Βυζαντινὸ Παλάτι τοῦ Λαύσου : ΠΩΣ ΚΑΗΚΑΝ ΤΑ ΑΡΧ.ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΓΑΛΜΑΤΑ.
Ὁ Λαῦσος καὶ ὁ Ἀντίοχος ἦταν εὐνοῦχοι (πραιπόσιτοι , δηλ. περίπου ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΙ) στὴν αὐλὴ τοῦ βυζαντινοῦ αὐτοκράτορα ΘΕΟΔΟΣΙΟΥ Β' τοῦ "Μικροῦ" (στὰ μέσα τοῦ 5ου αἰ. μΧ) καὶ τὰ παλάτια τους βρίσκονταν βορειοδυτικὰ τοῦ Ἱπποδρόμου τῆς Κων/πολης.
Ἦρθαν στὸ φῶς μετσξὺ τῶν ἐτῶν 1942-1964, ὄταν βρέθηκαν τυχαῖα τοιχογρσφίες τῆς Ἁγ.Έυφημίας (τὸ ἀνἀκτορο εἶχε μετατραπεῖ ἀργότερα σὲ ναό) καὶ ὅταν ἐντοπίστηκε ἡ ὑπόγεια κινστέρνα κάτω ἀπό τὸ ἀνάκτορο ὅτι εἶναι ἡ κινστέρνα τοῦ Φιλόξενου.
Μᾶς ἐνδιαφέρει τὸ ΠΑΛΑΤΙ ΤΟΥ ΛΑΥΣΟΥ διότι ὁ ἐν λόγῳ εύνοῦχος εἶχε πάθος μὲ τὴν ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΥΠΤΙΚΗ καὶ εἶχε μετατρέψει τὸ ἀνάκτορό του σὲ ΜΟΥΣΕΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΑΓΑΛΜΑΤΩΝ ,τὰ ὁποῖα εἶχαν ΚΛΑΠΕΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ὃταν ὁ Μ.ΘΕΟΔΟΣΙΟΣ ΑΠΑΓΟΡΕΨΕ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΘΡΗΣΚΕΙΑ (380μΧ)
Τὴν ἐποχὴ ἐκεὶνη ΚΑΤΑΣΤΡΑΦΗΚΑΝ ΤΑ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΕΡΓΑ ΕΛΛΗΝΩΝ,ΡΩΜΑΙΩΝ, ΑΙΓΥΠΤΙΩΝ κλπ γλυπτῶν, θεωρούμενα ὡς ΕΙΔΩΛΟΛΑΤΡΙΚΑ, ὅμως ἀρκετὰ λεηλατὴθηκαν ἀπὸ ἀξιωματούχους ποὺ εἶχαν καλλιτεχινκὰ ἐνδιαφέροντα γιὰ νὰ κοσμήσουν τὶς ἐπαύλεις τους (πχ. Ο ΑΝΘΥΠΑΤΟΣ ΤΗΣ ΕΠΑΡΧΙΑΣ ΑΧΑΪΑΣ—δηλ. νοτίου Ἑλλὰδος—ΣΥΛΗΣΕ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΠΙΝΑΚΕΣ ΠΟΥ ΚΟΣΜΟΥΣΑΝ ΤΗΝ ΠΟΙΚΙΛΗ ΣΤΟΑ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ) ἢ μεταφέρθηκαν στὴν ΚΩΝ/ΠΟΛΗ γιὰ νὰ κοσμήσουν τὴν νέα πρωτεύουσα τῆς αὐτοκρατορίας. Στὴν συνέχεια βέβαια τὰ περισότερα χάθηκαν σὲ διάφορες καταστροφές ποὺ ἔτυχαν στὴν Πόλη.
Κάτι παρόμοιο συνέβη καὶ μὲ τὸν ΛΑΥΣΟ καὶ τὸ ΑΓΑΛΜΑ ΤΟΥ ΔΙΟΣ ΤΟΥ ΦΕΙΔΙΑ·
ὁ Λαῦσος ἦταν μὲν χριστιανὸς ἀλλὰ ταυτόχρονα καὶ φιλότεχνος καὶ συγκέντρωσε σύμφωνα μὲ τὶς πηγές * στὸ Παλάτι του πολλὰ ἀρχαῖα ἑλληνικὰ ἀριστουργήματα ,ὅπως τὸ ΑΓΑΛΜΑ ΤΟΥ ΔΙΟΣ ΤΗΣ ΟΛΥΜΠΙΑΣ ΤΟΥ ΦΕΙΔΙΑ (ἕνα ἀπὸ τὰ 7 θαὐματα τοῦ ἀρχαίου κόσμου) τὴν ΚΝΙΔΙΑ ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΤΟΥ ΠΡΑΞΙΤΕΛΗ, τὸν ΕΡΩΤΑ ΤΗΣ ΜΥΝΔΟΥ ΤΟΥ ΛΥΣΙΠΠΟΥ κλπ (βλ.φωτο τὰ ΡΩΜΑΪΚΑ ΑΝΤΙΓΡΑΦΑ).
