Ο (ΝΕΟ)ΠΛΑΤΩΝΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ.
Γράφει ὁ Μ.ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ στὴν Α: ΟΜΙΛΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΑΗΜΕΡΟΝ :
< Ἦν τις πρεσβυτέρα τῆς τοῦ κόσμου γενέσεως κατάστασις ταῖς ὑπερκοσμίοις δυνάμεσι πρέπουσα, ἡ ὑπέρχρονος, ἡ αἰωνία, ἡ ἀΐδιος. Δημιουργήματα δὲ ἐν αὐτῇ ὁ τῶν ὅλων κτίστης καὶ δημιουργὸς ἀπετέλεσε, φῶς νοητὸν πρέπον τῇ μακαριότητι τῶν φιλούντων τὸν Κύριον, τὰς λογικὰς καὶ ἀοράτους φύσεις, καὶ πᾶσαν τὴν τῶν νοητῶν διακόσμησιν, ὅσα τὴν ἡμετέραν διάνοιαν ὑπερβαίνει, ὧν οὐδὲ τὰς ὀνομασίας ἐξευρεῖν δυνατόν. > (Α,1)
[ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ :
Ὑπῆρχε μία Κατάσταση παλιότερη τῆς Δημιουργίας τοῦ Κόσμου ἁρμόζουσα στὶς ὑπερκόσμιες δυνάμεις, ὑπερβαίνουσα τὸν χρόνο, αἰώνια, ἀΐδια.
Καὶ ὁ Κτίστης ὄλων καὶ Δημιουργός σὲ αὐτὴν τὴν Κατάσταση ἔπλασε δημιουργήματα, τὸ Νοητό Φῶς ποὺ στολίζει τὴν μακαριότητα αὐτῶν ποὺ ἀγαποῦν τὸν Κύριο, τὶς Λογικές καὶ Ἀόρατες Φύσεις, καὶ όλο τὸν ἁρμονικό κόσμο τῶν Νοητῶν, όσων υπερβαίνουν τὴν διάνοια μας, τῶν οποίων δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ συλλάβουμε οὐτε τὶς ὀνομασίες τους.]
Τί συμπεραίνουμε ἀπὸ τὰ ἀνωτέρω λεγόμενα τοῦ Μ.ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ;
Ὅτι ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ὐπῆρχε μιά "κατάστασις" ΥΠΕΡΧΡΟΝΟΣ, ΑΙΩΝΙΑ καὶ ΑΪΔΙΑ (κάτι ἀνάλογο τῶν ΕΝΑΔΩΝ τοῦ νεοπλατωνικοῦ ΠΡΟΚΛΟΥ) κατὰ τὴν ὁποία ὁ Δημιουργὸς ἔπλασε τό "νοητό φῶς",τοὺς Ἀγγέλους καὶ λοιπὲς ἀόρατες ,οὐράνιες δυνάμεις οἱ ὁποῖες εἶναι ΜΗ ΑΙΣΘΗΤΕΣ γιὰ τὸν ἄνθρωπο
(δηλ. τὸν ΑΟΡΑΤΟ Κόσμο τοῦ Συμβολου τῆς Πίστεως).
Ποιὰ εἶναι αύτὴ ἡ "κατάστασις" ΠΡΙΝ τὴν Δημιουργία τοῦ ΑΙΣΘΗΤΟΥ Σὐμπαντος ;
Φυοικά, ὁ κόσμος τῶν ΝΟΗΤΩΝ* τοῦ ΠΛΑΤΩΝΑ καὶ τῶν ΕΝΑΔΩΝ** τοῦ ΠΡΟΚΛΟΥ στὸν ὁποῖο ἀποδόθηκαν οἱ ΑΓΓΕΛΙΚΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ τῆς Βὶβλου.
Καὶ ὅλη αύτὴ ἡ ΠΛΑΤΩΝΙΖΟΥΣΑ Κοσμολογία τῶν Καππαδοκῶν Πατἐρων ἡ ὑποστηρίζουσα ὅτι ὐπῆρχε ἕνα ἄλλο ΜΗ ΑΙΣΘΗΤΟ ΣΥΜΠΑΝ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ἀποδεικνύεται ἰδιαίτερα χρήσιμη στὴν σύγχρονη Κοσμολογία τῆς Θεωρίας τοῦ Big Bang καὶ τῆς Θεωρίας "Πληθωριστικοῦ" Σύμπαντος.
______
*ὡς Νοητὰ ὁ Πλάτων ἀποκαλοῦσε τὰ ΑΦΘΑΡΤΑ καὶ ΑΜΕΤΑΒΛΗΤΑ ὄντα ποὺ ὁ ἄνθρωπος συλλαμβάνει μέσῳ τῆς Νόησης.
**στὸ βασικό του σύγγραμμα "ΣΤΟΙΧΕΙΩΣΙΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ" {113 κ.ἑξ.) ὁ ΠΡΟΚΛΟΣ ἐξηγεῖ ὅτι τὸ ἀμέθεκτο ΕΝ δὲν ἔρχεται σὲ ἀπευθείας ἐπαφὴ μὲ τὸν κόσμο τῶν Αἰσθητῶν ἀλλὰ μέσῳ ἐνδιαμἐσων ,νοητῶν ὀντοτήτων ποὺ τὶς ἀποκαλεῖ ΕΝΑΔΕΣ.
Οἱ ἐθνικοὶ ταύτισαν τὶς Ἑνάδες μὲ τοὺς ὀμηρικοὺς θεοὺς ἐνῶ οἱ χριστιανοὶ μὲ τοὺς Ἀγγέλους τῆς Βίβλου.
Στὰ ὕστερα βυζαντινὰ χρόνια ὁ Ἁγ. ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΠΑΛΑΜΑΣ ἀπεδωσε στὶς Ἑνἀδες τοῦ Πρόκλου, τὶς Θεῑες Ἄκτιστες Ἐνέργειες τῆς ἀμέθεκτης Θείας Οὐσίας.
