ΤΑ "ΚΑΠΑΚΙΑ" ΤΩΝ ΑΡΜΑΤΟΛΩΝ ΜΕ ΤΟΥΣ ΤΟΥΡΚΟΥΣ. Ἡ ἱστορικὴ ἀλήθεια.
Ἤδη ἀπὸ τὸν 16ο αἰ. ἡ Ὀθωμανικὴ Αὐτοκρατορία εἶχε ἀποφασίσει ,στοὺς ψηλοὺς ὀρεινοὺς ὄγκους τῶν Βαλκανίων νὰ τοποθετήσει ντόπιους ἔνοπλους ΧΩΡΟΦΥΛΑΚΕΣ ποὺ θὰ ἔχουν καὶ πολιτικὴ ἐξουσία μαζεὐοντας τοὺς φόρους.
Αὐτοὶ οἱ ὀθωμανοί χωροφύλακες (ποὺ καταγράφονταν στὰ ἀρχεῖα τῆς Κων/πολης ὡς δημόσιοι ὑπάλληλοι τῆς ὀθωμανικῆς αύτοκρατορίας) ὀνομάζονται "ΑΡΜΑΤΟΛΟΙ"
{ἡ λἐξη "ἄρμα" γράφεται μὲ ψιλὴ προερχόμενη ἀπὸ τὴν λατινικὴ λέξη "arma" πού σημαίνει "ὅπλα", ἐνῶ ἡ λἐξη "ἅρμα" μὲ δασεῖα, σημαίνει τὴν ἅμαξα}.
Ὑπῆρξαν πολλὲς φορὲς ὡστόσο ποὺ οἱ ἀρματολοὶ ἐκτρἐπονταν ἀπὸ τὰ ἀστυνομικὰ καθήκοντα τους καὶ γίνονταν ΛΗΣΤΕΣ ,οἱ ἀποκαλούμενοι "Κλέφτες".
Τότε ἀναγκαζόταν νὰ ἐπέμβη στρατιωτικὰ ἡ ὀθωμανική διοίκηση καὶ συχνὰ ,ὅταν τὰ εὕρισκαν σκοῦρα οἱ πρώην ἀρματολοὶ καὶ νῦν κλέφτες, ζητοῦσαν ΣΥΓΧΩΡΕΣΗ ἀπὸ τὸν Σουλτᾶνο, τὸν ἐκπρόσωπο τοῦ Προφήτη Μωάμεθ ἐπὶ γῆς.
Ἡ ὀθωμανικὴ διοίκηση μἐσῳ τῆς τελετῆς τοῦ RAJ-BUYURDI δηλ.τοῦ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑΤΟΣ (κάτι ποὺ θυμίζει ἀπόηχο τῆς φεουδαρχικῆς τελετῆς τοῦ Hommage ) ἔδιναν ξανὰ τὸ ἀρματολίκι στοὺς παρεκτραπἐντες.
Αὐτὲς οἱ ΕΝΑΛΛΑΓΕΣ Ἀρματολῶν (χωροφυλάκων) σὲ Κλἐφτες (ληστές) καὶ τανάπαλιν σὲ Ἀρματολοὺς, μἐσῳ τοῦ Προσκυνήματος, λεγόταν στὴν ὁρολογία τῆς ἐποχῆς "ΚΑΠΑΚΙΑ" (ἐκ τοῦ τουρκικοῦ kapak).
Οἱ πιὸ συνηθισμένοι στὰ "Καπάκια" ἦταν οἱ ἀρματολοὶ τῆς ΣΤΕΡΕΑΣ (Ρούμελης) καὶ τό...σπὸρ αύτὸ ΔΕΝ ΣΤΑΜΑΤΗΣΕ ΟΥΤΕ ΣΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ προκαλῶντας ἀλγεινὴ ἐντύπωση σὲ ὅσους δέν εἶχαν γνώση τῆς συνήθειας αὐτῆς (πχ. στὴν Πελοπόννησο ΠΟΥ ΔΕΝ ΥΠΗΡΧΑΝ ΑΡΜΑΤΟΛΙΚΙΑ * θεωροῦνταν προδοσία τὰ "καπάκια" ἐν μέσῳ τοῦ ἐθνικοῦ ἀπελευθερωτικοῦ Ἀγῶνα...).
