ΓΙΑΤΙ Η ΑΘΗΝΑΪΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΘΑΝΑΤΩΣΕ ΤΟΝ ΣΩΚΡΑΤΗ.




Γιὰ  τὸν Σωκράτη ὅσο ζοῦσε δὲν ἔγραψε κανεὶς  σύγχρονος του, πλὴν βεβαίως τοῦ ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗ ποὺ τὸν διακωμώδησε τὸ 423 πΧ στὶς ΝΕΦΕΛΕΣ , ὡς Σοφιστὴ ποὺ διδάσκοντας ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ καὶ ΦΥΣΙΚΗ σὰν τὸν ΑΝΑΞΑΓΟΡΑ νὰ  κηρύττει ὀτι οἱ ΔΩΔΕΚΑ ΘΕΟΙ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ— καὶ συνάμα νὰ  πληρώνεται ἁδρὰ στὴ Σχολὴ του..

Τὴν παράσταση ἐκείνη ὁ Σωκράτης τὴν πλήρωσε 24 χρόνια ἁργότερα (399πΧ) καταδικαζόμενος ὡς ἄθεος ("ΓΡΑΦΗ ΑΣΕΒΕΙΑΣ") ,πίνοντας τὸ κώνειο..
ʽΗ παράδοση λέει ὅτι καθόταν στὶς πρῶτες θέσεις τοῦ θεάτρου ὅταν παίχτηκαν οἱ ΝΕΦΕΛΕΣ καὶ σηκώθηκε ὄρθιος γιὰ νὰ τὸν δοῦν οἱ θεατὲς ποὺ δὲν μποροῦσαν ἀπὸ τὴν ἀντηλιὰ τοῦ ἀπογεύματος (οἱ κωμωδίες παρουσιάζονταν στὸ διονυσιακὸ θέατρο μεταμεσημεριανὲς ὧρες)  νὰ διακρίνουν ἀπὸ τὴν ΜΑΣΚΑ ποὺ φοροῦσε ὁ πρωταγωνιστὴς ποιὸν "ἐπώνυμο" τῆς ἀθηναϊκῆς κοινωνίας παρίστανε..
Μετὰ τὸν θάνατο τοῦ Σωκράτη , έγραψαν γι αὐτὸν  ὁ ΠΛΑΤΩΝ καὶ ὁ ΞΕΝΟΦΩΝ , οἱ μαθητὲς του.  Ὁμως ΑΛΛΟΝ ΣΩΚΡΑΤΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕΙ Ο ΞΕΝΟΦΩΝ , ΑΛΛΟΝ —σὲ κάθε διάλογο καὶ διαφορετικόν, θἄλεγε κανείς...—Ο ΠΛΑΤΩΝ.
 Ποιὸς εἶναι ὁ ἀληθινὸς Σωκράτης ; 
Δυσχερὴς ἡ ἀπάντηση ποὺ ἀποτελεῖ ἄλλωστε καὶ ἕνα παλαιὸ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΟ καὶ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ.

