Η ΚΡΥΜΜΕΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΑΧΗ ΤΟΥ ΜΑΤΖΙΚΕΡΤ (1071) ΚΑΙ ΤΟΝ ΕΚΤΟΥΡΚΙΣΜΟ ΤΗΣ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ (1304‒1337)
Ἐν συνόψει·
1. Η ΠΡΟΔΟΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΤΖΙΚΕΡΤ.
Τὸ Βυζάντιο κατέρρευσε ΧΑΝΟΝΤΑΣ ΤΗΝ Μ.ΑΣΙΑ ,οὐσιαστικὰ τὸν 11ο αἰ. ἐξαιτίας τῆς παλαιᾶς σύγκρουσης μεταξὺ τῆς ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΚΗΣ ΓΡΑΦΕΙΟΚΡΑΤΙΑΣ ΤΗΣ ΚΩΝ/ΠΟΛΗΣ κατὰ ΤΩΝ ΣΤΡΑΤΗΓΩΝ ΤΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ ἡ ὁποία ἔλαβε μεγάλες διαστάσεις μετὰ τὸν θάνατο τοῦ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ Β’ ΒΟΥΛΓΑΡΟΚΤΟΝΟΥ (1025) κυρίως μὲ τὴν ἄνοδο στὸν θρόνο τοῦ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ Ι' ΔΟΥΚΑ τὸ 1059, ὁ ὁποῖος προσπάθησε νά ΑΠΟΔΙΟΡΓΑΝΩΣΕΙ ἐντελως ΤΟΝ ΣΤΡΑΤΟ ΤΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ , μέσῳ τῆς λήψης διαφὀρων μέτρων (πχ. λαμβάνοντας μισθοφόρους καὶ φορολογῶντας ἀγρίως τοὺς στρατιῶτες‒καλλιεργητὲς τῶν θεμάτων, ὅπως εἶχε πράξει πρῶτος ὁ ΚΩΝ/ΝΟΣ Θ’ ΜΟΝΟΜΑΧΟΣ, ὁ ὁποῖος εἶχε φέρει καὶ νὸμο ποὺ ἐπἐτρεπε τὴν ἐξαγορὰ τῆς στρατιωτικῆς θητείας.
Ἐπίσης τὸ Βυζάντιο ἔχασε τὶς ἀνατολικὲς καὶ νοτιοανατολικὲς ἐπαρχίες ἐξαιτίας τῶν ΔΙΩΓΜΩΝ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΜΟΝΟΦΥΣΙΤΩΝ ΑΡΜΕΝΙΩΝ ΚΑΙ ΣΥΡΩΝ).
Ἡ ἀνωτέρω σύγκρουση μεταξὺ τῶν Γραφειοκρατῶν τῆς Κων/πολης καὶ τῶν Στρατηγῶν τῶν ἐπαρχιῶν,ἀπεκαλύφθη ἰδιαιτέρως στὴν περίφημη ΜΑΧΗ ΤΟΥ ΜΑΤΖΙΚΕΡΤ —26/8/1071—ποὺ διεξήχθη μεταξὺ τῶν Βυζαντινῶν (αὐτοκράτωρ ΡΩΜΑΝΟΣ Β' ΔΙΟΓΕΝΗΣ) καὶ τῶν Σελτζούκων Τούρκων (ΑΛΠ—ΑΡΣΛΑΝ), ὅταν ὁ Ἀνδρόνικος Δούκας, ἐκπρόσωπος τῆς Οἰκογἐνειας τῶν ΔΟΥΚΩΝ καὶ διοικητὴς τῆς ὀπισθοφυλακῆς τοῦ βυζαντινοῦ στρατοῦ, ἐγκατἐλειψε ΠΡΟΔΟΤΙΚΑ τὴν πιὸ κρίσιμη ὥρα τῆς μάχης, τὸν Αύτοκράτορα ΡΩΜΑΝΟ Β' ΔΙΟΓΕΝΗ ,σύζυγο τῆς ΕΥΔΟΚΙΑΣ ΜΑΚΡΕΜΒΟΛΙΤΙΣΣΑΣ χήρας τοῦ ΚΩΝ/ΝΟΥ Ι’ ΔΟΥΚΑ καὶ μητρὸς τοῦ ΜΙΧΑΗΛ Ζ’ τοῦ λεγομένου ΠΑΡΑΠΙΝΑΚΙΟΥ.