Μὲ αύτὸ τὸν τρόπον τὸ Παλάτι τοῦ Λαύσου κατέστη ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ἐπηρεάζοντας καὶ τὴν χριστιανικὴ ἁγιογραφία δεδομένου ὅτι ἡ βυζαντινὴ εἰκόνα τοῦ ΧΡΙΣΤΟΥ—ΠΑΝΤΟΚΡΑΤΟΡΟΣ ἀποτελεῖ ΠΙΣΤΗ ΑΝΤΙΓΡΑΦΗ τοῦ Ὀλύμπιου Διὸς τοῦ Φειδία, τὸν ὁποῖον ΕΒΛΕΠΑΝ ΟΙ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΙ ΖΩΓΡΑΦΟΙ ἐπὶ ἕναν περίπου αἰῶνα στὸ ἐν λόγῳ ανάκτορο. (βλ τὴν εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ στὸν ναὸ τῆς Santa Prudenziana τῆς Ρώμης).
ΑΝΤΙΓΡΑΦΟ αὐτῆς τῆς ἀπεικόνισης τοῦ Χριστοῦ μὲ τὴν μορφὴ τοῦ ΔΙΟΣ εἶχε τοποθετηθεῖ στὴν ΧΑΛΚΗ’ ΠΥΛΗ, τὴν εἴσοδο τοῦ βυζαντινοῦ ΙΕΡΟΥ ΠΑΛΑΤΙΟΥ, ἀπέναντι ἀπὸ τὴν Ἁγία Σοφία, ἐκεῖ ὅπου σήμρα ὑψώνεται τὸ ΜΠΛΕ ΤΖΑΜΙ.
Ἐξ ὅσων γνωρίζουμε ἀπὸ ἀπεικονίσεις σὲ ἐλεφαντόδοντο ὸ Χριστὸς τῆς Χαλκῆς δὲν ἦταν είκόνα ἀλλὰ ΑΓΑΛΜΑ τὸ ὁποῖο καταστράφηκε κατὰ τὴν ἔναρξη τῆς Εἰκονομαχίας
(βλ. παρακάτω βίντεο).
Ὅμως ἐπηρέασε ὅλες τὶς ἀπεικονίσεις τοῦ Χριστοῦ μέχρι τὴν ἐποχή μας (βλ πχ τὸ ἄγαλμα τοῦ Χριστοῦ στὸ Ρίο τῆς Βραζιλίας).
_______
Δυστυχῶς ἀπό τὴν συλλογὴ τοῦ ΛΑΥΣΟΥ
δὲν σώθηκε τίποτα. ΟΛΑ ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΓΑΛΜΑΤΑ ΚΑΗΚΑΝ ΣΤΗΝ ΠΥΡΚΑΓΙΑ ΤΟΥ 475 μΧ κατὰ τὶς δυναστικὲς ταραχὲς ἐπὶ αύτοκράτορα ΖΗΝΩΝΑ.
Σἠμερα στὸν ἀνασκαφθέντα χῶρο, τίποτα δὲν θυμίζει τὸ ἀλλοτινὸ μεγαλεῖο τῶν ἀνακτόρων τῶν εὐνούχων Λαύσου καὶ Ἀντιόχου·
μόνο ἡ ΥΠΟΓΕΙΑ ΚΙΝΣΤΕΡΝΑ ΤΟΥ ΦΙΛΟΞΕΝΟΥ (κάτω ἀπὸ τὸ ἀνακτορικὸ συγκρότημα) μὲ τοὺς 224 κίονες δίδει ἕναν μακρυνὸ ἀπὀηχο τῆς χλιδῆς τοῦ βυζαντινῆς πρωτεύουσας..
_____
Ο ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ
ΤΟΥ ΠΑΛΑΤΙΟΥ ΤΩΝ ΛΑΥΣΟΥ-ΑΝΤΙΟΧΟΥ
(Πηγή : https://youtu.be/JRu52XiC3dI )
________
* Κεδρηνός, Σύνοψις Ιστοριών, Bekker, I. (επιμ.), Georgius Cedrenus Ioannis Scylitzae ope I (CSHB, Bonn 1838), σελ. 616-617.
Ιωάννης Ζωναράς, Επιτομή Ιστοριών, Büttner-Wobst, T. (επιμ.), Ioannis Zonarae epitomae historiarum 3 (Leipzig 1897), σελ. 131
_______________________
ΥΓ ἐνῶ γιὰ τὸ Παλάτι τοῦ Πέρση εὐνούχου ΑΝΤΙΟΧΟΥ εἴμαστε σίγουροι διότι ἔχει βρεθεῖ ἐκεῖ ἐπιγραφὴ ποὺ τὸ ἐπιβεβαιώνει γιὰ τὸ Παλάτι τοῦ ΛΑΥΣΟΥ (ποὺ διαδέχτηκε τὸν Ἀντίοχο) ἔχουν ἐγερθεῖ ἐνστάσεις ,ἐπειδὴ κατα τὶς πηγὲς τὸ ἐν λόγῳ.ἀνάκτορο εἶχε πρόσοψη στὴν ΜΕΣΗ ΛΕΩΦΟΡΟ .
ΣΗΜ . Αὐστριακοὶ καὶ Γερμανοὶ πανεπιστημιακοὶ ἔχουν δημιουργήσει τὸν ἱστότοπο
ὅπου παρουσιάζουν την Κωνσταντινούπολη ὅπως ἦταν πρὶν τὴν Δ’ Σταυροφορία. Χρησιμὠτατο ἐκπαιδευτικὸ ὑλικὸ γιὰ μαθητὲς καὶ φοιτητές .
ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ ΠΕΡΙ ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑΣ βλ.