Κατὰ πρῶτον , νὰ πῶ ὅτι ὁ Σωκράτης τῶν ὥριμων πλατωνικῶν διαλόγων εἶναι φυσικὰ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΜΑ ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ,  λογοτεχνικὸ —θεατρικὸ ,τρόπον τινα, πρόσωπο σαφῶς.
ʽΟ Σωκράτης τῶν ΝΕΦΕΛΩΝ μᾶλλον... παραεῖναι ΘΕΑΤΡΙΚΟ πρόσωπο ποὺ ΣΥΝΟΨΙΖΕΙ ΤΟΥΣ ΣΟΦΙΣΤΕΣ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ. 
Θὰ μποροῦσε , δηλαδή, κάλλιστα  ὁ ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗΣ νὰ ἀλλάξει τὸ ὄνομα  καὶ ἀντὶ γιὰ τὸν Σωκράτη, νὰ παρουσίαζε πχ τὸν ʼΑναξαγόρα ΜΕ ΤΑ ΙΔΙΑ ΑΚΡΙΒΩΣ ΛΟΓΙΑ , χωρὶς οἱ ΝΕΦΕΛΕΣ νὰ ἄλλαζαν ἐπ´ οὐδενὶ νόημα καὶ περιεχόμενο..
Ὁπότε , ἄν θέλουμε νὰ ἀναχθοῦμε στὸν ΑΛΗΘΙΝΟ Σωκράτη ,πρέπει νὰ κοιτάξουμε  κυρίως τοὺς ΠΡΩΙΜΟΥΣ πλατωνικοὺς διαλόγους —πχ ΚΡΙΤΩΝ— σὲ συνδυασμὸ μὲ κάποιες μικρὲς ἀναφορὲς ἀντιπάλων τοῦ Σωκράτη { ὀπως τοῦ ΚΑΛΛΙΚΛΗ στὸν πλατωνικό "ΓΟΡΓΙΑ" } καὶ μερικὲς  μεταγενέστερες πληροφορίες τοῦ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ.
ʼΕτσι ἀπὸ τὶς πηγὲς αὐτὲς συνάγουμε τό συμπέρασμα ὅτι  ὁ Σωκράτης συμπεριφερόμενος ὡς σοφιστὴς, δίδασκε τοὺς νέους κάτι τὸ ἐντελῶς "τρελό" καὶ ρηξικέλευθο γιὰ τὴν ἐποχὴ ,ΜΕΣΟΥΝΤΟΣ ΤΟΥ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ :
ὅτι εἶναι ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΝΑ ΑΔΙΚΕΙΣΑΙ ΠΑΡΑ ΝΑ ΑΔΙΚΕΙΣ.
Γιὰ νὰ γίνει ἀντιληπτὸ τὸ πόσο ΑΝΑΤΡΕΠΤΙΚΟ ἦταν αὐτὸ , ἄς κοιτάξουμε πῶς περιγράφει ὁ ΘΟΥΚΥΔΙΔΗΣ τὴν κοινὴ ἀντίληψη τῆς ἐποχῆς ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΤΟΥ ΙΣΧΥΡΟΥ ( βλέπε τὸν περιβόητο ΔΙΑΛΟΓΟ ΑΘΗΝΑΙΩΝ—ΜΗΛΙΩΝ ) ἤ ἀκόμα  καὶ τὶς θέσεις τῶν "ἐλασσόνων" σοφιστῶν ΘΡΑΣΥΜΑΧΟΥ καὶ τοῦ προαναφερθέντος  ΚΑΛΛΙΚΛΗ ποὺ παρουσιάζει ὁ Πλάτων στὴν ΠΟΛΙΤΕΙΑ καὶ τὸν ΓΟΡΓΙΑ ἀντίστοιχα.
Τούτων λεχθέντων, κατανοεῖται καὶ ὁ μετέπειτα  ἀγῶνας τοῦ Πλάτωνα νά ἀναπτύξει μιὰ θεωρία Δικαίου ποὺ νὰ δικαιώνει τὴν θέση  ἐκείνη τοῦ Σωκράτη ἡ ὁποία  ἐρχόταν  σὲ ἀντίθεση μὲ τὴν κοινὴ ἀντίληψη ΠΕΡΙ ΔΙΚΑΙΟΥ  μιᾶς ὁλόκληρης ἐποχῆς.Και βεβαίως γιὰ νὰ καθορίσει τί εἶναι Δίκαιο ὁ Σωκρἀτης ὁδηγήθηκε στὴν ἀναζητηση ΟΡΙΣΜΩΝ μέσῳ τοῦ ΟΡΘΟΥ ΛΟΓΟΥ {=διαλεκτική} .Ἀπὸ τοὺς Ὁρισμοὺς αὐτοὺς καὶ τοὺς προκύπτοντες ἐξ αὐτῶν ΓΕΝΙΚΟΥΣ ΟΡΟΥΣ φαίνεται ὅτι ἐμπνεύστηκε ὁ Πλάτων τὴν θεωρία τῶν ΙΔΕΩΝ.

