεφαλής τον Αυστριακό λοχαγό Χανς Σόμπερ (Schober) κινούνταν προς τα Καλάβρυτα. Ξαφνικά δέχεται επίθεση από ομάδα 350 ανταρτών του ΕΛΑΣ. Ο λόχος που αποτελούνταν κυρίως από βοηθητικούς εγκλωβίζεται στην απόκρημνη χαράδρα της Κερπινής. Τη νύχτα 15 περίπου Γερμανοί σπάζουν τον κλοιό και επιστρέφουν στο Αίγιο. Το πρωί οι υπόλοιποι παραδίνονται. Είχαν 4 νεκρούς και 3 τραυματίες. Ο ΕΛΑΣ είχε 6 νεκρούς.

Οι ΕΛΑΣίτες μεταφέρουν τους αιχμαλώτους οι Ελασίτες αρχικώς στα Καλάβρυτα. Τους γδύνουν, τους πλιατσικολογούν και τους διαπομπεύουν. 

Τους 3 τραυματίες, τους βάζουν σε ένα πρόχειρο νοσοκομείο του ΕΛΑΣ που λειτουργεί στο ξενοδοχείο ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ, δήθεν για να νοσηλευτούν αλλά εκεί εκτελέστηκαν με..κασμάδες  από τους ΕΛΑΣίτες και τα . πτώματά τους ριχτηκαν σε ένα ξεροπήγαδο των Λιγνιτωρυχείων «Ξυδιάς», νοτίως των Καλαβρύτων.

Το γεγονός μαθεύθηκε στα Καλάβρυτα. Για να αποσείσουν το άγος οι Καλαβρυτινοί ανέσυραν τις σορούς των Γερμανών από το πηγάδι και τις έθαψαν   στο νεκροταφείο.

Την άλλη μέρα, 18 Οκτωβρίου, ο ΕΛΑΣ μετακινεί τούς 78 εναπομείναντες αιχμαλώτους στα Μαζέικα. Οι Γερμανοί μαθαίνουν τα καθέκαστα και ζητούν την απελευθέρωσή τους. Τις διαπραγματεύσεις αναλαμβάνει ομάδα επιφανών Καλαβρυτινών με επικεφαλής τον αρχιμανδρίτη Κωνστάντιο Χρόνη (μετέπειτα Μητροπολίτη Αλεξανδρουπόλεως). Ματαίως προσπαθούν να πείσουν την ηγεσία του ΕΛΑΣ να απελευθερώσει τους αιχμαλώτους. Οι Γερμανοί είχαν δεχθεί να απελευθερώσουν ακόμα και κρατούμενους κομμουνιστές για ανταλλαγή. Προειδοποιούσαν όμως ότι αν πάθαιναν κάτι οι αιχμάλωτοι, για κάθε νεκρό Γερμανό θα σκότωναν 50 κατοίκους της περιοχής. 

Έτσι στις 7 Δεκεμβρίου 1943 ο ΕΛΑΣ μεταφέρει τους 78 Γερμανούς αιχμαλώτους στη θέση Μαγείρου του Χελμού. Τους εκτελεί και πετάει τα πτώματά τους σ' ένα βάραθρο 80 μέτρων.

Οι Γερμανοί το μαθαίνουν. Μαθαίνουν και για την τύχη των 3 τραυματιών. Στις 10 Δεκεμβρίου 1943 κάνουν εκταφή των σορών τους και νεκροψία. Διαπιστώνουν τον φριχτό τρόπο με τον οποίο δολοφονήθηκαν νοσηλευόμενοι..

Η συνεχεια είναι γνωστή : ΤΟ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ ΤΩΝ ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ  ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΝΑΖΙ (13-12-1943)