Ἡ προδοσία τοῦ ΑΝΔΡΟΝΙΚΟΥ ΔΟΥΚΑ εἶχε ὡς ἁποτέλεσμα τὴν συντριβὴ τοῦ Ρωμανοῦ Δ’ Διογένη ἀπὸ τοὺς Σελτζούκους στὸ ΜΑΤΖΙΚΕΡΤ (26 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 1071) καὶ τὴν σύλληψη του ἀπὸ τὸν ἡγέτη τῶν ΣΕΛΤΖΟΥΚΩΝ Ἄλπ‒ Ἀρσλάν.
Κι ἐνῶ ὁ Σελτζοῦκος ἡγἐτης χάρισε τὴν ζωὴ στὸν Ρωμανό, ἐρχόμενος σὲ συμφωνία μαζί του, ἡ οἰκογένεια τῶν Δουκῶν ποὺ διοικοῦσε τὸ ΙΕΡΟ ΠΑΛΑΤΙΟ ΤΗΣ ΚΩΝ/ΠΟΛΗΣ ἀπὸ τὴν ἐποχὴ τοῦ ΚΩΝ/ΝΟΥ Ι' ΔΟΥΚΑ (τῇ ὑψηλῇ ἐποπτείᾳ τοῦ ΜΙΧΑΗΛ ΨΕΛΛΟΥ) διἐδωσε τὴν ψευδῆ εἴδηση στὴν Βασιλεύουσα ὅτι ὀ αὐτοκράτωρ Ρωμανὸς σκοτώθηκε στὴν μάχη καὶ ἐν συνεχείᾳ πραξικοπηματικὰ ἀνἐβασε στὸν θρόνο τὸν ΜΙΧΑΗΛ Ζ' ΔΟΥΚΑ (υἱὸ τοῦ Κων/νου Ι' Δούκα) ἑνῶ ἡ προαναφερθεῖσα μητέρα του ΕΥΔΟΚΙΑ ΜΑΚΡΕΜΒΟΛΙΤΙΣΣΑ (ἀνηψιὰ τοῦ Πατριάρχη τοῦ ΣΧΙΣΜΑΤΟΣ, Μιχαὴλ Κηρουλάριου ) ποὺ εἶχε παντρευτεῖ (μετὰ τὸν θάνατο τοῦ Κων/νου Ι' Δούκα) τὸν αὐτοκράτορα Ρωμανό, ἐκάρη ἀκουσίως μοναχή...
Τελικά, ὁ ἰθύνων νοῦς τῆς ὅλης συνωμοσίας καὶ προδοσίας, ΙΩΑΝΝΗΣ ΔΟΥΚΑΣ, ἀδελφὸς τοῦ ΚΩΝ/ΝΟΥ Ι' ΔΟΥΚΑ καὶ πατέρας τοῦ προδότη Ἀνδρόνικου, διέταξε τὴν ΤΥΦΛΩΣΗ τοῦ ἡρωικοῦ Ρωμανοῦ, ὁ ὁποῖος τὸ 1072 παραδόθηκε, πολιορκηθεὶς στὸ κάστρο τῶν Ἀδἀνων, στὶς δυνάμεις τοῦ προδότη Ἀνδρόνικου Δούκα.
Ἡ τύφλωση μἀλιστα ἔγινε ἐπίτηδες μέ βάρβαρο τρόπο (29/6/1072) ὥστε τελικὰ ὁ ἐκπεσὼν τοῦ θρόνου Ρωμανὸς Β' Διογἐνης νὰ πεθἀνει λίγο ἀργότερα ἐξόριστος στὴν νῆσο Πρώτη (4/8/1072) , ἑνῶ ἔκτοτε ΤΑ ΤΟΥΡΚΙΚΑ ΦΥΛΑ ΕΔΡΑΙΩΘΗΚΑΝ ΣΤΗΝ ΜΙΚΡΑΣΙΑ (τὸ ΙΚΟΝΙΟ ἔγινε τουρκικὸ τὸ 1084, ἕδρα τοῦ Σουλτανάτου τοῦ Ρούμ).
[ΠΡΩΤΟΓΕΝΗΣ ΠΗΓΗ ΤΩΝ ΓΕΓΟΝΟΤΩΝ:
Μ.Ἀτταλειάτης, Ἱστορία, σ.175-179, ἐκδ. W.Brunnet de Presle, I.Bekker]
Τὴν ἴδια ἐποχὴ ΚΙ ΕΝΩ ΟΙ ΤΟΥΡΚΟΙ ΕΔΡΑΙΩΝΟΝΤΑΙ ΣΤΗΝ ΜΙΚΡΑΣΙΑ, στὸ Βυζἀντιο ξεσποῦν ἐμφύλιες ταραχὲς* ποὺ κατἐληξαν τὸ 1078 στὴν ἐκθρόνιση τοῦ Μιχαὴλ Ζ' μετά ἀπὸ διαδήλωση καὶ πραξικόπημα ποὺ ἔφερε στὸν θρόνο τὸν κινηματία ΝΙΚΗΦΟΡΟ ΒΟΤΑΝΕΙΑΤΗ, ἐνῶ ὁ Μιχαὴλ ἐκάρη μοναχὸς στὴν Μονὴ Στουδίου..