 Ὅσον ἀφορᾶ  τώρα στὴν ΟΥΣΙΑ τῆς Πολιτικῆς ,
ὁ Σωκράτης εἶναι κατηγορηματικός·
ΣΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΥΡΙΑΡΧΕΙ ΤΟ ΨΕΥΔΟΣ διότι προϋποθέτει τὴν ΚΟΛΑΚΕΙΑ τοῦ ΠΛΗΘΟΥΣ.
Γράφει ὁ Πλάτων στὴν "ΑΠΟΛΟΓΙΑ ΣΩΚΡΑΤΟΥΣ" ὅτι ὁ Σωκράτης ἐξήγησε στὴν Δίκη του 
γιατὶ δὲν μετεῖχε ποτὲ στὴν Πολιτικὴ καὶ δὲν θέλησε τὸ "πλῆθος τὸ ὑμέτερον συμβουλεύειν τῇ πόλει" ὡς ἑξῆς·

ΜΕΤΑΦΡΑΖΩ ΤΟ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ (φωτό) : 
 <τὸ ξέρετε καλά, ἄνδρες Ἀθηναῖοι. Ἄν ἐγὼ ἀπὸ παλιὰ εἶχα ἐπιχειρήσει νὰ ἀσχοληθῶ µὲ τὴν πολιτική, ἀπὸ παλιὰ θὰ εἶχα ἀφανισθεῖ καὶ οὔτε ἐσᾶς θὰ εἶχα ὠφελήσει σὲ τίποτα οὔτε τὸν ἑαυτό µου. Καὶ µὴ µοῦ θυµώνετε ποὺ λέω τὴν ἀλήθεια. Γιατί δὲν ὑπάρχει ἄνθρωπος ποὺ νὰ µπορεῖ νὰ διασωθεῖ, εἴτε ἀπὸ σᾶς εἴτε ἀπὸ ὁποιοδήποτε ἄλλο πλῆθος, ὅταν ἐναντιώνεται µὲ είλικρίνεια καὶ ἐµποδίζει νὰ γίνονται στὴν πόλη πολλὰ ἄδικα πράγµατα καὶ παράνοµα. Ἀλλὰ εἶναι ἀναγκαῖο ἐκεῖνος ποὺ πράγµατι µάχεται γιὰ τὸ δίκαιο, ἀν πρέπει νὰ διασωθεῖ γιὰ λίγο χρονικό διάστηµα, νὰ παραµείνει ἰδιώτης καὶ νὰ µὴν συµµετέχει στὴν δηµόσια ζωή.>


