Ἡ Ἀρχὴ τῆς Δεδηλωμένης τοῦ 1875 , τελικὰ ψηφίστηκε τὸ 1975 .Ἕναν αἰῶνα μετά....
Στὶς 29 Ἰουνίου 1874 ὁ Χαρίλαος Τρικούπης,ὡς γνωστόν, μέ τὸ περίφημο —ἄν καὶ ἀνυπόγραφο —ἄρθρο του ὑπὸ τὸν τίτλο "ΤΙΣ ΠΤΑΙΕΙ;" στὴν ἐφημ."ΚΑΙΡΟΙ" ἐπικαλέστηκε τὴν ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΔΕΔΗΛΩΜΕΝΗΣ τοῦ ἀγγλικοῦ κοινοβουλευτισμοῦ σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία ὁ Πρωθυπουργὸς πρέπει νὰ ἀπολαμβάνει τῆς ἐμπιστοσύνης τοῦ Κοινοβουλίου, δηλ. τοῦ ΜΙΣΟΥ καὶ ΠΛΕΟΝ ὅλων τῶν μελῶν τοῦ Κοινοβουλίου .
Στὸ ἄρθρο τοῦτο ὁ Τρικούπης προέτρεπε τὸν Βασιλέα ὅπως "ἀποφασίσῃ εἰλικρινῶς νὰ δηλώσῃ ὅτι μόνον τὴν πλειονοψηφίαν καλεῖ εἰς τὴν ἐξουσία" , ἐπιδιώκοντας ἔτσι τὴν εἰσαγωγὴ τοῦ ΔΙΚΟΜΜΑΤΙΣΜΟΥ στὴν Ἑλλάδα, ὅπως πράγματι καὶ ἔγινε.
Ὁ εὐφυὴς Βασιλιᾶς Γεώργιος Α' , ὄχι μὸνο ἔκαμε ἀποδεκτὴ τὴν εἰσήγηση Τρικούπη ἀλλὰ τὸν ἔχρισε καὶ Πρωθυπουργό..
Μάλιστα ὁ ἴδιος ὁ Τρικούπης ἐκλήθη νά γράψει καὶ τὸν Λόγο τοῦ Θρόνου , μὲ τὴν ἐκφώνηση τοῦ ὁποίου στὶς 11 Αὐγούστου τοῦ 1875 ἀπὸ τὸν Γεώργιο Α’ , καθιερωνόταν ἡ ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΔΕΔΗΛΩΜΕΝΗΣ.
Ὡστόσο, ἡ—τότε καθιερωθεῖσα— ἀρχὴ αύτὴ ΔΕΝ ΨΗΦΙΣΤΗΚΕ ΤΟΤΕ(ὃπως λανθασμένα γράφουν τά σχολικὰ βιβλία*) ἀλλὰ ΜΕΤΑ ΕΝΑΝ ΑΙΩΝΑ,
τὸ 1975.
Καταρχάς, συμπεριελήφθη ΑΣΑΦΩΣ στὸ Σύνταγμα τοῦ 1927 (τῆς Α' Ἀβασἰλευτης Δημοκρατίας) στὸ ἄρθρο 89 {=ἡ Κυβέρνησις πρἐπει νὰ ἀπολαύῃ τῆς ἐμπιστοσύνης τῆς Βουλῆς} .
Μὲ ρητὸ ὅμως τρόπο ἡ ΔΕΔΗΛΩΜΕΝΗ ἀναφἐρεται—καὶ ΨΗΦΙΣΤΗΚΕ— γιὰ πρώτη φορὰ στὸ πρῶτο μεταδικτατορικὸ Σύνταγμα τοῦ 1975 στό ἄρθρο 37 παρ. 2 ποὺ προβλέπει ὅτι :
"Πρωθυπουργὸς διορίζεται ὁ ἀρχηγὸς τοῦ διαθέτοντος ἐν τῇ Βουλῇ τὴν ἀπόλυτον πλειοψηφίαν τῶν ἐδρῶν κόμματος".
1875—1975:
Τέλος πἀντων, θὰ πεῖ κάποιος, γιὰ τὸ νεοελληνικὸ κράτος, 100 χρόνια δὲν εἶναι πολλά...
________
* βλ. σελ.78 τοῦ σχολικοῦ ἐγχειριδίου
"ΘΕΜΑΤΑ ΝΕΟΕΛΛ. ΙΣΤΟΡΙΑΣ" τῆς Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥ,
ἀνθρωπ. σπουδῶν ὅπου γίνεται λογος γιὰ
"ψήφιση της αρχής της δεδηλωμένης το 1875" .