Ἡ σύγκρουση αύτὴ τῆς ΓΡΑΦΕΙΟΚΡΑΤΙΑΣ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΠΑΛΑΤΙΟΥ μὲ τοὺς ΣΤΡΑΤΗΓΟΥΣ τῶν ΘΕΜΑΤΩΝ τῆς ΜΙΚΡΑΣΙΑΣ τελικὰ ἐπρόκειτο νὰ διαλύσει τὸ βυζαντινὸ κράτος, διότι ἡ Μικρασιατικὴ γῆ ἦταν ἡ ΒΑΣΙΚΗ ΠΗΓΗ ΣΤΡΑΤΟΛΟΓΙΑΣ τῆς Αὐτοκρατορίας.
Στὶς καλὲς μέρες τοῦ Βυζαντίου, πχ. τὸν 10ο αἰ.,τὸ Θέμα τὸ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΝ ἀπέδιδε 15.000 στρατιῶτες, τὸ ΑΡΜΕΝΙΑΚΟΝ 9.000, τὸ ΒΟΥΚΕΛΛΛΑΡΙΩΝ 8.000, τὸ ΟΨΙΚΙΟΥ 6.000 ὅπως καὶ τὸ ΘΡΑΚΗΣΙΩΝ, τὸ ΠΑΦΛΑΓΟΝΙΑΣ 5.000, τὸ ΣΕΛΕΥΚΕΙΑΣ 5.000 ,τὸ ΚΑΠΠΑΔΟΚΙΑΣ 4.000, ὅσο καὶ τὰ ὑπόλοιπα Θέματα ΧΑΡΣΙΑΝΟΥ, ΧΑΛΔΙΑΣ,ΟΠΤΙΜΑΤΩΝ.
Ἐν ὄλω, 70.000 ἂνδρες ἀποτελοῦντες τὸ ΣΤΡΑΤΕΥΜΑ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΗΣ ποὺ στοίχιζε περὶ τὰ 1.000.000 χρυσᾶ νομίσματα ἐτησίως.
( Βλ.παρακάτω Σπ.ΒΡΥΩΝΗΣ, Η ΠΑΡΑΚΜΗ ΤΟΥ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ, κλπ σελ.441).
Κατόπιν τῶν ἀνωτέρω, τὸ 1071, ἠ χρονολογία τῆς Καταστροφῆς στὸ Μαντζικὲρτ ἀπεδείχθη κοσμοϊστορικὴ γιὰ τὸ Βυζάντιο καὶ τὴν Ἀνατολία, διότι ΑΠΟ ΤΟΤΕ ΞΕΚΙΝΗΣΕ Ο ΕΞΙΣΛΑΜΙΣΜΟΣ ΚΑΙ Ο ΕΚΤΟΥΡΚΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ.
_____
*κατὰ τοὺς βυζαντινοὺς ἐμφυλίους τῆς ἐποχῆς νικητὴς συνήθως ἁναδεικνυόταν ἐκεῖνος ποὺ εἶχε καταφέρει νὰ πληρώσει τοὺς περισσότερους ΤΟΥΡΚΟΥΣ μισθοφόρους.
_____
2. Ο ΕΞΙΣΛΑΜΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΜΙΚΡΑΣΙΑΣ
ΜΕΣΑ ΣΕ 30 ΧΡΟΝΙΑ ( 1304—1337).
Ἀπὸ τὰ θεμελιακὰ ἐπιστημονικὰ συγγράμματα τὸ συγκεκριμένο τοῦ καθηγητῆ .Σ. ΒΡΥΩΝΗ (Η ΠΑΡΑΚΜΗ ΤΟΥ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ ΣΤΗ ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ ΚΑΙ Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΞΙΣΛΑΜΙΣΜΟΥ, 11ος—15ος ΑΙΩΝΑΣ, ΜΙΕΤ, 2000) παρουσιάζει μιὰν ἱστορικὴ ἀλήθεια ποὺ συχνά λησμονοῦμε.