 Ἤ  δηλ. θὰ ἀναγκαζόταν  ὁ ΣΩΚΡΑΤΗΣ 
νὰ κάνει Ο,ΤΙ ΕΠΙΘΥΜΕΙ ΤΟ ΠΛΗΘΟΣ
ἤ θὰ τὸν ἔβγαζαν ἀπ τὴν μέση. 
Μὲ κώνειο ἤ χωρὶς κώνειο ,δι' ΕΞΟΣΤΡΑΚΙΣΜΟΥ.
 Ἔτσι ἄν ἤθελε νὰ μήν ἀφανισθεῖ ὁ ἴδιος καὶ νὰ ὠφελεῖ τοὺς συνανθρώπους του ,ἔπρεπε "ἰδιωτεύειν " {=νὰ μὴν πολιτεύεται} καὶ "μὴ δημοσιεύειν"{=νὰ μὴν μετέχει στὴν πολιτική}.
Στὴν ΑΠΟΛΟΓΙΑ του  (ποὺ ἐγραψε ὁ Πλάτων βεβαίως, ἀναφέρει περιπτώσεις ποὺ ΕΝΑΝΤΙΩΘΗΚΕ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΗ ΓΝΩΜΗ—πχ δίκη στρατηγῶν τῆς ναυμαχίας τῶν Ἀργινουσῶν—ἀποκαλύπτοντας  στοὺς τότε Ἀθηναίους  ΚΑΙ ΣΕ ΜΑΣ ΣΗΜΕΡΑ τὸ θεμελιακὸ ΨΕΥΔΟΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ : 
πρέπει νὰ ἀκολουθεῖς τὶς ΕΠΙΘΥΜΙΕΣ τοῦ ΠΛΗΘΟΥΣ ἄν θὲς νἆσαι ΔΗΜΟΦΙΛΗΣ ΚΑΙ ΝΑ ΣΕ ΨΗΦΙΖΟΥΝ ΟΙ ΜΑΖΕΣ.
 Ὅποιος δὲν ἄγεται ἀπὸ τὸ πλῆθος ,ἀλλὰ ἀντίθετα ΕΝΑΝΤΙΩΝΕΤΑΙ στὴν ΛΑΪΚΗ ΒΟΥΛΗΣΗ  θά ἔχει τὴν τύχη τοῦ Σωκράτη —ἤ τοῦ Χριστοῦ.
Τυχὸν , ΕΛΑΧΙΣΤΕΣ, ἐξαιρέσεις —πχ ΠΕΡΙΚΛΗΣ— βεβαιώνουν τὸν κανόνα, διότι στό τέλος ὁ πολιτικὸς θὰ πεῖ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΘΕΛΕΙ ΝΑ ΑΚΟΥΣΕΙ ΤΟ ΠΛΗΘΟΣ καὶ θὰ κάνει ὅ,τι ἐπιθυμεῖ ὁ λαός, ἡ μᾶζα, ΚΑΘΟΣΟΝ ΕΞΑΡΤΑΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΨΗΦΟ ΤΟΥ ΠΛΗΘΟΥΣ-διαφορετικὰ ΘΑ ΕΞΑΦΑΝΙΣΤΕΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ..
Καὶ κάτι τελευταῖο·
ρωτοῦσε συνεχῶς ὁ  Σωκρἀτης ΠΩΣ ΕΙΝΑΙ ΔΥΝΑΤΟΝ ΓΙΑ ΚΑΘΕ ΖΗΤΗΜΑ ΠΟΥ ΘΕΛΕΙΣ ΛΥΣΗ ΝΑ ΑΠΕΥΘΥΝΕΣΑΙ ΣΤΟΝ ΕΙΔΙΚΟ —καὶ μάλιστα στὸν καλὐτερο τῶν ἐπαϊόντων—ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΝΑ ΚΑΝΕΙΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΕΣ...

ΚΑΙ ΕΙΝΑΙ ΑΚΡΙΒΩΣ ΓΙΑ ΑΥΤΕΣ ΤΟΥ ΤΙΣ ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ ΠΟΥ Η ΑΘΗΝΑΪΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΟΥ ΘΑΝΑΤΩΣΕ ΤΟΝ ΣΩΚΡΑΤΗ μὲ τὸ θρησκευτικὸ πρόσχημα τῆς ἀθεΐας.
ΚΑΙ Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΑΠΕΔΕΙΧΘΗ ΕΥΦΥΕΣΤΕΡΗ ΤΩΝ ΑΥΤΑΡΧΙΚΩΝ ΚΑΘΕΣΤΩΤΩΝ:
ΚΑΤΑΛΑΒΕ ΟΤΙ Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΕΙΝΑΙ Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΕΧΘΡΟΣ ΤΗΣ καὶ ἐξολόθρευσε τήν "ἀλογόμυγα" ποὺ ΑΜΦΙΣΒΗΤΟΥΣΕ ΤΟ ΘΕΜΕΛΙΟ ΤΗΣ, τὸν Σωκράτη.