Ὅμως οἱ ρουμελιῶτες ἀρματολοὶ ἐθισμένοι σὲ μιὰ παράδοση αἰώνων θεωροῦσαν τὰ "Καπάκια" ὡς μέσον ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ ὅταν οἱ συνθῆκες τὸ ἀπαιτοῦσαν, γι αὐτὸ πχ οἱ ἀρματολοὶ τῆς Δυτ.Στερεᾶς (πχ .ΒΑΡΝΑΚΙΩΤΗΣ) δὲν δίστασαν μετὰ τὴν Καταστροφὴ στὸ Πὲτα (ΙΟΥΛ—1822) νὰ σπεύσουν νὰ προσκυνὴσουν τὸν ΟΜΕΡ ΒΡΥΩΝΗ καὶ νὰ βρεθοῦν ἐτσι πολιορκητὲς τῶν Ἑλλήνων συμπατριωτῶν τους ποὺ εἶχαν κλειστεῖ μὲ τὸν Μαυροκορδᾶτο στὸ Μεσσολόγι κατὰ τὴν πρώτη πολιορκία (ΟΚΤ—ΔΕΚ 1822).
Βεβαίως σὺν τῷ χρόνῳ καὶ μὲ τὴν πρόοδο τῆς Ἐπανάστασης ,τὰ Καπάκια προσέλαβαν τὴν χροιὰ τῆς ἐθνικῆς προδοσίας κι ἒτσι ὁ ΚΑΡΑΪΣΚΑΚΗΣ —ποὺ εἶχε λάβει τό 1821 ἀπὸ τὴν ὀθωμανικὴ διοίκηση τὸ Ἀρματολίκι τῶν Ἀγράφων—ἀποφάσισε τὸ 1823 νὰ τερματίσει διὰ παντὸς τὰ "Καπάκια" γράφοντας μὲ τὴν περιλάλητη ἀθυροστομία του :
"τὰ καπάκια ἐχἐσθησαν"
______
* στὴν Πελοπόννησο δέν χρειάστηκε ἡ ἀστυνομικὴ δύναμη τῶν ἀρματολῶν διότι ἤδη ἀπὸ τὸ 1806 ΕΙΧΑΝ ΕΞΟΛΟΘΡΕΥΤΕΙ ΟΙ ΚΛΕΦΤΕΣ ΜΕΧΡΙΣ ΕΝΟΣ...
Ἔκτοτε τὴν πολιτικὴ ἐξουσία στὸν Μωριᾶ εἶχαν οἱ γνωστοὶ ΚΟΤΖΑΜΠΑΣΗΔΕΣ—καμμιὰ 50αριά οἰκογένειες πχ ΖΑΪΜΗΣ,ΛΟΝΤΟΣ,ΔΕΛΗΓΙΑΝΗΗΣ κλπ — χρησιμοποιῶντας ὡς .. ἰδιωτικοὺς "σεκιούριτι" τοὺς λεγομένους ΚΑΠΟΥΣ.
Αύτὸ σημαίνει ὃτι στὴν Πελοπόννησο οἱ μόνοι ποὺ ἦταν ἐμπειροπόλεμοι ,ἀρχὲς τοῦ 1821, ἦταν οἱ ΜΑΝΙΑΤΕΣ λόγῳ τῆς πειρατίας ποὺ ἀσκοῦσαν (γι αύτὸ καὶ ἡ ΜΑΝΗ ΔΕΝ ΑΝΗΚΕ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΑ ΣΤΟΝ ΜΩΡΙΑ ἀλλὰ στὸν ΚΑΠΟΥΔΑΝ ΠΑΣΑ, δηλ.στὴν ναυτικὴ διοίκηση τοῦ Αἰγαίου )