Ἐξηγεῖ ὁ ΒΡΥΩΝΗΣ ὅτι ὁ ἐξισλαμισμὸς τῆς ΜΙΚΡΑΣΙΑΣ ( πού ξεκίνησε ἀπὸ τὴν ἐποχὴ τοῦ ΣΟΥΛΤΑΝΑΤΟΥ ΤΟΥ ΡΟΥΜ τοῦ ΙΚΟΝΙΟΥ* καὶ ὁλοκληρώθηκε ἐπὶ ΟΘΩΜΑΝΩΝ ) ὀφειλόταν στὸν θρησκευτικὸ συγκρητισμὸ τῶν ΔΕΡΒΙΣΗΔΩΝ (12ος‒13ος αἰ.)
Συγκεκριμένα , οἱ βυζαντινοὶ πληθυσμοὶ τῆς Μικρασίας πού μετὰ τὶς εἰσβολὲς τῶν Τουρκικῶν φύλων εἶχαν μείνει ΧΩΡΙΣ ΚΛΗΡ̣ΙΚΟΥΣ (οἱ ὁποῖοι κατέφυγαν στὴν Κων/πολη) δηλ. ΧΩΡΙΣ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΗΓΕΣΙΑ , μὲ τὸν καιρὸ ΕΞΙΣΛΑΜΙΣΤΗΚΑΝ μέσῳ τοῦ συγκρητισμοῦ τῶν ΜΥΣΤΙΚΙΣΤΙΚΩΝ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΙΚΩΝ ΤΑΓΜΆΤΩΝ τῶν ΔΕΡΒΙΣΗΔΩΝ καὶ τῆς προπαγάνδας τῶν ΑΛΕΒΙΤΙΚΩΝ ΚΙΝΗΜΑΤΩΝ (σούφι, μπεκτατσῆδες, μεβλεβίδες, κλπ)
Συγκεκριμένα οἱ ἀλεβῆδες καί δερβίσηδες, ΔΗΘΕΝ ἀφανάτιστοι καὶ ἀνεξίθρησκοι, βοηθοῦσαν τοὺς ἀναξιοπαθοῦντες Μικρασιᾶτες, ἀνεξαρτήτως θρησκεύματος.
Το ἁποτἐλεσμα ;
Ἡ πρὠτη γενιὰ τῶν βοηθουμένων βυζαντινῶν πληθυσμῶν παρἐμεινε ὀρθόδοξη ἀλλὰ ἡ ΔΕΥΤΕΡΗ ΕΞΙΣΛΑΜΣΤΗΚΕ άσμἐνως καὶ ἐξισλαμιζόμενη ΑΦΕΛΛΗΝΙΣΤΗΚΕ χάνοντας καὶ τὴν γλῶσσα της.
Το ἑκπληκτικὸ ποιὸ εἲναι;
Ὀτι οἱ ὀρθόδοξοι ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΔΕΣ τῆς ΑΝΑΤΟΛΙΑΣ (Καππαδοκίας ,Καραμανίας κλπ) ποὺ δέν εἶχαν ἀπἐναντι τους τούς..."ΦΙΛΕΛΕ" ἀλεβῆδες ἀλλά τοὺς ἄγριους ΓΑΖΗΔΕΣ Σουνῖτες, κράτησαν τὸν χριστιανισμό τους, ἀπωλέσαντες μόνο τὴν γλῶσσα τους ΚΑΙ ΜΑΛΙΣΤΑ ΕΓΡΑΦΑΝ ΤΑ ΤΟΥΡΚΙΚΑ ΜΕ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΛΦΑΒΗΤΟ {πρόκειται γιὰ τὰ λεγόμενα "ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΔΙΚΑ"}, ἐνῶ ΤΟ 1/2 ΤΩΝ ΠΟΝΤΙΩΝ ΚΡΑΤΗΣΕ ΚΑΙ ΠΙΣΤΗ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΑ (ὅσοι ἐξισλαμίστηκαν διατήρησαν τὴν γλῶσσα τους. Παρομοίως στὸν ἑλλαδικὸ χῶρο οἱ ἐξισλαμισθέντες διατήρησαν τὴν γλῶσσα τους ,πχ ΤΟΥΡΚΟΚΡΗΤΙΚΟΙ, ΒΑΛΑΑΔΕΣ Γρεβενῶν κλπ).
Ἔτσι ΕΝΑΝ ΑΙΩΝΑ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΑΛΩΣΗ ΤΟΥ 1453 ΟΛΗ ἡ ΜΙΚΡΑΣΙΑ ἔχει ὑποστεῖ μιάν ΚΑΤΑΛΥΤΙΚΗ πολιτισμικὴ μεταβολή :
ΑΠΟ ΕΛΛΗΝΟΦΩΝΗ & ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΕΧΕΙ ΜΕΤΑΤΡΑΠΕΙ ΜΕΣΑ ΣΕ 30 ΧΡΟΝΙΑ (1304—1337) ΣΕ ΤΟΥΡΚΟΦΩΝΗ & ΙΣΛΑΜΙΚΗ.