   Μιλῶντας στὴν Δίκη του ὁ Σωκρἀτης  ἀναφέρθηκε  ἐπίσης στὶς λοιδωρίες ποὺ εἶχε ὑποστεῖ ἀπὸ 20ετίας στὰ  ἔργα τῶν κωμωδιογράφων*  ποὺ εἶχαν δημιουργήσει στὸ νοῦ τοῦ ΠΛΗΘΟΥΣ (ποὺ ἀποκαλοῦμε ΚΟΙΝΗ ΓΝΩΜΗ) μιὰ  καρικατοῦρα, μὲ τὴν ὁποία , ὅμως, δὲν εἶχε καμμιὰ σχέση καὶ συνόψισε ὁ Σωκρἀτης τὸν σκοπό του ὡς ἑξῆς ·"ψάχνω νὰ βρῶ τὶ εἶναι ΔΙΚΑΙΟ καὶ ἄν δὲν κατέληξα σὲ ὁρισμὸ , ὡστόσο κατἐληξα στὸ συμπέρασμα  ὅτι ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΝΑ ΑΔΙΚΕΙΣΑΙ ΠΑΡΑ ΝΑ ΑΔΙΚΕΙΣ καὶ  πὼς τὴν ΑΛΗΘΕΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΕΓΓΙΖΕΙΣ
 ΜΕ ΤΟΝ ΟΡΘΟ ΛΟΓΟ".

Ὅταν ὁλοκλήρωσε τὴν  Ἀπολογία του,
 ἔγινε ἡ πρώτη ψηφοφορία : 281 ΕΝΟΧΟΣ , 220 ΑΘΩΟΣ.
Τότε, κατὰ τὸ Νόμο προτάθηκε ἡ ποινὴ καὶ ζητἠθηκε ἀπὸ τὸν Σωκράτη νὰ ὁρίσει χρηματικὸ πρόστιμο , ἀλλ'ἐκεῖνος πρότεινε μὲ ἀγέρωχο ὕφος καὶ εἰρωνεία,
 ΔΗΜΟΣΙΑ ΣΙΤΙΣΗ ΣΤΟ ΠΡΥΤΑΝΕΙΟ ΓΙΑΤΙ ΠΑΝΤΟΤΕ ΩΦΕΛΗΣΕ ΤΗΝ ΠΟΛΗ (ἄν καὶ οἱ φίλοι του, Πλάτων καὶ Κρίτων, πρότειναν 30 μνὲς πρόστιμο‒σοβαρὸ ποσόν).
Κατόπιν ,ἔγινε ἡ δεύτερη ψηφοφορία :
300 ΨΗΦΙΣΑΝ ΘΑΝΑΤΟΣ, 201 ΑΘΩΟΣ— καμμιὰ 20αριὰ δηλ. ΟΡΓΙΣΤΗΚΑΝ  ἀπὸ τὸ εἰρωνικὸ του ὕφος καὶ  ἄλλαξαν τὴν ἀθωωτικὴ τους ψῆφο καταδικάζοντας τον στὴν ἐσχάτη τῶν ποινῶν ὡς ΑΘΕΟ ΣΕ ΜΙΑΝ ΠΟΛΥΘΕΪΣΤΙΚΗ  ΚΑΙ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΑΘΗΝΑ !!