Τεκμήρια ὅλης αὐτῆς τῆς μεταβολῆς εἶναι οἱ κατάλογοι ΕΣΟΔΩΝ τῶν Μικρασιατικῶν Μητροπόλεων ποὺ δείχνουν τὴν ἀπίσχανση τοῦ χριστιανικοῦ ποιμνίου στὴν ΙΩΝΙΑ ἤδη ἀπὸ τὸ 1300. [ Τό 1304 καταλήφθηκε ἀπὸ τοὺς Ὀθωμανούς, ἡ ΕΦΕΣΟΣ, τό 1318 ἡ ΣΜΥΡΝΗ, τό 1331 ἡ ΝΙΚΑΙΑ, τό 1337 ἡ ΝΙΚΟΜΗΔΕΙΑ].
Ἔτσι ἐνῶ στοὺς ἐκκλησιαστικοὺς καταλόγους ἐπὶ Ἀνδρόνικου Β’ (+1332μΧ) ἀναγράφονται 56 μητροπόλεις στὴν Μικρὰ Ἀσία καὶ 56 στὴν Εὐρώπη— ἐπὶ Λέοντος ΣΤ’ (+912μΧ) ἡ ἀντιστοιχία εἶναι 32 μητροπόλεις στὴν Μικρασία καὶ 19 στὴν Εὐρώπη—κατὰ τὸν 15ο αἰ. (1400 κ.ἑξ.) οἱ Ἐπισκοπικοὶ Κατάλογοι ἀναφέρουν 17 μητροπόλεις (μὲ ΜΙΑ μόνο Ἀρχιεπισκοπή) στὴν Μικρὰ Ἀσία καὶ 54 στὰ εὐρωπαϊκὰ ἐδἀφη.
Σύμφωνα ἐπίσης μὲ τοὺς ὀθωμανικοὺς ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟΥΣ καταλόγους γύρω στὸ 1500 (ἀρχὲς τοῦ 16ου αἰ.) στὴν ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ κατοικοῦν 4.519.985 μουσουλμάνοι, 389.345 χριστιανοὶ καὶ 2.795 Ἑβραῖοι. (ΒΡΥΩΝΗΣ,
ό.π. σ.395)
Ἡ Μικρασία (εἰδικῶς ἡ Ἰωνία, βλ.πχ.ΣΜΥΡΝΗ) ἄρχισε νὰ ἐπανελληνίζεται τοὺς τελευταίους αἰῶνες τῆς ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑΣ (18ος‒19ος) μἐσῳ τῆς οἰκονομικῆς μετανάστευσης ἀπὸ τὸν ἑλλαδικὸ χῶρο ποὺ ἐπέφεραν οἱ ΔΙΟΜΟΛΟΓΗΣΕΙΣ τῆς Ὀθωμανικῆς Αὐτοκρατορίας μὲ τὶς Δυτικὲς Δυνάμεις .
Ὅμως αὐτὸ κρἀτησε, ὡς γνωστόν, μέχρι τὴν Μικρασιατικὴ Καταστροφὴ τοῦ 1922.
Ἀπὸ τὸν μαζικὸ ἐξισλαμισμὸ τοῦ 13ου καὶ 14ου αἰ. ΕΞΑΙΡΕΙΤΑΙ ὁ ΠΟΝΤΟΣ καὶ ὁρισμένες περιοχὲς τῆς Βόρειας Καππαδοκίας, ἐνῶ οἱ ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΔΕΣ, ὀπως προαναφέραμε, ἔχασαν τὴν ἑλληνοφωνία τους , γενόμενοι τουρκόφωνοι , διατηρῶντας ὅμως τὴν ὀρθόδοξη πίστη τους .
Ὑπολογίζεται ὅτι κατὰ τὴν Ἀνταλλαγὴ Πληθυσμῶν τοῦ 1923 , τὸ 20% τῶν Μικρασιατῶν Ὀρθοδόξων ποὺ ἦλθαν στὴν Ἑλλάδα ΗΤΑΝ ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΔΕΣ , δὲν γνώριζαν τὴν ἑλληνικὴ γλῶσσα, ἀλλὰ ΜΙΛΟΥΣΑΝ ΜΟΝΟΝ ΤΟΥΡΚΙΚΑ.