Μετὰ τὴν β 'ψηφοφορία ,στὴν  δευτερολογία του, 
ὁλοκλήρωσε ὁ Σωκρἀτης τὴν Ἀπολογία του λέγοντας:
<ἀλλὰ γὰρ ἤδη ὥρα ἀπιέναι, ἐμοὶ μὲν ἀποθανουμένῳ, ὑμῖν δὲ βιωσομένοις· ὁπότεροι δὲ ἡμῶν ἔρχονται ἐπὶ ἄμεινον πρᾶγμα, ἄδηλον παντὶ πλὴν ἢ τῷ θεῷ 42a>
{=ἦρθε ἡ ὡρα νὰ ἀποχωρήσω καὶ ἐγὼ μὲν θὰ πορευθῶ στὸν θάνατο , ἐσεῖς θὰ πᾶτε νὰ συνεχίσετε τὴ ζωὴ σας· τί ὀμως  εἶναι καλύτερο ἀπὸ τὰ δυὸ 
ΚΑΝΕΙΣ ΔΕΝ ΞΕΡΕΙ, ΠΑΡΑ ΜΟΝΟΝ Ο ΘΕΟΣ.}



__________
* στὴν Ἀπολογία του ὁ  Σωκράτης ἀναφέρθηκε ὀνομαστικὰ στὸν Ἀριστοφάνη (19c)  καὶ περιέγραψε μὲ ἀκρίβεια καὶ πλήρως τὶς ἐναντίον του  κατηγορίες τῶν ΝΕΦΕΛΩΝ , ἐπίσης ἀναφέρθηκε γενικὰ στοὺς κωμῳδιογράφους θεωρῶντας ΑΥΤΟΥΣ
ὡς τοὺς πραγματικοὺς καὶ ΒΑΣΙΚΟΥΣ κατηγόρους του παλαιόθεν (="ΕΜΟΥ ΓΑΡ ΠΟΛΛΟΙ ΚΑΤΗΓΟΡΟΙ ΓΕΓΟΝΑΣΙ ΠΡΟΣ ΥΜΑΣ ΚΑΙ ΠΑΛΑΙ ΠΟΛΛΑ ΗΔΗ ΕΤΗ ..ΟΥΣ ΕΓΩ ΜΑΛΛΟΝ ΦΟΒΟΥΜΑΙ Ἤ ΤΟΥΣ ΑΜΦΙ ΑΝΥΤΟΝ.."—18b) καθόσον καὶ ὁ ΕΥΠΟΛΙΣ καὶ ὁ ΑΜΕΙΨΙΑΣ τὸν εἶχαν λοιδωρήσει σὲ ἔργα τους. 
Φαίνεται ὅτι ὁ Σωκράτης ἦταν ἤδη εὐρέως γνωστὸς τὸ 420πΧ στὸ ἀθηναϊκὸ κοινό , θεωρούμενος ὡς σοφιστής σὰν τὸν Πρωταγόρα καὶ τὸν Ἀναξαγόρα.

ΥΓ ὁ Σωκράτης δὲν ἐκτελέστηκε τὴν ἑπομένη , λόγῳ κάποιας θρησκευτικῆς ἑορτῆς, μὰ 40 μέρες αργότερα. Καθόλο αὐτὸ τὸ διάστημα ἔγιναν προσπάθειες νὰ πεισθεῖ νὰ δραπετεύσει στὰ Μέγαρα —μέ τὴν συγκατάθεση τῶν Ἀρχῶν..—ΑΛΛΑ Ο ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΑΡΝΗΘΗΚΕ ΝΑ ΠΑΡΑΒΕΙ ΤΟΥΣ ΝΟΜΟΥΣ, ὅπως εἶπε στὸν Κρίτωνα, καὶ πέθανε πιστὸς ΣΕ ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΔΙΔΑΣΚΕ ΣΕ ΟΛΗ ΤΗ ΖΩΗ ΤΟΥ..




Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Χαῖρε Κωνσταντῖνε, τελευταῖε Βασιλέα τῶν Ἑλλήνων!

Δὲν ἦταν μόνον ὁ Ἀλάριχος : Η ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΕΓΙΝΕ ΚΑΤΑ ΤΟΥΣ ΠΡΩΤΟΒΥΖΑΝΤΙΝΟΥΣ ΑΙΩΝΕΣ.

Τὸ κρεββάτι τοῦ Τιμάρχου: Η ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ.